سیطره تندیس ها در باغ کتاب

به تازگی مجموعه باغ کتاب در تپه های عباس آباد افتتاح شده است. در گزارشی میدانی برای بازدید از این مجموعه فرهنگی که بزرگترین فروشگاه کتاب شهر به شمار می رود بازدیدی به عمل آمده که در ادامه مشروح آن را می خوانید.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، برای تماشای بزرگترین کتابفروشی شهر، راهی باغ کتاب می شوم. آدرس این مجموعه درست نزدیک کتابخانه ملی است. برای یافتن مسیر این مجموعه فرهنگی، در جستجوگر نقشه تلفن همراهم، به هیچ عنوانی نمی رسم. راننده اتومبیل همان مسیر کتابخانه ملی را در پیش می گیرد. بعد از درب ورودی، تابلوی نسبتا کوچکی با عنوان باغ کتاب با یک فلش زرد رنگ، ساختمان بزرگی را نشانه گرفته است.

پیش از این، تصاویر زیادی از باغ کتاب با تندیس انیمیشن های نوستالوژیک دهه شصت در اخبار مربوط به رونمایی این مجموعه فرهنگی دیده بودم اما در بازدید میدانی از این مکان با ساختمانی با وسعتی بزرگتر از آنچه در ذهن داشتم، روبرو شدم. وسعت فضا در بدو ورود یادآور مراکز بزرگ خرید است، با این تفاوت که در این مکان تنها کتاب و محصولات مرتبط با آن به بازدیدکنندگان عرضه می شود.

پس از ورود از درب اداری که منتهی الیه بخش کودک و نوجوان است، وارد فضای سرپوشیده بزرگی می شوم. بالن های کوچک رنگی و قسمتی برای دور همی کودکان با عنوان خانه کودک پر از کودکان خردسالی است که در کنار مادرانشان سرگرم بازی هستند.

در کنار خانه کودک و بخش اسباب بازی کودکان، با تندیس نسبتا بزرگ شخصیت کارتونی جودی و کتابهایی که در دست دارد، مواجه می شوم. تندیسی که اندازه و کیفیت ساختش را تاکنون در هیچ جای شهر ندیده ام. والدین کودکی در کنار این تندیس ایستاده اند و به گرفتن عکس یادگاری با دختر کوچکشان مشغول هستند. پدر در توضیح این شخصیت کارتونی به کودک خردسالش می گوید این دختر یکی از شخصیت های کارتونی بامزه دوره بچگی بابات بوده و کودک با تعجب به تندیس نگاه می کرد.

تندیس شخصیت های کارتونی باغ کتاب نا آشنا برای کودک امروز

در فاصله نزدیک با تندیس جودی، تندیس های دیگری با فاصله هایی نه چندان دور از یکدیگر در سراسر بخش کودک و نوجوان جای گرفته اند. کلاه قرمزی و فامیل دور، جک و لوبیای سحرآمیز ، چوپان دروغگو و گوسفندانش که هر یک برای بازدید کنندگان جالب توجه است و بیشتر افراد در کنار این تندیس ها به گرفتن عکس یادگاری سرگرم هستند.
بخش کودک و نوجوان با حس نوستالوژی که با دیدن تندیس ها در من ایجاد کرده خیلی برایم جالب توجه است. به سمت قسمت اصلی مجموعه که کتاب و لوازم التحریر است قدم می زنم. وسعت فضا این اجازه را به مسئولان این مجموعه داده است که قفسه های زیادی از کتاب را در فاصله ای مناسب تعبیه کنند و در باغ کتاب به دلیل فضای وسیع، بخش کودک و نوجوان دارای سه قسمت مجزای کتابهای کودک و نوجوان و بخش اسباب بازی و لوازم التحریر تقسیم بندی شده است.

آن طور که از بروشور معرفی این مکان پیداست مجموعه دارای سه قسمت مجزای طبقه همکف، طبقه اول و زیرزمین است. طبقه همکف که اصلی ترین قسمت این مجموعه است شامل بخش کودک و نو جوان، گذر خیالستان، سالن های سینما و تئاتر و فروشگاه کتاب بزرگسال است. از این طبقه تنها دو بخش کودک و بزرگسال و کافه رستوران های موقت دایر هستند و هنوز سالن های سینما و تئاتر و گالری هنر برای استفاده از عموم راه اندازی نشده است.

اغلب مراجعین به باغ کتاب را والدین به همراه کودکانشان تشکیل می دهند و در بخش کودک و نوجوان در حال تورق و بازدید از قسمت اسباب بازی و لوازم التحریر هستند. کتابها که براساس قیمت روی جلد فروخته می شود و قیمت دیگر اسباب بازی ها و لوازم التحریر تفاوت چندانی با محصولات مشابه آن در خارج از باغ کتاب ندارد.

مادر دو کودک خردسال که مشغول خرید کتابی است درباره باغ کتاب می گوید: برای اولین بار است که به این مکان آمده ام و علاوه بر بازدید از این مکان برای کودکانم چند جلد کتاب خریداری کرده ام. البته بازدید از باغ کتاب نیاز به زمان کافی دارد و با وسعت اینجا و وقت کم نمی توان از همه قسمت ها بازدید کرد. البته برای بچه هایم مکان جالبی است و وقتی را به خرید کتاب و گردش با کودکانم اختصاص داده ام.

در بخش کودک کتابهایی با حجم کم و تصاویر رنگی زیادی در قفسه های سفید رنگ چیدمان شده اند. در بخش نوجوان عموما کتابهای ترجمه شده از انتشارات نام آشنایی مانند افق، قدیانی، پیدایش به چشم می خورند که در موضوعات مختلف شعر، کتابهای مهارت، داستان برای نوجوانان عرضه شده است.

سالن طبقه همکف با یک نگاه کلی به دو قسمت مجزای کودک و بزرگسال تقسیم بندی می شود. بخش کودک و نوجوان با المان های رنگی و وسعتی به مراتب بزرگتر از قسمت بزرگسال علاوه بر فزونی تعداد بازدید کننده، رنگ و لعاب بیشتری دارد. آن طور که در کاتالوگ معرفی باغ کتاب آمده است در این بخش بالغ بر 30 هزار عنوان از بهترین آثار کودک و نوجوان وجود دارد و فضاهایی برای نشستن و کتاب خوانی و قصه گویی تعبیه شده است. در این مکان جو فروشگاهی و نمایشگاهی توامان وجود دارد و عده ای برای بازدید و عده ای دیگر مشغول خرید و تورق آثار هستند. اکثر افراد برای اولین بار است که به این مجموعه پا می گذارند. غالب افراد با کودکانشان برای بازدید و البته خرید اسباب بازی و البته گرفتن عکس یادگاری با تندیس ها به این مکان سرگرم هستند.

در بخش کودک و نوجوان کتابها به طور منظم روی پیشخوان ها چیده شده که عموما از انتشارات افق و پیدایش هستند. با تورق چند کتاب نام تکراری چند انتشارات سرشناس را می بینم و تنوع آثار انتشارات متفاوت هنوز راهی به باغ کتاب باز نکرده اند.

در پرس و جو از مسئول فروش بخش اسباب بازی وی از تامین کتاب برای باغ کتاب از انتشارات می گوید: کتابهای بخش کودک و نوجوان متولی مجزایی با نام شرکت ماه پیشونی دارد. شرکت خصوصی ماه پیشونی از اتحادیه ناشرین کودک و نوجوان تشکیل شده است. 90 نفر سهام دار دارند و هیات رئیسه اش از انتشارات سرشناسی چون قدیانی، پیدایش و افق جزو هیات رئیسه هستند. همچنین حیدری روابط عمومی مجموعه باغ کتاب در این باره می گوید: تعدادی از کتابهای بخش کودک و نوجوان از طریق سهامداران تامین می شود و مابقی از مراکز پخش خریداری شده و بالغ بر 300 انتشارات کتابهای خود را در باغ کتاب عرضه کرده اند. بیشتر عناوین کتابهای کودک و نوجوان از کتابهای ترجمه شده تشکیل شده است زیرا عموما غلبه ترجمه بر آثار بخش نوجوان، بیش از تالیف است و صبح ها که مجموعه خلوت تر است از مدارس برای بازدید از باغ کتاب درخواست دارند.

گذر خیالستان راهرویی در حدود 60 متر است که دو قسمت کودک و بزرگسال را به یکدیگر متصل می کند. عبور از این قسمت لحظاتی می تواند با نمایش تصاویری جالب که بر روی دیوارهای راهرو نقش بسته است برای بازدید کننده جالب توجه باشد. تصاویر نقش بسته در دیوارها نقش کتابهایی است که در کتابخانه خیالی چیده شده اند.


در این ادامه طبقه همکف تندیس بزرگان هنر و شهدای هسته ای با کیفیتی بالا طراحی و جانمایی شده اند که شباهتی چشمگیر با صاحبان آن دارند و در کنار سالن های نیمه کاره سینما و تئاتر قرار دارند و برای گرفتن عکس سلفی سوژه خوبی هستند.

در انتهای طبقه همکف بخش کتابهای بزرگسال قرار گرفته و در این بخش قفسه های بیشتری از کتاب به چشم می خورد. هر یک از قفسه ها با المان های زرد رنگی شامل موضوعات کتاب ها از یکدیگر مجزا شده اند. بخش کتابهای شعر آیینی، ادبیات پایداری و دفاع مقدس در ابتدایی ترین قفسه ها شمار بیشتری از عناوین را به خود اختصاص داده است.

باغ کتاب به آثار ادبیات پایداری و حوزه ادیان، بهای بیشتری داده است

علی آخوندزاده مدیر بخش کتابهای بزرگسال باغ کتاب در این باره می گوید: در مجموعه باغ کتاب به آثار ادبیات پایداری و حوزه ادیان، بهای بیشتری داده شده است. این کتابها به واسطه موضوعیت خاصی که دارند در کتابفروشی های سطح شهر کمتر توزیع شده اند.

در مجموعه باغ کتاب به دلیل وسعت مکان این موضوعات بیشتر گنجانده شده است. زیرا در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از آثار غرفه هایی مانند سوره مهر و عروج استقبال خوبی شد و نشان دهنده این است که این نوع کتابها مخاطبان خودش را دارد ولی در کتابفروشی ها انواع این کتاب ها کمتر پیدا می شوند و سیاست ما در پر رنگ کردن آثار در دو حوزه دفاع مقدس و بخش ادیان است.

کتابها در ققسه ها با فاصله از یکدیگر چیده شده اند. رنگ بندی عنصر مهمی در این چیدمان به چشم می آید. رده بندی موضوعی کتابها در قالب المان های زرد رنگ به صورت مجزا کتابها را از یکدیگر جدا کرده است و امکان یافتن هر موضوعی که مدنظر بازدیدکننده باشد را به راحتی فراهم می کند. این چیدمان برای اشخاصی است که به دنبال موضوع خاصی هستند و برای بازدید کننده معمولی کتاب کمی خسته کننده است.

البته برخی از قفسه ها با المان کتابهای چیده شده در آن همخوانی چندانی ندارد و قفسه های خالی با یکی دو عنوان کتاب نیز در میان سایر قفسه ها دیده می شوند و به طور مثال در قفسه کتابهای لاتین از آثار روسی و انگلیسی جای گذاری شده است.

مدیر بخش بزرگسال دراین باره می گوید: چیدمان کتاب های بخش بزرگسال براساس رده بندی دیویی طراحی شده تا کتابخوانان حرفه ای به راحتی به کتاب موردنظرشان دسترسی پیدا کنند. البته چندان تخصصی به چیدمان کتاب ها نپرداختیم که افراد عادی نیز بتوانند موضوع مورد نظرشان را پیدا کنند. در تهیه کتابهای بخش بزرگسال میان ناشرین تفاوتی قائل نشدیم و در این بخش از موضوعات متفاوت شامل فلسفه، نقد ادبی، روانشناسی، ادبیات داستانی در باغ کتاب عرضه شده است.

وی تعداد مجموع کتابهای باغ کتاب را 58 هزار و 650 عنوان کتاب عنوان کرد و گفت: با توجه به تجربه من در این صنف می توانم تضمین کنم که هیچ یک از کتابفروشی ها در سطح کشور این تعداد عنوان کتاب در گردش کتاب ندارد و از این تعداد عناوین حداقل دو جلد اثر در باغ کتاب موجود است.

رونمایی از آخرین اثر هوشنگ مرادی کرمانی در باغ کتاب

وی در باره جایگزینی مراکز فروش کتاب به باغ کتاب در آینده می گوید: سیاست باغ کتاب بزرگ کردن سهم بازار کتاب تهران است. باغ کتاب قرار نیست سهم بازار هیچ ناشر و کتابفروشی را بگیرد و قرار است سهم فروش ناشران و مراکز پخش را بزرگتر کنیم. به این معنا که درصد تخیفی که از ناشرین و مراکز پخش برای خرید و فروش کتاب در نظر گرفته شده باغ کتاب آثار را از ناشرین با حداقل تخفیف 5 سال پیش تهیه کرده است و هیچ کتابفروشی در تهران نیست که کتابی را با درصد تخفیفی باغ کتاب از ناشرین تهیه کند.
فروشگاهی که در خیابان انقلاب است باید با فروشش هزینه های جاری اش را پرداخت کند و بنابراین کالایی که خرید می کند باید یک درصد حاشیه سود موجهی را باید داشته باشد و این حاشیه سود در باغ کتاب تقریبا بین 5 تا 8 درصد کمتر از سودی که هر فروشگاه داری برای خرید کتاب قبول می کند با این کار این سودی که از خود دریغ کردیم به جیب ناشر باز می گردد و در یک تراکنش خوب صنف را پول دار تر کرده ایم.

آخوندزاده در مورد اقدامات فرهنگی باغ کتاب می گوید: کارهای فرهنگی زیادی را در باغ کتاب پیش رو داریم. اولین برنامه پیش رو ما سعی در برگزاری برنامه ای متفاوت با مراکز فرهنگی است و با توجه به فضای بزرگی که در اختیار داریم در نظر داریم یک کار ویژه تر را انجام دهیم.

مدیر بخش بزرگسال در رابطه با اولین مراسم رونمایی کتاب عنوان کرد: اولین اتفاق فرهنگی باغ کتاب مراسم رونمایی از آخرین اثر هوشنگ مرادی کرمانی است و به محض اتمام پروژه تولید فیزیکی کتاب این نویسنده، آمادگی اجرای برنامه رونمایی کتاب و دعوت از میهمانان را داریم و بلافاصله بعد از مراسم رونمایی، اثر مورد نظر در کتابفروشی های شهر توزیع شود.

بعد از بخش بزرگسال با یک پله برقی به طبقه اول می روم. این قسمت آن طور که از شمایلش پیداست نیمه تعطیل است و علی‌رغم دارا بودن فضایی بزرگ هنوز به طور کامل راه اندازی نشده است. این طبقه دارای دو قسمت باغ علم خردسال و نوجوان است. در قسمت باغ علم خردسال، دستگاههای علمی، بازی و سرگرمی، مسابقه و معماست که برای کودکان خردسال جالب توجه است و در برگه دان نظرسنجی با خطوط کودکانه خود ابراز احساساتشان را در یک دفترچه یادداشت کرده اند. البته استفاده از این بخش با پرداخت مبلغ ورودی مجزا امکان پذیر است. بعد دو بخش علمی چیزی بییش از نصف سالن خالی و بلااستفاده است و چیز زیادی برای تماشا و استفاده وجود ندارد و اغلب بازدیدکنندها با پله برقی و خروج از این قسمت یا راهی کافه های موقت می شوند و یا راه خروج از مجموعه را در پیش می گیرند.

هوا رو به تاریکی می رود که از مجموعه باغ کتاب خارج می شوم . کارگران در بخشی از مجموعه که در نزدیکی درب اصلی قرار گرفته مشغول اتمام سالن سینما هستند. ردیف صندلی های قرمز رنگ این سالن، علی‌رغم کار کارگران و تکمیل نشدن، توی چشم می زند.

چند خودروهای ون ویژه جا به جایی بازدیدکنندگان باغ کتاب روبروی درب اصلی این مجموعه تعبیه شده اند و بعد از ربع ساعتی که مسافران به حد نصاب رسید راهی نزدیک ترین ایستگاه مترو می شود.

خودرو از مکان سرسبزی که دور تا دورش دو کتابخانه و باغ کتاب را احاطه کرده عبور می کند. در راه بازگشت از باغ کتاب با خود می اندیشم این مجموعه بزرگ با رنگ و لعاب فراوان که هر یک جلوه ای از دنیای هزار رنگ کتاب را دارد هنوز برای خیلی از افراد شهر ناشناخته است.

مکان قرار گیری این مرکز برای افرادی که در شمال شهر ساکن هستند، در دسترس تر از افرادی است که شاید بخواهند با مترو و یا وسیله شخصی به این مکان بیایند. در این فکر هستم برای چند نفر از بازدید کنندگان دوباره برای تهیه کتاب به این مکان بیایند یا اینکه چند نفر از شهروندان هنوز به این جا قدم نگذاشته اند.

جای خالی رویداد های فرهنگی مثل رونمایی کتاب، جشن امضا و دیدار با نویسنده ها از این مکان در ذهنم همچنان به عنوان یک علامت سوال بزرگ است. باغ کتاب با وسعتی که دارد می تواند مکان قابل قبولی برای اهالی قلم و نشر باشد و مهمترین چیزی که بتواند رونق این مکان را دو چندان کند وجود رویدادهای فرهنگی و حضور همه ناشرین در این مکان است. به نظرم قدم اول در رونق هر چه بیشتر باغ کتاب استفاده از پتانسیل بالای بخش کودک این مجموعه است. بخش خوش رنگ و لعاب کودک و نوجوان برای آشتی کودک با کتاب علی‌رغم المان های انیمشین و لوازم بازی می توانند باعث استقبال کودکان از این مجموعه بیش از بزرگسالان شود و اگر این مجموعه فرهنگی بتواند تنها آغازگر تربیت کودکان کتابخوان باشد قدم بزرگی را در راه افزایش جمعیت کتابخوان برداشته است.

گزارش از: زهرا بخشی پور

502

کد خبر: 824215

وب گردی

وب گردی