به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ اکثر ایرانی‌ها با شنیدن اسم پالایشگاه، در ذهنشان مشعل‌های آسمان خراشی تداعی می‌شود که از آن‌ها شعله‌های افروخته‌ای رو به آسمان زبانه کشیده است، اما قطعا کمتر کسی می‌داند که این آتش، ثروت گران بهایی است که به باد می‌رود. مشعل‌هایی که حال ممکن است کم سو شده باشند اما همچنان روشن هستند و به ما یادآوری می‌کند متاسفانه این سرمایه ملی همچنان بدون توجه می‌سوزد و به هدر می‌رود. هشدارهایی که تاکنون در خصوص هدررفت گازهای همراه داده می‌شد به جایی نرسید و بخش زیادی از این گازها در دولت‌های گذشته برباد رفته است. بسیاری از کشورهای جهان برای مهار این ثروت ملی برنامه‌ریزی می‌کنند تا در صنعت برق استفاده بهینه داشته باشند در حالی در ایران به آن توجهی نمی‌شود.
عملیات تولید گاز و نفت خام در خشکی و دریا با تولید گازهای غنی همراه است که بخشی از آن برای تزریق به میادین نفتی و بخشی نیز پس از فرآورش در پالایشگاه ها به منظور تامین مصرف گاز کشور به خطوط لوله تزریق می شود و بخش اعظمی نیز به عنوان گاز غنی همراه سوزانده می شود.
بسیاری از کشورهای جهان برای مهار این ثروت ملی برنامه‌ریزی می‌کنند تا در صنعت برق استفاده بهینه داشته باشند در حالی که در ایران به آن توجهی نمی‌شود. براساس آمارهای بدست آمده سالانه بالغ بر 150 میلیارد متر مکعب گاز در جهان تحت عنوان فلرینگ (یا سوزاندن گازها توسط مشعل) به مواد آلاینده تبدیل می‌شود که طبق آمارهای بانک جهانی این رقم چیزی معادل یک سوم مصرف گاز کل اروپا است. این اتفاق در تضاد با توسعه پایدار است زیرا از کل حجم گازهای آلاینده، 75 درصد آن متعلق به 10 کشور است که متأسفانه ایران با رتبه پنجم جهانی (و رتبه اول خاور میانه) جزو این 10 کشور به حساب می‌آید.
می‌توان یادآور شد شرکت ملی نفت ایران طی سال های گذشته فراخوانی برای جذب سرمایه‌گذاران در جهت جلوگیری از هدررفت سرمایه ملی ارائه نمود تا بخشی از این گازهای فلر به برق تبدیل شود و براساس آن شرکت نفت از بخش خصوصی خواست تا با شرکت در یک مزایده، نسبت به خریداری ۲۰ میلیون متر مکعب گاز فلر اقدام کند اما به دلایل قیمت پایین آن سرمایه‌گذاران چندان رغبتی برای این کار نشان ندادند.
با آمدن دولت یازدهم که با شعار تدبیر و امید کار خود را آغاز کرد انتظار می رفت روند نزولی مشعل سوزی ها ادامه یابد تا اینکه به صفر برسد اما ظاهرا مسئولان صنعت نفت کمترین توجه را در این باره داشتند و هرچند طرح هایی مانند فلر سبز در منطقه پارس جنوبی مورد بهره برداری قرار گرفت و برای مدتی نیز قرار بود طرح مزایده گازهای همراه در برخی از مناطق عملیاتی اجرایی شود اما به گواه همین آمار های رسمی از سال92 روند مشعل سوزی افزایش یافت تا اینکه در سال 95 به حدود 43 میلیون متر مکعب در روز رسیده است.
در همین راستا رضا پدیدار رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در گفت وگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز در خصوص جمع‌آوری گازهای فلرینگ پالایشگاه‌ها گفت: این موضوع به سال های قبل می‌گردد و برغم پیگیری‌ها هنوز محقق نشده است و همچنان ثروت ملی کشور دود می‌شود.
او تصریح کرد: طبق آماری که وزارت نفت چند روز پیش ارائه داد حدود 43 میلیون متر مکعب در روز در فلرینگ پالایشگاه‌ها سوزانده می‌شود در حالیکه می‌توان با جمع‌آوری این گاز سرمایه قابل توجهی را نصیب کشور کرد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: هم‌اکنون اقداماتی در این زمینه صورت گرفته اما قابل توجیه نیست چرا که بخاطر قیمت پایین مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار نگرفت.
او یادآور شد قراردادهایی با همکاری سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی منعقد شده است اما هنوز اتفاق چشمگیری رخ نداده است.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران اضافه کرد: جمع‌آوری فلرینگ گازهای همراه جزء اولویت‌های زنگنه بعد از میادین مشترک است.
با یه حساب سرانگشتی می توان گفت که روزانه بیش از میلیاردها تومان سرمایه ملی کشور از بین می‌رود باید در این خصوص تدابیری اتخاذ شود.
بنابراین در صورت همراهی وزارت نفت و نیرو شاید بتوان از هدررفت سرمایه ملی جلوگیری کرد. موافقت وزارت نیرو با خرید برق تولیدی از گازهای همراه با قیمتی مناسب و رضایت بخش و همچنین ارائه تضمینی قابل قبول به بخش خصوصی برای پایبند بودن به‌این توافق، می‌تواند سودآوری قابل توجهی برای‌این وزارتخانه به همراه داشته باشد.
البته هیچکدام از این برنامه‌ها به مرحله جدی اجرایی نرسیده است. بلاتکلیفی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در بین اختلاف نظرهای دو وزارتخانه نفت و نیرو هم مزید بر علت شده تا بخش خصوصی نیز نتواند با اطمینان خاطر وارد این حوزه شود.
بنابراین بازهم باید منتظر بود آیا مخاطب خاصی قصد خاموش کردن فلرهای سوزان را دارد تا بتواند جلوی هدررفت ثروت ملی را بگیرد یا خیر؟
گزارشگر: حبیبه رحیمیان
402
