به گزارش ایسکانیوز، مردم استان لرستان برای عزاداری هر ساله محرم و ایام عاشورا و تاسوعا، آداب رسوم خاص و ویژه ای دارند از جمله آنها می توان: چهل منبر، گل افتادن، آیین گل مالی، شکوفه زدن کودکان به عشق امام حسین(ع)، نواختن چمریونه، دخیل بستن، خره گیری (مالیدن گل و خاک)، نذر مواد خام، طوق اشگس و در بخش پایانی مراسم شام غریبان را انجام می دهند اشاره کرد.

مردم استان لرستان، از پیر و جوان، کودک و نوجوان، زن و مرد همه و همه در مراسم عزاداری شهادت سالار شهیدان و 72 تن یاران با وفایش شرکت می کنند.

جوانان لرستانی هر سال در روزهای محرم با برپایی هیات و تکیه ها و خیمه های عزاداری و نصب پلاکارد در جای شیعه نشین بار دیگر حال و هوای عاشورایی را به وجود می آورند.

در خرم آباد تکیه های محلی، در محل خاصی که یکی از قدیمی ترین تکایا هستند که براساس استناد این تکیه به 150 سال قدمت دارد که در حال حاضر میعادگان سوگواران حسینی است.

شروع مراسم در خرم آباد با صدای ساز و دهل آهنگ حزن انگیز شروع می شود و مردم با پای پیاده به سینه زنی، زنجیر زدن و همخوانی با نوحه خوان همراه می شوند تا به جایگاه اصلی شهر بروند.

مردم با تهیه خوراکی هایی مانند برنج، روغن، آرد، شکر، گلاب و زعفران و ... و پخش آن در بین عزاداران نذر خود را ادعا می‌کنند.

سینه زنی

سینه زنی در خرم آباد به این صورت است که اول نشسته و سینه می زنند و بعد وقتی نوحه خوان فریاد می زند (ای وای شهید به دشت کربلا) همه عزداران می ایستند و در جواب به نوحه خوان با دو دست و به شدت سینه می زنند.

مراسم چهل منبر

یکی دیگر از مراسم های خاص و معروف در خرم آباد مراسم چهل منبر است که در روز تاسوعای حسینی برگزار می شود. زنان خرم آباد به یاد ستم و آزار و اذیتی که بر حضرت زینب (س) با پای برهنه و با نقابی به صورت از محله "باغ دختران"حرکت کرده و 40 شمع در جلوی منازلی که خانه هایشان باز است روشن می کنند.

سرنا و دهلی که به “چمری” نواختن خو کرده است

با شروع روز عاشورا در اولین ساعات روز صدای ساز و دهل با نوای سوزناک و غم انگیزی موسوم به نوای "چمریونه" عزاداران حسینی را به حضور در دستجات و هیآت عزاداری دعوت می کند.

"چمر"، "چمری" یا "چمریونه" موسیقی و آهنگ اندوه باری است که در سوگ و عزای افراد بزرگ در ریتمهای متفاوت و به وسیله "سرنا" و "دهل" نواخته می شود

پیام آیین “چمر” علاوه بر بیان اوج اندوه مردمان این سرزمین حامل پیغامی است برای سایر افراد؛ به نوعی که با اجرای این مقام از موسیقی عزا همه خواهند فهمید که بزرگی از میان ایل یا طایفه عزادار مرده است.

تراش عباس

در روز هفتم محرم همه عزاداران حسینی به حمام رفته و پس از اصلاح سر و صورت و نظافت کامل، لباسهای تمیز می پوشند که این روز را "تراش عباس" می نامند.

آیین به گل افتادن
یکی دیگر از مراسم های دیگر در خرم آباد گل را به سر و دو کتف و شانه خود می زنند و این وضعیت تا عاشورا حفظ می کنند. پیشینه این مراسم به پیش از اسلام بر می گردد که برای برگزاری مراسم سوگ و یادبود قهرمانان، جوانان و یا بزرگی انجام می شده است.

در این مراسم ابتدا خاک تمیز طاهر از مکانی که عاری از هرگونه آلودگی باشد و سپس حوضچه‌هایی که معمولاً به دو شکل مربع و دایره ساخته می‌شود، بعد خاک های از پیش آماده شده را الک کرده و درون حوضچه می‌ریزند و آن را با گلاب های نذر شده و آب آماده می‌کنند.در کنار حوضچه‌های گل، مقدار زیادی هیزم به‌صورت کپه بر روی هم انباشت می‌شود، این هیزم‌ها در روز عاشورا برای خشک کردن افرادی که به گل افتاده‌اند استفاده می‌شود.

کودکان به عشق امام حسین (ع) شکوفه می زنند

بر طبق روال هر سال پسر بچه هایی که دارای نذر هستند با رفتن در خانه های همسایه و جمع کردن پول های نذری مردم برای ایام محرم پیراهن سیاه می خرند و با حضور در هیئت ها و سینه زنی در عزاداری سالار شهیدان شرکت می کنند.

دخیل بستن

یکی دیگر از مراسم هایی که خیلی معروف و قدیمی است دخیل بستن است. پارچه ها و نخ های سبز، تسبیح و یا حتی رنگ های دیگر به چشم دیده می شود که بر نخل های عزاداری و علم گره می زنند و مردمان این سرزمین بر این باور و اعتقاد هستند که علمدار کربلا حضرت عباس (ع) حاجتشان را می دهد و بعد از برآورده حاجاتشان سال بعد بر اساس برآورده شدن نیت و آرزویشان نذرشان را ادا می کنند.

طوق اشگس

پایان عزاداری و مراسم روز عاشورا با ضرب‌المثل طوق اشگس اعلام می‌شود. طوق بر وزن سوق علامت ویژه و عمودی عزاداران ماه محرم در لرستان است، محور اصلی چوب نسبتا بلندی است، به طول هشت تا ده متر که از یک متر به بالا از چندین حلقه که مرکز آنها چوب اصلی است، تشکیل می‌شود.یک پارچه از جنس مخمل دور حلقه‌ها می‌بندند و در بالا و انتهای آن یک قندیل نقره قرار می‌دهند و اطراف آن را با نوارهای رنگی ریشه‌دار و آینه‌های کوچک زینت می‌دهند.

صبح عاشورا

قبل از طلوع آفتاب سوگواری در قالب دسته‌‌های سینه زنی و زنجیر زنی تا ظهر عاشورا ادامه دارد و افرادی که نذر دارند در مسیر حرکت هیئت‌ها گاو و گوساله‌های نذری را سر می‌برند و این بدان معناست که این هیئت شام یا نهار را در خانه نذر کننده صرف می کند. بعد از ظهر عاشورا که در گویش محلی به آن طوق اشگس گفته می‌شود، مراسم عزاداری به پایان می‌رسد و عزاداران برای اقامه نماز ظهر عاشورا به قبرستان معروف این شهر (قبرستان خضر) می‌روند و نماز ظهر عاشورا را به جا می‌آورند .

شام غریبان

عزاداری در لرستان از عصر عاشورا به مدت سه شب با انجام مراسم شام غریبان که عزاداران یک دستار سیاه مخصوص به‌نام کت را به سر و گردن و شانه‌های خود می‌پیچانند در عزا شرکت می‌کنند و با روشن کردن شمع برای غریبی یاران و اصحاب امام حسین (ع) این مراسم به پایان می‌رسد.که بدین گونه مراسم سوگواری دهه محرم به پایان می‌رسد.

گزارش از: مرضیه کنگرانی

902/900