به گزارش ایسکانیوز به نقل از فارس،‌ رشته «قالب‌سازی فلزی» در زمینه صنعت از گروه مکانیک قرار دارد.

معرفی رشته

یکی از روش‌های ساخت هر نوع قطعه‌ای اعم از قطعات ماشین، هواپیما، کشتی، لوازم خانگی و غیره به تعداد زیاد، استفاده از قالب است.

ابزار شکل‌دهنده هر نوع قطعه را قالب گویند به صورتی که قطعه شکل مورد نظر و قابل قبول و مطلوب را پیدا کند؛ قالب‌ها براساس اینکه چه موادی را شکل می‌دهند به قالب‌های پلاستیک، فلزی، سیمانی، گلی، گچی، ازبست، شیشه، کاغذ، پلیمر، سرامیک، چوب، پارچه، فوم، سنگ، مواد خوراکی و غیره تقسیم می‌شوند.

امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی در بخش ماشین‌افزار و در بخش نرم‌افزار صنعت، قالب‌سازی از حیث کاهش زمان ساخت و از نظر قابلیت ساخت قالب‌هایی با فرم‌های پیچیده، پیشرفت قابل توجهی را به خود دیده است.

مراحل تولید قالب به 2 بخش طراحی و ساخت تقسیم می‌شود. در بخش طراحی، مهندس طراح (قالب‌ساز) با توجه به دانش و تجربه خود، اجازه و شکل قالب را با استفاده از نرم‌افزارها طراحی کرده و مدل سه بعدی قطعات قالب را با ماشین‌های ابزار مختلف نظیر تراش ـ فرز ـ دریل، اسپارک و غیره می‌سازد، سپس بعد از اتمام عملیات ماشینکاری فرایند مونتاژ قالب انجام می‌شود.

سطح آموزشی مهارت‌ها

توانایی ساخت قالب‌های تزریق پلاستیک ـ توانایی ساخت قالب‌های فلزی ـ توانایی ساخت قالب‌های پرس (شکل‌دهی ورق) ـ توانایی ساخت قالب‌های شیشه و سرامیک ـ توانایی ساخت قالب‌های دایکاست (نوعی ریخته‌گری است که مواد مذاب، تحت فشار به داخل قالب تزریق می‌شود.)

آینده تحصیلی و شغلی

فارغ‌التحصیلان این رشته در مقطع کاردانی (فوق دیپلم) در دانشکده‌های فنی و حرفه‌ای، دانشگاه آزاد، دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی و دانشگاه‌های غیرانتفاعی ادامه تحصیل داده و سپس با شرکت در آزمون کارشناسی (مهندسی) می‌توانند به ادامه تحصیل خود تا مقطع کارشناسی و بالاتر بپردازند.

این رشته در مقاطع کاردانی و کارشناسی به 2 گرایش قالب‌سازی و ماشین‌ابزار و در مقاطع بالاتر (تحصیلات تکمیلی) به سه گرایش سیستم‌های تولید صنعتی، شکل‌دهی فلزات و (در برخی از دانشگاه‌ها مکاترونیک) تقسیم می‌شوند.

در دانشگاه برخی از دروس پایه این رشته شامل ریاضی، فیزیک، مکانیک، استاتیک، مقاومت مصالح و برخی دروس تخصصی این رشته شامل طراحی قالب پرس، ماشین‌های کنترل عددی، سیستم های اندازه‌گیری (مترولوژی)، توانایی ماشینکاری، اونیورسال، تولید مخصوص، هیدرولیک و پنوماتیک، تست غیرمخرب، طراحی قید و بند (انواع گیره‌ها)، تکنولوژی پلاستیک، کامپوزیت، ریخته‌گری، شکل‌دهی فلزات، قالب‌های آهنگری (فورج)، طراحی و تولید به کمک کامپیوتر (CD/DAM)، جوشکاری تخصصی، علم مواد و عملیات حرارتی، کاربرد برق، مدیریت تولید، کنترل کیفیت، اتوماسیون، طراحی کارخانه و... است که همه این دروس دارای آزمایشگاه و یا کارگاه نیز هستند.

زمینه شغلی:

امکان فعالیت در تمامی کارگاه‌های کوچک، کارگاه‌های صنعتی و کارخانه‌های تولید قطعات می‌باشد. فارغ‌التحصیلان این رشته قادر خواهند بود در صنایعی مانند ماشین‌سازی، ابزارسازی، خودروسازی، صنایع کشاورزی، صنایع هوایی و تسلیحاتی (نظامی) به ساخت و تولید قطعات، ماشین‌آلات، طراحی کارگاه و یا کارخانه تولیدی بپردازند و نظارت و بهره‌برداری و اجرای صحیح طرح‌ها را عهده‌دار شوند.

داوطلب باید سالم باشد تا بتواند کارهای کارگاهی را به خوبی انجام دهد و استعداد کارهای فنی را داشته باشد. با توجه به خودکفایی صنایع کشور این رشته دارای بازار کار خوبی است.

ساعت آموزش

رشته «قالب‌سازی فلزی» دارای 105 ساعت آموزش است که شامل 42 ساعت دروس عمومی، 50 ساعت شایستگی‌های فنی، 4 ساعت شایستگی‌های پایه و 9 ساعت شایستگی‌های غیرفنی است.

استاندارد مهارت و درس این رشته شامل «ریاضی 1 متشکل از 2 واحد نظری»، «فیزیک متشکل از 2 واحد نظری»، «ابزار تیزکن (صنایع) متشکل از 2 واحد نظری و 3 واحد عملی»، «ماشین ابزارکار درجه 2 متشکل از 4 واحد نظری و 13 واحد عملی»، «قالبساز درجه 2 متشکل از 3 واحد نظری و 14 واحد عملی» و «کارورزی متشکل از 4 واحد عملی» است.

706