این همه آب کشاورزی کجا مصرف می‌شود؟/بحران آب چندوجهی است؛ فقط نوک کوه یخ پیدا شده

در یک نشست حاشیه‌ای در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات، بیان شد: ٣٠٠ دشت از حیز انتفاع خارج شده یعنی نابود شده و غیرقابل استفاده است. از مجموع 47 میلیارد متر مکعب آب که سالانه از سفره های زیرزمینی برداشت می شود حدود 37 میلیارد متر مکعب از مناطق ممنوعه برداشت شده است.

به گزارش ایسکانیوز و به نقل از خبرآنلاین، تالار گفت و گوی شماره یک بیست و سومین نمایشگاه بین المللی مطبوعات و خبرگزاری ها در شاهد برگزاری نشست تخصصی «نقش رسانه‌ها در کاهش بحران آب» با حضور هادی خانیکی استادیار دانشگاه علامه طباطبایی، میر مهرداد میرسنجری استادیار دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپولوتیک و همچنین بابک کلانی مدیرمسئول روزنامه سبزینه بود.

هادی خانیکی استاد ارتباطات هدف از این نشست را بررسی یک ابر چالش دانست و گفت: رسانه‌ها باید در سطح مسائل سیاسی به مساله بحران آّب بپردازند. بر اساس تحلیل و ارزیابی مسیرها از مسائل بنیادی آب نخستین مسئله است و فقط در حوزه مصرف، تولید و مدیریت نمی توان محدود کرد. در تمامی حوزه‌ها از جمله اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و محیط زیست باید به مسئله کم آبی توجه شایانی کرد. ما دنیال مقصر نیستیم که چرا و چگونه به اینجا رسیدیم زیرا که خشکسالی فقط محدود به ایران نیست این یک مسئله جهانی است.

خانیکی گفت: آب در یک جامعه با قومیت و هویت تعلقات آن سرزمین در هم آمیخته است. تنها وزارتخانه ای که وزیر آن با قاطعیت رای نیاورد به همبن دلیل بود، بحران آب جدی است ولی هنوز مسئله اجتماعی نشده یعنی هر بخشی در جوامع ما به فرافکنی می رود.

استادیار دانشگاه علامه طباطبایی گفت: مقصر اصلی برای هدر رفتن آب شرب ١٠ درصد؜ مصرف اشتباه است و بیشترین درصد حرام شدن آب در کشاورزی است. جامعه امروزه ما نمی دانند چطور آب تولید می‌شود و چطور باید از آن استفاده کنند، اگر از دولت بپرسیم مسئله چیست، آن هم ارجاع می‌دهد به نخبگان ولی مردم خوب گوش نمی دهند و فقط ضعف کم آبی را در دولت می دانند.

اگر جامعه خوب اداره شود مساله کم آبی هم حل می‌شود

در ادامه نشست خانیکی گفت: گاهی مسئولان اطلاعات، اخبار غیرموثق و آمار اشتباه می‌دهند، مردم هم سر در گم هستند. ایران از اول هم معضل کم آبی داشته و دارد، آب یک مسئله ملی است و همه در برابر آن مسئول هستند. اگر اعتماد وجود نداشته باشد کمپین ها و رسانه ها به جای نمی رسند.

او ادامه داد: بحران آب شدیدا چند وجهی و پیچیده است، که در ابتدا ساده به آن برخوردیم، به اصطلاح در حال حاضر نوک کوه یخ را دیده‌ایم، در سطح جهان تحقیقاتی انجام گرفته است که نشان می‌دهد خشونت و پرخاشگری در افراد ناشی از خشکسالی و کم آبی است، که در افراد یک جامعه بروز می‌دهد.

آگاهی جامعه مساوی‌است با آگاهی مسئولان

میرمهرداد میرسنجری استادیار دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپولتیک در ادامه این نشست گفت: نخستین عامل محدود کننده منابع و تخریب کننده آن در طول ۱۶۰ سال اخیر مساله جمعیت است، این زمین توان زیستی خاصی دارد ظرفیت برد اکولوژیک منابع محدود است و باید به این توجه کرد، در همه دنیا وجود دارد ولی در برخی کشورها بیشتر است، ٣٠٠ دشت از حیز انتفاع خارج شده یعنی نابود شده و غیر قابل استفاده است. سه بخش نقش اساس در محیط زیست دارند: ١. منابع، ٢. مردم و ٣. دولت مردان و نظام حکومتی.

میرسنجری گفت: ما صرفا نباید خشک شدن دریاچه ارومیه را به خشکسالی ارتباط دهیم، پس ۱۰۰ سدی که در مسیر دریاچه ارومیه وجود دارد چه نقشی دارد!؟

او گفت: در ایران ۵ لیتر نیاز روزانه هر انسان برای آشامیدن آب است، در حالی که مشاهده میدانی من در کشورهای دیگر مصرف آب آشامیدنی کاملا جدا و مجاز است در ٢ ساعت زمانی که آب در لوله ها جریان دارد ۱۹۵ لیتر آب را هدر می‌دهیم، که برای آن باید هزینه پرداخت کنیم.

میرسنجری گفت: این یک مدل سوء مدیریت آب است که فراجناحی است یعنی به هبچ جناح خاصی مرتبط نیست، زیرا مساله محیط زیستی بلند مدت است، با تغییر دولت ها تغییر نمی‌کند. به نظر بنده بزرگترین معضلی که در کشور وجود دارد، همواره نگاه حزبی، سیاسی و جناحی بر مدیریت محیط زیست است.

او در ادامه گفت: در یزد و کرمان تلاش می‌کردند در مصرف آب از سفره های زیرزمینی استفاده کنند، توسعه پایدار یعنی شما منابع را با حداقل کیفیت به نسل بعدی منتقل کنید، من با سد سازی مخالف هستم، باید چند درصد از پولی که برای سد سازی استفاده می‌کنیم به آب خان‌ها بپردازیم.

سنجری با اشاره به اینکه در طول 21 سال گذشته زوایای مختلفی از بحران آب را مورد بررسی قرار داده است، گفت: متاسفانه در طول سالهای گذشته از 600 دشت کشاورزی ایران حدود 300 دشت از بین رفته است.

میرسنجری گفت: با تغذیه سفره های اب زیر زمینی می توانیم بدون وجود سیل کشوری با تنوع محصولات کشاورزی ایجاد کنیم. امروزه باید مدیریت ناتوان و ناقص را انتقاد کنیم، نباید سکوت کرد چرا که وظیفه ما حفظ محیط زیست و انتقال ان به نسل دیگر است.

رسانه‌ها باید از وزارت نیرو بپرسند، این همه آب کشاورزی کجا مصرف می‌شود

بابک کلانی مدیرمسئول روزنامه سبزینه و مدیر انجمن صنفی نشریات تخصصی کشاورزی و صنایع غذایی کشور هم در این نشست گفت: هنگامی که ما قصد راه اندازی روزنامه را داشتیم با وجود گذشت بیش از یکصد سال از عمر مطبوعات در کشور یکی از مشکلات اساسی ما استخدام دبیر یا خبرنگار حرفه ای در حوزه آب و محیط زیست بود.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه اکثر نشریات و روزنامه های کشور، صفحات تخصصی حوزه آب و محیط زیست ندارند، گفت: بسیاری از خبرهای این صفحات به مطالب کلی آب و کشاورزی و بازار میوه خلاصه شده است.

مدیر انجمن صنفی نشریات تخصصی کشاورزی و صنایع غذایی کشور با ارائه آماری از وضعیت آبی ایران گفت: شمار چاه های عمیق و نیمه عمیق در سال 1351 تعداد 47 هزار و 137 حلقه بوده که این تعداد در سال 1392 به 77 هزار و 567 حلقه افزایش یافته است و اکنون تعداد چاه های مناطق ممنوعه حفر شده بیش از 373 هزار حلقه چاه است.

او از رسانه ها خواست به جای مسائل پیش پا افتاده منشاء بروز بحران آب را مورد پیگیری و واکاوی قرار دهند: از مجموع 47 میلیارد متر مکعب آب که سالانه از سفره های زیرزمینی برداشت می شود حدود 37 میلیارد متر مکعب از مناطق ممنوعه برداشت شده است.

کلانی گفت: از این مهمتر رسیدگی به برداشت بی رویه آب از مناطق ممنوعه و دخالت جدی تر وزارت نیرو در این موضوع است چرا که وزارت نیرو به جای مدیریت بهینه آب تنها عنوان می کند که کشاورزی آب را بیهوده مصرف می کند.

705

کد خبر: 863261

وب گردی

وب گردی