به گزارش ایسکانیوز، چندی پیش در اواخر ماه مارس 2017 دانشگاه آمریکایی بیروت به علت ارتباط با حزب الله لبنان، 700 هزار دلار جریمه شد. اعتراض آمریکا به دوره های آموزشی دانشگاه آمریکایی بیروت بود که افرادی از کارکنان رادیو النور و شبکه المنار وابسته به حزب الله لبنان در آنها شرکت کرده بودند.

رسانه های آمریکایی دلیل این جریمه را تعامل دانشگاه با موسسات مرتبط با حزب الله لبنان که از سوی آمریکا «تروریستی» خوانده می شوند، اعلام کرده اند. به گفته وزارت دادگستری آمریکا، این دانشگاه که از کمک های مالی دولت امریکا استفاده میکند اقداماتی را در پیش نگرفته که مانع از ارائه کمک های مالی به موسسات تحت تحریم آمریکا شود.

رخداد فوق که تنها چند ماه از آن می گذرد در شرایطی رخ داد که دانشگاه آمریکایی بیروت یک موسسه دانشگاهی و غیر سیاسی است که حتی بر اساس قوانین آمریکا، دخالت قدرت سیاسی در امور آن درست نیست و نباید رخ دهد.

البته دوگانگی در سیاست های آمریکا در اکثر مسائل منطقه برای همگان برملا شده و نیازی به توضیح درباره این مواضع دوگانه به ویژه در زمینه مسائل حقوق بشری نداریم؛ در جایی که حمل چاقو از سوی یک فلسطینی علیه اشغالگران سرزمین فلسطین جرم تلقی شده و در سوی مقابل تجاوز آشکار عربستان سعودی طی چند سال اخیر علیه مردم یمن که هزاران شهید و مجروح برجای گذاشته، مجاز است و با هیچ قطعنامه و یا مجازات بین المللی روبرو نمی شود!

از نظر نباید دور داشت که آمریکا از ره آورد ایجاد موسسات دانشگاهی در کشورهای مختلف، اهداف خاص خود را دنبال می کند که از آن به عنوان «نفوذ علمی» یاد می شود. نفوذ علمی در معنای سیاسی به هر اقدامی نسبت داده می شود که طی آن بهره‌گیری سیاسی هدفمند از علم برای تامین منافع ملی کشور مهاجم در داخل مرزهای کشور هدف، به کار گرفته شود. در همین راستا می توان اقدام آمریکا برای ایجاد دانشگاه های آمریکایی در کشورهای منطقه به ویژه کشورهای اسلامی را تحلیل نمود. جایی که مشاهده می شود دولت آمریکا با جریمه 700 هزار دلاری یک دانشگاه تحت نظر خود، به شدت به این نهاد علمی هشدار می دهد که از چارچوب تعریف شده خود در راستای منافع آمریکا، خارج نشود.

با این تفاسیر شاید جذاب باشد که از دانشگاه آمریکایی بیروت و فعالیت های آن بیشتر بدانیم .

دانشگاه آمریکایی بیروت (American University of Beirut) همان گونه که از نامش برمیآید ،دانشگاهی آمریکایی است که در سال ۱۸۶۶ میلادی در شهر بیروت ،پایتخت لبنان تأسیس شد. این دانشگاه یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های خاورمیانه است و توسط میسیونرهای تبشیری مسیحی آمریکایی در لبنان و سوریه تاسیس شد . زبان آموزشی این دانشگاه انگلیسی است. این دانشگاه، دانشگاهی خصوصی، غیرمذهبی و مستقل در بیروت لبنان می‌باشد. درجاتی که در دانشگاه آمریکایی بیروت اعطا می‌گردد، رسماً توسط هیات امنای نیویورک ثبت می‌شوند.

این دانشگاه بیش از 8000 دانشجو و 800 عضو هیات علمی دارد و بر اساس مدل دانشگاه های آمریکایی در آن تحصیلات انجام میشود. براساس توضیحات ارائه شده در سایت دانشگاه آمریکایی بیروت به آدرس :http://www.aub.edu.lb/Pages/default.aspx
این دانشگاه اعلام کرده که از افکار مختلف و آزادی بیان و عقیده حمایت می کند و دانشجویان دختر و پسر براساس میزان خلاقیت، تفکرات انتقادی، مسئولیت پذیری، توان رهبری گروه ها، تجربه های حیاتی و زندگی، درجه بندی شده و فارغ التحصیل می شوند.

دانشگاه آمریکایی بیروت، توسط هیات امنایی خصوصی اداره می‌شود و درجات کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترای پزشکی و دکترا ارائه می‌دهد. این دانشگاه با بسیاری از دانشگاه‌های سراسر جهان همکاری می‌کند، مخصوصاً با دانشگاه کلمبیا، دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز و دانشگاه پاریس.دروس دانشگاهی در این دانشگاه به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند.

رئیس این دانشگاه در شرایط کنونی « فیلیپ خوری » است. این دانشگاه شش دانشکده مختلف دارد که شامل دانشکده های کشاورزی و صنایع غذایی، هنر، پزشکی، داروسازی، مهندسی معماری و دانشکده اقتصاد می شود.

بودجه اجرایی این دانشگاه در سال ، 380 میلیون دلار است. در کتابخانه این دانشگاه 400 هزار کتاپ چاپی و یک میلیون و 300 هزار کتاب الکترونیک وجود دارد. این دانشگاه تقریبا در تمام رشته‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی و پزشکی فعال است . شهریه این دانشگاه بسیار گران و تقریبا مثل هزینه دانشگاه‌های مستقر در آمریکاست که برای هر سال تحصیل بر حسب رشته انتخابی از 8000 تا 20000 دلار آمریکا در سال متغیر می‌باشد.

دوره های تحصیلی این دانشگاه در مقاطع مختلف عبارتند از دوره کارشناسی ،هشت ترم معادل چهار سال با گذراندن واحدهای مدنظر، دوره کارشناسی ارشد، چهار ترم شامل سه ترم مواد درسی و یک ترم پایان نامه است. دانشجویان دکتری باید دو سال کلاس‌های آموزشی را بگذرانند و بعد از موفقیت در امتحانات جامع وارد مرحله بعد شده و با تایید موضوع پایان نامه دوره ،بعد از دو سال اجازه دفاع پیدا می‌کنند. از دانش آموختگان ایرانی این دانشگاه می‌توان به پرفسور محمود حسابی و دکتر علی اکبر صالحی اشاره کرد، همچنین رضا عابدینی طراح گرافیک ،دارای سابقه تدریس در این دانشگاه می‌باشد. مدارک این دانشگاه در تمام رشته های آن برای وزارت علوم قابل پذیرش است.

نقاط تمایز؛

- جامعیت در اکثر رشته های دانشگاهی

- بودجه هنگفت سالانه

- استفاده از اساتید برتر و بنام آمریکایی و اروپایی

- تربیت شاگردان برجسته و مهم

دانش آموختگانی در راس هرم قدرت

اما نکته ای که در این بخش از گزارش به آن اشاره می کنیم درباره رویکردها و اهداف دولت آمریکا از ایجاد چنین دانشگاههایی در کشورهای منطقه است. محمد اشرف غنی رئیس جمهوری کنونی افغانستان از جمله دانش آموختگان این دانشگاه می‌باشد. وی پس از فارغ التحصیلی از این دانشگاه به آمریکا عزیمت کرد و در همان جا تحصیلات عالیه را به پایان رساند.

وی در نهایت پس از کش و قوس های فراوان در عرصه سیاسی افغانستان پس از توافقاتی سیزدهمین رئیس جمهور این کشور شد.

برخی فعالان سیاسی در آن زمان معتقد بودند محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان در تلاش است تا دولت را از محدوده فرماندهان جهادی و احزاب سیاسی برآمده از دوران مبارزه با شوروی درو کند.

اشرف غنی در عرصه سیاست خارجی در دوره سه ساله حکومتش تلاش کرده است با تقسیم‌بندی سیاست خارجی دولتش به پنج حلقه، حمایت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای را برای افغانستان به‌دست بیاورد.

حلقه اول سیاست خارجی افغانستان با کشورهای همسایه است که به باور رییس جمهور بی‌ثباتی در کشورهای همسایه با بی‌ثباتی در افغانستان ارتباط دارد. حلقه دوم سیاست خارجی او مربوط به کشورهای اسلامی است. حلقه سوم سیاست خارجی افغانستان کشورهای امریکا، کانادا و ژاپن هستند که براساس آن، صلح هدف استراتژیک عنوان شده است. حلقه چهارم روابط با کشورهای آسیایی است که با توجه به آن، افغانستان تبدیل به چهارراه آسیا و پل منطقه خواهد شد و حلقه پنجم سیاست خارجی افغانستان نیز روابط با سازمان‌های بین‌المللی است.

اشرف غنی پس از به قدرت رسیدن روابط کابل-واشنگتن را به بهترین حالت ممکن رساند و توانست اعتماد شرکای دیگر افغانستان را نیز به‌دست آورد. این تلاش‌ها تا حدی ادامه یافت که امریکا بار دیگر، مرحله سوم جنگ در افغانستان را آغاز کرد و از سیاست‌های اشرف غنی در عرصه‌های داخلی و خارجی حمایت نمود. رییس جمهور افغانستان استراتژی انزوای پاکستان را به پیش برد و در عین حال با هند رابطه محکمی ایجاد کرد.

در اینجا می توان به برخی سرنخ های نفوذ علمی آمریکا در منطقه دست یافت که طی آن نیروهایی تربیت می شوند که در عرصه سیاسی گام نهاده و در راس هرم قدرت قرار می گیرند. ارتباط پنهانی میان عرصه علم و سیاست در اینجا کمی واضح تر به نظر می رسد و لزوم هوشیاری درباره تحولات این چنینی در کشورمان را نیز گوشزد می نماید.