قاینات ؛ نگین قُهستان

شواهد به دست آمده در کاوش های باستان شناسی شهر قدیم قاین، حاکی از آن است که این بنا در قرن اول هجری و پس از ورود مسلمانان به این منطقه احداث شده (به احتمال  زیاد بعد از مسجد جامع فهرج کرمان دومین مسجد ساخته شده در ایران است و این گونه  که پیداست در حدود قرون پنج و ششم با خراب شدن این مسجد در فاصله کمی، مسجد دیگری را با مصالح مسجد تخریب شده بنا کردند.

اکرم جدیدی ممتاز-ایسکانیوز: بدون شک گوشه گوشه کشور پهناور ما ، گنجینه های نامکشوفی را در دل پنهان کرده و با چشمانی مشتاق به انتظار گردشگران نشسته است.در گوشه و کنار کشورمان، آداب و رسومی را می توان یافت که با گذشت سالیان دراز، مردمان آن در حفظ و بقای آن اهتمام ورزیده اند و تا حد امکان آن را از دستبرد تجدد و پیشرفت های تکنولوژیکی بشر دور نگه داشته اند.

از آن جایی که آگاهی از وضعیت تاریخی، فرهنگی و اجتماعی هر منطقه برای آشنایی و ارتباط نزدیکتر با اهالی آن خطه، تاثیرگذار است در سلسله گزارش هایی، تلاش خواهیم کرد به معرفی مناطق کمتر شناخته شده ایران بپردازیم.

علی صرافیان ،کارشناس گردشگری در مصاحبه اختصاصی با ایسکانیوز گفت: قاینات، شمالی ترین شهرستان استان خراسان جنوبی با بیش از 100 هزار نفر جمعیت، گوشه ای بکر و دیده نشده از ایران است که علی رغم واقع شدن در مسیر جاده آسیایی چابهار _مشهد، آن چنان که باید، مورد توجه گردشگران قرار نگرفته است . عموم گردشگران و زائران در مسیر به سمت مشهد یا بالعکس، از این مسیر می گذرند و در واقع میتوان گفت که قابلیت تاریخی- فرهنگی استان خراسان جنوبی مورد بی مهری قرار گرفته است. چنان که می توان این استان را «گردشگرگذر» نامید نه «گردشگرپذیر».

صرافیان گفت: با نگاهی به تاریخ این منطقه، به نکات قابل توجه و تعمقی برمیخوریم. چنان که در تواریخ آمده، نام قاین، همواره به عنوان بارانداز کرمان و دروازه افغانستان و از شهرهای غنی و قدیمی به لحاظ تاریخی و فرهنگی مطرح بوده است.

وی به نقل از نجیب اله رجبی -محقق تاریخ و جغرافیا در باره آثار تاریخی این شهر گفت: خواجه نصیرالدین طوسی بیش از دو دهه ساکن و مهمان حاکم وقت ایالت قهستان و قاین (ناصرالدین محتشم قاینی) بوده است. خواجه در این شهر ازدواج کرده، تشکیل خانواده داد و چنان که شهره است، کتاب «اخلاق ناصری» را تحت تاثیر و در تکریم ناصرالدین نوشت.

کارشناس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قاینات ضمن اشاره به گفته های مهندس لباف خانیکی- باستان شناس- گفت: شواهد به دست آمده در کاوش های باستان شناسی شهر قدیم قاین، حاکی از آن است که این بنا در قرن اول هجری و پس از ورود مسلمانان به این منطقه احداث شده (به احتمال زیاد بعد از مسجد جامع فهرج کرمان دومین مسجد ساخته شده در ایران است و این گونه که پیداست در حدود قرون پنج و ششم با خراب شدن این مسجد در فاصله کمی، مسجد دیگری را با مصالح مسجد تخریب شده بنا کردند.

وی ادامه داد: مسجد اخیر با وجود این که مساحتی بالغ بر 2500 متر را شامل می شود و ایوانی به ارتفاع 17 متر دارد، اما از نظر وسعت و عظمت، کمتر از دو سوم مسجد جامع قدیمی واقع در شهر قدیم قاین است. بر اساس اولین اسناد موجود که به صورت کتیبه بر دیوار مسجد نصب شده است،در سال 796 قمری مورد مرمت قرار گرفت. بنای حاضر مسجد، به عنوان اولین اثر خراسان بزرگ به شماره 295 در سال 1316 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد. به گفته این کارشناس گردشگری از دیگر آثار قابل اعتنا و مهم می توان به "غار لکی آسپور "اشاره کرد که در روستای "خونیک گُدار"در فاصله 17 کیلومتری مرکز شهرستان واقع شده است. بر اساس برآوردهای اولیه که حاصل کاوش های مربوط به سال های دهه شصت قرن بیستم، استفاده از این غار به 12 تا 20 هزار سال پیش برمی گردد که به عنوان اولین اقامتگاه انسان در منطقه معرفی شده است. این غار مامن و ماوای گروهی از انسان های اولیه بوده است که با شکار حیوانات گذران کرده و از غار به عنوان پناهگاه استفاده می کرده اند و کشاورزی رایج نبوده است.

اگر اشتیاق شما برای دیدن آثار تاریخی این شهرستان کمتر دیده شده، بیشترشده است، پیشنهادهای زیر را نیز مد نظر قرار دهید: بازدید از قلعه کوه یا قلعه حسین قاینی در فاصله 3 کیلومتر مرکز شهرستان که یکی از قلعه های اسماعیلیه و سالها مورد استفاده طرفداران حسن صباح بوده است. در زمان رونق این قلعه تا 13هزار جنگجو در این قلعه اسکان داده شده اند. وجود 14 حوض انبار جهت ذخیره و نگهداری از دیگر عجایب این قلعه است.

صرافیان با اشاره به اینکه بنای آرامگاه و بقعه عارف نامی، بوذرجمهر قاینی که در دامنه کوهی به همین نام واقع شده و در فاصله 3 کیلومتر مرکز شهرستان قرار دارد گفت: اصل احداث بنا به قرن 6 و 7 قمری برمی گردد و درخت بنه ای با عمر بیش از 700 سال، از دیدنی های این بناست.

وی ادامه داد: آرامگاه ابوالمفاخر، مسجد محله پایین، موزه های مردم شناسی، مشاهیر و آب، منازل تاریخی حقیقی، موسوی، صمدی و به ویژه قارنی، امامزاده عبداله کارشک، امامزاده زیدالنار آفریز، غار و پل سنگی فارسان در روستای ثغوری و ... از دیگر آثار تاریخی شهرستان قاینات است.

ما در این سلسله گزارش ها تلاش می کنیم نقاط نامکشوف کشور را معرفی کنیم.

705

کد خبر: 886735

وب گردی

وب گردی