به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ ابراهیم علایی رئیس پژوهشکده محیط‌ زیست و بیوتکنولوژی، در نشست خبری طراحی و ساخت حسگر تشخیص آلاینده های زیست محیطی ناشی از فعالیت های صنایع بالادستی با استفاده از فناوری های جدید و پیشرفته اظهار کرد: حدود چند سال گذشته با توجه به مجموعه فعالیت هایی در پژوهشکده انجام می شد تصمیم برآن شد که براساس برنامه پنجم توسعه گام های بلندی را در بحث آلاینده های زیست محیطی برداشته شود.

او تصریح کرد: توسعه فناوری نوین نانو و بایو، کنترل حذف آلاینده ها و بومی سازی فناوری های پیشرفته برای سنسورها و شناسایی آلاینده های زیست محیطی از جمله طرح هایی که مورد تاکید این مجموعه بود.

علایی تاکید کرد: این سنسور در سه بخش هوا، آب و خاک مطابق با تکنولوژی پیشرفته ارائه خدمات خواهد داد. برهمین اساس ما قبل از اقدام به طراحی و ساخت بازار فناوری را رصد کردیم تا براساس آن نقشه راه تدوین شود.

رئیس پژوهشکده محیط زیست و بیوتکنولوژی از طراحی و ساخت حسگر تشخیص آلاینده های زیست محیطی در پژوهشگاه صنعت نفت خبر داد و گفت: طراحی این سنسورهای یک گام ارزشمند در راستای اقتصاد مقاومتی است که با ساخت آن کشور از واردات آن بی نیاز شد.

گام اول این امر را پایش و شناسایی آلاینده‌ها نام برد و اظهار کرد: برای شناسایی آلاینده‌ها نیاز به ابزار و تجهیزات پیشرفته‌ای است تا بتواند حتی مقادیر کم آلاینده را در محیط‌های آب و هوا شناسایی کند.
رئیس پژوهشکده محیط زیست و بیوتکنولوژی پژوهشگاه صنعت نفت ساخت این سنسورها را در حوزه‌ آلاینده‌های هوا، آب و خاک دانست و اضافه کرد: اولین گام در این طرح این بود که فناوری‌هایی را عرضه کنیم که قابل ارائه در سیستم‌های بین‌المللی باشد،‌ از این رو در گام نخست برنامه و نقشه راهی برای دستیابی و بومی‌سازی سنسورهای تشخیص آلاینده‌ها تدوین کردیم.
به گفته او، برای این امر اقدام به رصد بازارهای موجود برای عرضه این سنسور نیز شده است و بر اساس نتایج به دست آمده از این رصد و نقشه راه تدوین شده، اقدام به طراحی و ساخت سنسورهای تشخیص آلاینده‌ها شده است.
به گفته او، از سوی تیم تحقیقاتی این پروژه برای هر حوزه اهدافی تعیین شد که در بخش هوا اقدام به تولید حسگرهایی برای تشخیص و شناسایی بنزن، تولوئن، اتیل بنزن،‌ زایلن، متان، گازهای C1 تا C4 و So2 و گازهای اسیدی گوگرد، H2S و گازهای فرار آلاینده مواد نفتی شد.
علایی به دستاوردهای این طراحی اشاره کرد و گفت: دستیابی به دانش فنی ساخت دستگاه های پرتابل تشخیص غلظت آلاینده های موجود در هوا، خاک و پساب، ساخت دستگاه های پرتابل تشخیص و اندازه گیری غلظت فلزات سنگین، فنل و COD در آب و پساب، ساخت دستگاه های پرتابل تشخیص و اندازه گیری غلظت گازهای آلاینده در هوا، ساخت دستگاه پرتابل تشخیص و اندازه گیری ذرات معلق در هوا، ساخت پرتابل تشخیص و اندازه گیری ترکیبات هیدروکربنی( TPH,PAH) در خاک و ساخت دستگاه آنلاین تشخیص لکه نفتی در آب از جمله دستاوردهای این حسگرها است.
رئیس پژوهشکده محیط زیست و بیوتکنولوژی پژوهشگاه صنعت نفت، اضافه کرد: در بخش آب، سنسورهایی برای تشخیص و ارزیابی فلزات سنگین، لکه‌های نفتی و ترکیبات هیدروکربنی و فنول ساخته شد و در حوزه خاک نیز سنسورهایی برای تشخیص و اندازه‌گیری ترکیبات هیدروکربنیPAH و TPH ساخته شده است.
علائی با تاکید بر اینکه در این پروژه‌ها اقدام به ساخت دستگاه‌های پرتابل و قابل حمل برای تشخیص غلظت آلاینده‌های موجود در هوا، خاک و آب شده‌ است اضافه کرد: این تیم تحقیقاتی در این پروژه در سه حوزه آب، هوا و خاک 17 سنسور تولید کرده‌اند، ضمن آن‌که آزمایشگاه ساخت این تجهیزات به همراه تجهیزات پیشرفته، تقویت شده است.
به گفته او، در اجرای این طرح کنسرسیوم نظارتی با همکاری دانشگاه‌های تهران،‌ شریف و جهاد دانشگاهی ایجاد شده است و در مدت 2 و نیم سال تحقیقات، این سنسورهای قابل حمل ساخته شد.
علائی با تاکید بر اینکه تست میدانی این حسگرها در منطقه خارک انجام می‌شود، اضافه کرد: از 17 نوع سنسوری که در این پروژه تولید شد، به جز 2 مورد آن همگی مورد تایید دستگاه‌های کارفرما که شامل شرکت فلات قاره و شرکت پایانه‌های نفتی می‌شود، قرار گرفته است.
این محقق در خصوص دو سنسوری که مورد تایید قرار نگرفته بود،‌ توضیح داد: این سنسورها برای شناسایی لکه‌های نفتی بوده است که دستگاه کارفرما تاکید کرده است که برای تشخیص لکه‌های نفتی نیاز به استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌تر مانند لیزر و فیبر نوری است.
او اضافه کرد: با توجه به امکانات و دانش موجود در دانشگاه‌های کشور توسعه این سنسورها را در دستور کار قرار دادیم و ساخت این سنسورها را با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت، دانشگاه مالک اشتر و دانشگاه شریف آغاز کرده‌ایم.
رئیس پژوهشکده محیط زیست پژوهشگاه صنعت نفت دستیابی به دانش فنی ساخت دستگاه‌های قابل حمل تشخیص غلظت آلاینده‌های زیست محیطی را موفقی جدید برای کشور دانست و ادامه داد: با توجه به ضرورت استفاده از فناوری‌های خاص، در حال حاضر بر روی توسعه فناوری‌های لیزر متمرکز شدیم.
او در عین حال خاطر نشان کرد: با توجه به توانمندی‌های کسب شده پیشنهاد طراحی و تولید سنسورهای سرامیکی هوشمند را به شرکت ملی نفت ارائه کردیم.
به گفته او، این نوع سنسورها علاوه بر تشخیص آلاینده‌ها قابلیت پیشگیری و جلوگیری از نشتی آلودگی‌ها را دارد.

401