به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ تاکنون تمهیدات بسیاری در راستای بهبود وضعیت اشتغال و نیز به کار گرفتن نیروهای بیکار در جامعه به کار گرفته شده اما هر کدام ار آنها با موانعی مواجه و هر یک از طرح های ارائه شده به نوعی با بن بست همراه شده‌اند که شاید دلیل اصلی آن نبود یک برنامه مدون بلندمدت از سوی مسئولان باشد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند وقتی مسائل و مشکلات اشتغالزایی در کشور مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، بیشتر موانع حول‌وحوش وضعیت مالی دولت است که توجه همه را به خود جلب می کند، بنابراین به دلیل بدهی‌های معوقه دولت نمی توان در انتظار مبلغی به عنوان طراحی اشتغال و نیز اجرایی شدن آن بود.
گفتنی است، زمان‌‌بر بودن ایجاد اشتغال از دیگر عوامل تاثیرگذاری است که مانع ایجاد اشتغال شد، بنابراین برای برطرف شدن مشکل اشتغال و نیز کاهش نرخ بیکاری نیازمند تصمیمات چند ساله ای هستیم که با توجه به وضعیت اسفناک اشتغال در کشور نمی توان در انتظار برطرف شدن مشکلات موجود در کوتاهترین زمان ممکن بود.
لازم به ذکر است، در صورتی می‌توان شاهد بهبود وضعیت اشتغال در کشور بود که هر کسی قادر به ورود بازار کاری براساس تجربه و مهارت شخصی خود باشد؛ بنابراین این امر باعث شده تا دولت در برنامه‌های خود علاوه بر ایجاد اشتغال برای متقاضیان کار به فکر افزایش مهارت و بهره‌وری نیروی کار از طریق دوره‌های آموزشی و گسترش فرهنگ کاری باشد.
مشکل اشتغال در کشور تا جایی پیش رفته است که طی دو روز گذشته صحبت هایی مبنی بر ارائه پرداخت وام ۲ میلیارد تومانی اشتغال به روستائیان با ۴ وثیقه مطرح شده بود که این امر باعث ایجاد حدود ۳۰۰ هزار شغل با تسهیلات ۱۲ هزار میلیارد تومانی در مناطق روستایی و عشایری ایجاد خواهد شد.
مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز با اشاره به تاثیر لایحه بودجه 97 بر بهبود وضعیت اشتغال کشور، گفت: لایحه بودجه 97 که به عنوان سیاست های بودجه‌ای دولت تلقی می شود، به نظر می رسد که تا حدودی شفاف‌تر از بودجه 96 و نیز سال‌های گذشته است.
او به کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی اشاره و بیان کرد: در قانون بودجه سال 96 درآمدهای نفتی 114 هزار میلیارد تومان بود اما در لایحه پیشنهادی دولت براى سال 97 این رقم به 101 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد، این آمار نشان دهنده‌ی این است که علیرغم افزایش هزینه های دولت، وابستگی دولت به نفت تا میزان 13 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
پازوکی با تاکید بر بهبود فضای کسب و کار و نیز اشتغال در کشور اظهار داشت: در ابتدا باید اقداماتی جهت تبعید تندروها در دستور کار قرار گیرد تا در کشور زمینه ساز ایجاد مشکل در فضای کسب و کار نشوند.
به گفته این اقتصاددان، بزرگترین مشکل اقتصاد ایران وجود گروه هاى بزرگ رانت خوار با ثروت های نجومی هستند که از طریق فعالیت های دلالی، واسطه گری و قاچاق باعث ایجاد اختلال در فضای کسب و کار مساعد می شوند.
او با تاکید بر اینکه برای رفع بیکاری و ایجاد اشتغال باید فضای کسب و کار مناسب و نیز زمینه سرمایه‌گذاری برای تولیدکنندگان داخلی فراهم شود، گفت: دولت وظیفه ای برای ایجاد اشتغال ندارد، در ابتدا دولت باید یک سری از سیاستگذاریها را برای ایجاد اشتغال و فضای کسب و کار برای بخش خصوصی به خصوص تولیدکنندگان داخلی فراهم کند.
پازوکی افزود: به دنبال افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی در اقتصاد ایران، به طور قطع تولید ملی، تقاضا برای نیروی کار و ثروت ملی جامعه با افزایش همراه می‌شود و در مقابل شاهد رشد درآمد سرانه و نیز تولید کشور خواهیم بود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه مشکل اشتغال کشور تنها با بودجه دولت برطرف نمی شود بلکه نیازمند فضای کسب و کار است، گفت: در صورتی که دولت قادر به برطرف کردن مشکل اشتغال کشور با بودجه بود، به طور حتم هرچه زودتر اقداماتی را در این زمینه در دستور کار قرار می داد این در حالیست که اکنون تعداد کارمندان دولت بسیار زیاد است و به نوعی باید تا حدودی از تعداد آنها کاهش یابد.
او با تاکید بر اینکه دولت در ابتدا باید تصمیماتى را جهت از بین بردن قانون تبعیض نژادی اتخاذ کند، گفت: سال گذشته مجلس قانونی را مبنی بر اشتغال مجدد ایثارگران و نیز افراد بازنشسته را به تصویب رساند، در حالی که این اقدام باعث ایجاد مشکل در اشتغالزایی کشور خواهد شد.
به گفته پازوکی، شهدای کشور جان دادند تا عدالت در کشور برقرار شود نه اینکه برخی از افراد در کشور به دنبال رانت جویی و اقدامات متخلفانه باشند.
این اقتصاددان با بیان اینکه سیاست های دولت باید در راستای ایجاد شفاف سازی برای اقتصاد ملی باشد، افزود: اقتصاد کشور بیش از هر چیزی نیاز به شفافیت دارد، رقابت سالم باید بین بنگاه های اقتصادی برقرار شود و نیز دولت باید هرگونه انحصاری را در بخش دولتی و نیز خصوصی از بین ببرد.
او با اشاره به اینکه انحصار مثل سم برای اقتصاد ایران خطرناک است، گفت: در صورتی که مشکل اشتغال کشور با بودجه دولتی برطرف شود به طور قطع تبعات منفی را با خود به همراه خواهد داشت، چرا که بودجه دولت محدود است.
پازوکى گفت: در حال حاضر دولت بیش از 600 هزار میلیارد تومان پروژه عمرانی نیمه کاره را در اختیار دارد، بنابراین اگر دولت بودجه اضافی در اختیار داشت اقداماتی را جهت اتمام این پروژه ها در دستور کار قرار می داد.
پازوکی با بیان اینکه بحث های سیاسی نباید وارد بحث بودجه شود بلکه باید اقتصاد کشور مدنظر قرار گیرد و سلامت اقتصادی را به اقتصاد ایران برگرداند، اظهار داشت: بی انضباطی اقتصادی از جمله معضلاتی است که اقتصاد ایران از آن رنج می برد که این بی انضباطی ها شامل شامل بی انضباطی پولی، بی انضباطی مالی و نیز بی انضباطی اداری است.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: یکی از دلایل آشوبگری های اخیر، تبعیض در به کارگیری نیرو بود، بنایراین فضای کسب و کار باید در ایران بهبود و نیز شفافیت برای بخش خصوصی فراهم شود.
او به مقایسه شاخص بیکاری در ایران نسبت به دیگر کشورها پرداخت و گفت: براساس سند چشم انداز ایران تا سال 1404 که 20 ساله بود قرار بر این بود تا ایران در زمینه اشتغال شاگرد اول منطقه آسیای جنوب غربی باشد اما درحال حاضر شاهد اجرایی شدن آن نبودیم و اکنون که 12 سال از آن سند گذشته نه تنها فاصله کم نشده بلکه میزان فاصله با کشوهاری منطقه مانند ترکیه، کویت و عربستان سعودی افزایش یافته است.
پازوکی به تعامل با اقتصاد دیگر کشورها اشاره کرد و افزود: در ایران باید بپذیریم که با اقتصاد جهانی تعامل داشته باشیم و درصدد همکاری با اتحادیه اروپا به خصوصی آلمان و فرانسه باشیم چراکه این اقدام به نفع اقتصاد ایران است و باید توان تولید داخلی را افزایش دهیم زیرا ارتباط با کشورهای توسعه یافته به نفع ایران است.
او در پاسخ به سوال خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز درخصوص نقش دانشگاه ها در افزایش اشتغالزایی گفت: طی سال های اخیر یکی از عواملی که باعث افزایش بیکارى شد دانشگاه ها بودند، گفتنی است که اکنون بسیاری از دانشگاه ها تبدیل به کارخانه مدرک سازی شده اند و می بایست دانشگاه ها بیشتر بر روی کیفیت دانش تمرکز داشته باشند.
پازوکی با بیان اینکه گسترش فیزیکی دانشگاه یکی از اقداماتی است که باید جلوی آن گرفته شود، گفت: از سال 84 تعداد دانشگاه های دولتی 3 برابر شده و تعداد آن از 54 دانشگاه به 154 تعداد رسیده که این افزایش به معنای افزایش 3 برابری علم نیست، لازم به ذکر است در هر استانی 2 دانشگاه یعنی دانشگاه پزشکی و نیز غیرپزشکی کافی است.
او اظهار داشت: بسیاری از مدارک دکترا به کسانی داده شده که فاقد صلاحیت هستند، بنابراین بی سوادی آنها باعث شده تا ایجاد اشتغال برای آنها کمتر باشد.
پازوکی در پایان خاطرنشان کرد: در صورتی که دانشگاه های ایران به سمت افزایش دانش فنی و اقتدار علمی پیش بروند، به طور قطع زمینه اشتغال در کشور فراهم خواهد شد.
حمید برادران شرکاء، کارشناس اقتصادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز با اشاره به اقداماتی که باید در راستای بهبود وضعیت اشتغال در کشور به کار گرفته شود، گفت: در این زمینه تمامی ارگان‌ها مانند بخش خصوصی و دولت باید دست به کار شوند و با هماهنگی یکدیگر اقداماتی را در زمینه بهبود وضعیت اشتغال در دستور کار قرار دهند.
او در ادامه بیان کرد: در این زمینه باید برنامه‌هایی مورد توجه قرار گیرد که تمام جوانب کار در نظر گرفته شود و فضای امنی که ملزم به رعایت تمام مقررات باشد، فراهم شود.
برادران شرکاء با اشاره به معضلات موجود بر سر راه بهبود وضعیت اشتغال گفت: بسیاری از مسائل وجود دارد که باید به صورت جدی به آن پرداخته شود، تا زمانی که مساله اشتغال به عنوان اصلی ترین موضوع کشور محسوب نشود، نمی توان برنامه دقیقی را برای این زمینه در نظر گرفت.
کارشناس اقتصادی اظهار داشت: طی چند وقت اخیر پیشنهاداتی در خصوص قرار گرفتن مساله اشتغال به عنوان پارادایم ششم برنامه ششم توسعه مطرح شد تا تمامی نهادها تلاش خود را برای رونق بخشیدن بحث اشتغال به کار گیرند، در این زمینه مذاکرات بسیاری صورت گرفت اما در آخر این موضوع مورد پذیرش واقع نشد.
او افزود: اشتغال موضوع بسیار پیچیده و همه جانبه ای است که تمامی کشورها درگیر این موضوع هستند و به طور حتم باید محور تمام برنامه ریزی‌ها و سیاستگذاریها در 5 سال آینده موضوع اشتغال باشد.
برادران شرکاء با اشاره به تفاوت شاخص بیکاری ایران در مقایسه با دیگر کشورها اظهار داشت: بیکاری و اشتغال پدیده ای است که باعث تغییر حیطه های تجاری کشور خواهد شد، اشتغال به عنوان موضوعی که بتوان آن را با دیگر کشورها مورد مقایسه قرار داد مطرح نمی شود، زمانی که کشوری در حالت رکود به سر می برد، به طور قطع میزان بیکاری آن بسیار بالاست اما این موضوع به صورت دائمی نیست.
او با بیان اینکه نرخ بیکاری و نیز نرخ تورم برای تمام دولت‌ها به عنوان موضوع بسیار مهمی تلقی می شود، گفت: تمام دولت‌ها در تلاش هستند تا این 2 نرخ را به حداقل بودجه کاهش دهند، ایران از نظر نرخ بیکاری به عنوان بدترین کشور تلقی نمی شود بلکه در سطح میانی قرار دارد.
کارشناس اقتصادی با تاکید بر نقش دانشگاه ها و نیز شرکت های دانش بنیان در بهبود وضعیت اشتغال و نیز کاهش نرخ بیکاری گفت: براساس آمار منتشر شده، شرکت های دانش بنیان بیشترین نقش در ایجاد اشتغال را دارند و باید تلاش بیشتری برای توسعه آنها صورت گیرد، چراکه این شرکت ها نقش بسیار موثری را در تامین نیروی انسانی ایفا می کنند.
برادران شرکاء در پایان با تاکید بر اینکه دانشگاه ها باید تقاضا محور شوند، افزود: در حال حاضر دانشگاه ها عرضه محور هستند، با توجه به اینکه دانشگاه ها نیروی انسانی را عرضه می کنند اما توجه چندانی به این موضوع که زمینه اشتغال برای آن نیروها مهیا است یا خیر، آموزش عالی باید این موضوع را مورد بررسی قرار دهد که در کشور برای چه تخصصی بیشترین میزان تقاضا برای اشتغال وجود دارد و آن را باید در دانشگاه ها توسعه داد.
401
