به گزارش ایسکانیوز به نقل از تسنیم؛ اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور در تاریخ 19 دی ماه سال جاری مصوبه دولت درباره «سیاستها و راهبردهای اجرایی ایمنی زیستی» را به وزارتخانههای بهداشت، جهاد کشاورزی، وزارت علوم و سازمان محیط زیستابلاغ کرد که در ادامه تصویر این نامه آمده است:
اما با بررسی مختصر مفاد این راهبردها، متوجه اشکالات و ابهات متعددی میشویم که در ادامه به برخی از این اشکالات و ابهامات اشاره شده است:
بخش الف) تضمین فواید زیست فناوری:
ماده 1) نیازسنجی برای تولید محصولات تغییر یافته ژنتیکی توسط چه نهاد و ارگانی صورت میگیرد؟ چه اولویتهایی برای نیازسنجی ملاک عمل قرار خواهد گرفت؟
ماده 2) با استناد به رویکرد جهانی، حدود 90 درصد محصولات تراریخته در 4 کشور برزیل، امریکا، کانادا و آرژانتین تولید میشود و محدود به 4 محصول کلزا، پنبه، سویا و ذرت میشود!! در حالیکه بسیاری از کشورها به دلیل مخاطرات زیستمحیطی از تولید این محصولات امتناع میکنند و این تولیدات تنها به 4 محصول اختصاص دارد، چگونه کشور جمهوری اسلامی ایران باید چنین مخاطرهای را قبول کند؟!
ماده 4) بدیهی است که حضور و مشارکت وزارت بازرگانی (سازمان حمایت از مصرف کننده) سازمان پدافند غیرعامل و سایر سازمانهای حکومتی خوشایند موافقان تولید و واردات محصولات تراریخته نیست! لذا یکپارچهسازی فرایند صدور مجوز در یک نهاد رانتآور و فساد آور خواهد بود.
چنانچه ذینفع بودن بسیاری از افراد در فرایند صدور مجوز، راه را برای سهلانگاری در ارزیابیهای سلامت و زیست محیطی هموار خواهد ساخت؛ هیچ مرجعی به تنهایی صلاحیت ارزیابی مخاطرات سلامت، زیست محیطی، امنیتی و بیو/اگروتروریستی محصولات تغییر یافته ژنتیکی را ندارد؛ صحیح این است که هر مرجع بر مبنای آییننامه اجرایی مرداد 92، ارزیابیها را بهصورت جداگانه انجام دهد و در صورت عدم احراز هر یک از الزامات صدور مجوز مختومه شود.
بخش ب) حفاظت از تنوع زیستی
ماده 2) کشت ارقام متنوع محصولات تغییر یافته ژنتیکی، نه تنها موجب حفظ و تعادل زیستبوم نمیشود بلکه با به هم زدن چرخه زیستبوم و افزایش بیرویه مصرف سموم علفکش (در مورد گیاهان مقاوم به علفکش) و تاثیر سم بیتی (گیاهان تراریخته مقاوم به آفات) موجب کاهش تنوع زیستی و میکروبی خاک و جانوران و گیاهان میشود.
ماده 3) افزایش و تنوع ارقام و سویههای تراریخته موجب افزایش چندین برابری مخاطرات آنها نیز میشود؛ چگونه میتوان تعداد ارقام محصولات تراریخته را افزایش داد اما مخاطرات متقابل آنها و ریسکهای سلامت، زیست محیطی و تاثیرات اجتماعی و اقتصادی آنها را نادیده گرفت!!
بخش پ) خفظ سلامت و بهداشت محصول حاصل از زیست فناوری
مطابق مصوبه قانون برنامه ششم توسعه کشور، تولید و واردات محصولات تراریخته بدون ایجاد زیرساختهای مندرج در ماده (پ) اصولا ممنوع است! زیرا دولت موظف است مخاطرات سلامتی و زیست محیطی محصولات تراریخته را ارزیابی کرده و آن را به اطلاع مصرفکنندگان برساند؛ اصولا وقتی این ماده تحقق نیافته باشد اصولا سایر مواد این مصوبه فاقد وجاهت قانونی بوده و هرگونه تبلیغ به تولید و واردات محصولات تراریخته غیرقانونی خواهد بود.
بخش ج) افزایش سطح مشارکت و آگاهی عمومی در جهت استفاده از محصولات زیست فناوری
این بند مغایر تعریف ایمنی زیستی، قانون ایمنی زیستی و قانون برنامه ششم توسعه کشور است زیرا ایمنی زیستی یعنی اتخاذ سیاستها و تدابیر برای تضمین فواید زیست فناوری و به حداقل رسانیدن مخاطرات احتمالی آن؛ در شرایطی که هر روز بر دامنه مخاطرات محصولات تغییر یافته ژنتیکی افزوده میشود و کشورهای بیشتری از تولید و مصرف محصولات تراریخته امتناع میکنند و محصولات تراریخته عموما به مصرف مستقیم خوراک انسانی نمیرسد، ماده 1 بند ج تاکید بر تشویق و ترغیب جامعه به مصرف محصولات تغییر یافته ژنتیکی دارد!!
دولت به جای تاکید بر اجرای آییننامه اجرایی بند ج ماده 3 قانون ایمنی زیستی و ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون برنامه ششم، با تصویب چنین مفادی در مصوبه مورخ 19/10/96 تخلفی آشکار در عدم تمکین به حقوق شهروندان و قوانین بالادستی نظام داشته است.
در ادامه توضیحاتی درباره کلیت این راهبرد ابلاغی از سوی معاون اول رئیسجمهور آمده است:
1. همانطور که قانون ملی ایمنی زیستی در بحبوحه ناآرامیهای کشور در سال 1388 و در شرایطی که تمرکز مسئولان کشور بر مسائل امنیتی بود، به تصویب رسید، این مصوبه هیئت وزیران، در زمانی که کشور درگیر فتنه جدیدی است، بسیار قابل تامل است؛ متاسفانه مصوبات و قوانین بحثبرانگیز که نیاز به اجماع عمومی و بررسی کارشناسی دقیق دارد، همواره در زمانی طرح و تصویب میشود که تمرکز کشور بر روی مسائل مهمتر مانع بررسی دقیق آن میشود.
2. به نظر میرسد این مصوبه روشی برای ناکارآمد کردن آییننامه اجرایی مصوب مرداد 1392 و قانون برنامه ششم توسعه کشور است؛ تمام مفاد این مصوبه اصل احتیاطآمیز محصولات تغییر یافته ژنتیکی را فراموش کرده است. سؤال اینجاست دولت چه تضمینی را برای عدم وقوع مخاطرات سلامتی و زیست محیطی محصولات تراریخته ارائه میکند؟
3. در بند 1 ماده 8، سیساتهای کلی محیط زیست، ابلاغیه مقام معظم رهبری در سال 1394، بر تولید محصولات سالم و ارگانیک تاکید شده است؛ محصولات ارگانیک در تقابل و تعارض محصولات تغییر یافته ژنتیکی قرار دارد؛ اصرار دولت بر تبلیغ تولید و واردات محصولات تراریخته بسیار قابل تامل و سؤالبرانگیز است؛ این موارد تنها برخی از ابهامات و سؤالاتی است که مسئولان امر باید پاسخ درخوری برای آن ارائه کنند.
رصد دقیق تحرکات و لابیهای جریان تراریختهپرست رخنه کرده در برخی مراکز حساس و تصمیمگیر و تلاش برای قانونی کردن کشت و تجاریسازی محصولات دستکاری شده ژنتیکی به هر قیمت ممکن و از سویی فعالیتهای تجاری و مالکیت شرکتهای خاصی که با این هدف از سالها پیش توسط چهرههای اصلی این جریان تاسیس و راهاندازی شده است، خود بهتنهایی گویای حقایق بزرگی درباره اهداف پنهان در کشت و تجاریسازی محصولات تراریخته در کشورمان دارد.
706