اکرم جدیدی ممتاز-ایسکانیوز: استان کرمان با داشتن میراث کهن تاریخی و طبیعت گردشگری کم‌نظیر و دارای بیش از یک میلیون نفرجمعیت از مناطق ‌محروم است رودبار جنوب، ریگان،عنبرآباد، فهرج،قلعه گنج،کوهبنان،کهنوج، منوجان از جمله این مناطق هستند که حتی با کمک های کمیته امداد و سایر کمک های مردمی همچنان در قعر فللاکت به سر می برند.

داستان و کنجکاوی من از جایی شروع شد که به تماشای فیلم مستند "زیورک" دعوت شدم فیلم از مردمی در سرزمین ما حرف میزد که باورش سخت بود .مردمی که انگار در دیار فراموش شدگان زندگی می کردند! کوله سفر که می بندم تا از نزدیک ببینمشان .راه طولانی در پیش دارم اما فکر مشغولم مسافت را نمی فهمد تا کرمان تمام ذهنم درگیر فیلمی بود که بر اساس زندگی هموطنانم تهیه شده بود اما از ته دل آرزو میکردم این مستند در نهایت اغراق تهیه شده و حقیقت نداشته باشداما ...

مهندس سروش صلواتی، ایرانگرد نیکوکار در مورد جلگه جازموریان و بیابان نشینان "قلعه کنج "می گوید: این جلگه 69000 متر وسعت دارد و قبلا از سرزمین های پر آب محسوب می شده اما بعد از سد سازی جیرفت منطقه با خشکسالی مواجه شد و بر اثر بی آبی به بیابان و شوره زار تبدیل شده است.

وی با اشاره به اینکه 20 روستا به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند و در دیگر روستاها، اهالی مجبورند برای تأمین آب چندین کیلومتر پیاده روی کنند می گوید: جز تعداد کمی خانه آجری که در سال های گذشته و با کمک دولت در منطقه ساخته شده ، بیشتر خانه های منطقه از جنس کپر و برگهای درختان خرما است که در برابر شرایط جوی اصلاً امنیتی ندارند.

بر اساس اعلام دولت 20% از پدیده های گرد و غبار ناشی از خشک شدن جازموریان است . در این جلگه عده کمی زندگی می کنند این افراد کپر نشین و عشایر ساربانی زندگی می کنند به این عده "جت" و به محل سکونت آنها "جاز" می گویند.

این ایرانگرد ادامه می دهد : زندگی مردم این منطقه به دلال متعددی دستخوش تغییرات سخت زیست محیطی شده و با خشک شدن سفره های آب زیرزمینی و لایه های خاک زیرین که آهکی است تقریبا تمام درختان مرکبات که زمانی محصولاتش به شهرهای دیگر صادر می شد از بین رفت و تنها درختان خرمایی بجا مانده اند که بار آنها نیز از مقدار و کیفیت پایینی برخوردار است.

گذران زندگی فقط با یارانه دولت

وی با اشاره به اینکه مردم این منطقه از امکانات اولیه یک زندگی کاملا ساده نیز بهره مند نیستند می گوید: چاه های آب این منطقه قبلا با گازوئیل کار می کردند اما امروز با برق کار می کنند و از آنجایی که مردم توانایی پرداخت هزینه برقی کردن این چاها را ندارند به منطقه آسیب های زیادی وارد کرده است.

آموزش مهمترین مشکل این منطقه/بی هویتی از فرط بی فرهنگی

صلواتی به نداشتن شناسنامه اهالی اشاره می کند و می گوید: تعداد کمی از اهالی که دارای شناسنامه هستند برای خرید آرد- تنها قوت رایج منطقه- از کارت یارانه استفاده می کنند.علیرغم اینکه این عده در خاک ایران زندگی میکنند به دلیل عدم احراز هویتشان ،شناسنامه ندارند و ارگان های مربوط به صدور شناسنامه در ابتدای این روند دنبال اثبات تابعیت این افراد هستند.

اینجا مردم با نامهای پدارانشان شناخته میشوند

اهالی روستاهای دور افتاده قلعه گنج علاوه بر نداشتن سواد ، توان پرداخت هزینه های اثبات هویت خود و گرفتن شناسنامه را ندارند آنها فرق روزهای هفته را نمیدانند و قادر به شمارش - حتی - تعداد فرزندان خود نیستند.

وی با بیان این مطلب می گوید: بی شناسنامگی عاملی است که بچه ها را از سواد،بهداشت و یا خدمات اجتماعی محروم کرده است آنها حتی نمی توانند در لیست محرومان بهزیستی ثبت نام کنند همچنین ازدواج ها به صورت کاغذی و بدون منشا قانونی انجام می شود و سال هاست همین روند ادامه دارد.

نشانه های فقر و محرومیت/دلیل فرار دختران کپر نشین و سکوت آنها در برابر غریبه ها

محرومیت و مظلومیت مردم این منطقه در مسیرهای خاکی و ناامن حرف های بسیاری برای گفتن دارد که در این خشکی مفرط مانند بغضی شکسته در سکوت است .جاده و مسیر های ارتباطی روستاهای بخش جازموریان با مرکز شهرستان و سایر شهرهای استان خاکی و صعب العبور است وتردد هر گونه وسیله نقلیه را با دشواری مواجه می کند و این یکی از دلایلی است که باعث هزینه گران حمل هر گونه باری از مناطق مجاور می شود تنها وسیله تردد در این منطقه شترهایی هستند که تنها در اواخر فصل زمستان از آنجا گذر می کنند و صدای زنگ درای این سفینه های خشکی،ارمغان هلهله شادی برای کودکان منطقه است چرا که با ورود ساربان می توانند یک روز در سال با خوردن شیر برای شکم های گرسنه خود قوتی شاهانه داشته باشند. کپر نشینی که شتر های ارباب را نگه می دارد تنها به دستمزدی معادل یک کیسه آرد و 50000تومان اکتفا می کنند.

در حالیکه ارباب های این منطقه به همراه مهمانانشان در روستاهای اطراف برای تفریح، سرگرمی و استعمال سیگار و چپق به کنار آتش های وسط کپرهای این کپرنشینان میروندخانواده کپری وظیفه دارد به این مهمانان خدمات وسیعی ارائه بدهند و این عامل ترس دختران جوان از وجود غریبه ها درکپر می شود و اگر در این میزبانی کوتاهی شود مورد ضرب و جرح قرار می گیرند.

کپرنشینان از داشتن سرویس بهداشتی و حمام محرومند زیرا درخاک نامناسب آهکی امکان ایجاد حفر چاه وجود ندارد و این مساله باعث ایجاد بسیاری از بیماریهای زنان و کودکان شده است. زنان باردار به دلیل هزینه های بالای رفت و امد در زمان بارداری از مراقبت های پزشکی بی نصیب هستند و اغلب نوزادان با نواقص های مادرزادی متولد می شوند و از اینجا است که مشکلات مضاعف معلولیت بدون دریافت وسایل توانبخشی برای این گروه محروم آغاز می شود.

سروش صلواتی با تاثر می گوید :بنا بر گفته اهالی منطقه هزینه انتقال مصالح یا مواد غذایی به روستاهای دور افتاده به شدت زیاد است. برای مثال اگر یک کیسه آرد که قوت اصلی اهالی منطقه است در مرکز شهرستان با قیمت 30 تا 40 هزار تومان خرید و فروش شود، حمل و انتقال آن به روستاهای بخش جازموریان به دلیل عدم دسترسی مناسب و هزینه بر بودن تردد در جاده های خاکی، تا 70 هزارتومان بالا خواهد رفت. هر چند که نزدیکترین شهرستان دارای شورای تامین است اما با توجه به روند اداری اثبات نسب بالغ بر یکسال زمان و هزینه های زیادی می طلبد که خارج از توان این گروه است.

وی اظهار امیدواری کرد که با همیاری مردم ،دولت و خیرین جلگه جازموریان جان دیگری بگیرد و کپر نشینان این منطقه از حداقل امکانات زندگی، آموزش ،بهداشت،هویت،مسکن و... بهرمند شوند .

705