اما یکی از ماه‌های مهم کنکوری دیگر بهمن‌ماه است، در این ماه گرچه بسیاری از دانشجویان به دنبال امتحانات پایان‌ترم هستند اما بسیاری دیگر در انتظار اعلام تکمیل‌ظرفیت‌ها در دوره‌های مختلف به سر می‌برند. ثبت‌نام کنکور سراسری سال آینده و ثبت‌نام در مقاطع تحصیلی پذیرش بر مبنای سوابق تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی از دیگر رویدادهای این ماه است. اما در این میان دانشگاه آزاد اسلامی که به‌تازگی و در راستای همکاری با وزارت علوم دوره‌های بدون‌آزمون خود را حذف و پذیرش بر مبنای سوابق تحصیلی کرده است، در چهار دوره دانشجو می‌پذیرد. ثبت‌نام براساس سوابق تحصیلی در مقاطع کاردانی پیوسته و ناپیوسته نیمسال دوم ۹۷-۹۶ دانشگاه آزاد اسلامی که از سه‌شنبه هفته گذشته آغاز شده تا چهارشنبه ۱۱بهمن ادامه دارد. متقاضیان این دوره می‌توانند ۲۰ رشته/ محل در مقطع کاردانی ناپیوسته و در یک رشته ۲۰ محل دانشگاهی در مقطع کاردانی پیوسته را انتخاب کنند. همچنین ثبت‌نام براساس سوابق تحصیلی در مقاطع کارشناسی پیوسته و ناپیوسته نیمسال دوم 97-96 که از پنجشنبه 28 دی‌ماه آغاز شده تا چهارشنبه 11بهمن ادامه خواهد داشت. تمام متقاضیان در صورت تمایل و داشتن شرایط لازم بعد از تهیه کارت اعتباری، نسبت به ثبت‌نام در 20 رشته‌محل اقدام کنند.
کاردانی ناپیوسته
شرایط اختصاصی
این شرایط مانند دوره کاردانی پیوسته است.
رشته‌های آموزشی
تمام علاقه‌مندان به رشته‌های آموزشی که شامل 6 رشته کاردانی تربیت معلم آموزش ریاضی، تربیت معلم آموزش علوم تجربی، تربیت معلم زبان و ادبیات فارسی، تربیت معلم آموزش دینی و عربی، تربیت معلم آموزش و پرورش ابتدایی و تربیت معلم آموزش زبان انگلیسی هستند می‌توانند این رشته‌ها را در انتخاب‌های خود منظور کنند.
بدیهی است انتخاب این رشته‌ها تعهدی را برای دانشگاه یا وزارت آموزش و پرورش از نظر استخدام ایجاد نمی‌کند. شرایط اختصاصی تحصیل در این رشته‌ها به قرار ذیل است:
1- هرسال تحصیلی مرکب از دو نیمسال و یک دوره تابستانی است.
2- در هریک از نیمسال‌های اول و دوم سال تحصیلی، هر دانشجو می‌تواند حداکثر 15 واحد درسی و در دوره تابستانی 12 واحد درسی را انتخاب کند مشروط به آنکه مجموع واحدهای درسی اخذ شده در یک سال تحصیلی از 40 واحد تجاوز نکند.
3- کلاس این رشته‌ها در نیمسال‌های اول و دوم هر سال تحصیلی، در روزهای آخر هفته (پنجشنبه و جمعه) و در ترم تابستان در طول هفته تشکیل خواهد شد.
4- حداقل تعداد واحد درسی که هر دانشجو می‌تواند در یک نیمسال انتخاب کند، 8 واحد است.
5- بخشی از دروسی که در طول مدت تحصیل به پذیرفته‌شدگان رشته‌های آموزشی ارائه می‌شود، دروس تربیتی است.
ضوابط پذیرش دانشجو
در این روش معدل کتبی داوطلبان واجد شرایط ملاک و مبنای پذیرش قرار می‌گیرد و اسامی پذیرفته‌شدگان در یک مرحله و به‌طور یکجا اعلام می‌شود. هر داوطلب براساس معدل کتبی دیپلم به اولین کد رشته/محل انتخابی که از نظر علمی برتری دارد (در مقایسه با سایر داوطلبینی که شرایط مشابه وی را دارند) در صورت وجود ظرفیت معرفی می‌شوند.
شهریه، هزینه خدمات آموزشی و حق بیمه دانشجویی و میزان آن
این بخش نیز همانند دوره کاردانی پیوسته است.
کاردانی پیوسته
شرایط اختصاصی
1- داشتن دیپلم در یکی از شاخه‌های فنی و حرفه‌ای یا کاردانش یا دیپلم سه‌ساله متوسطه نظری یا دیپلم کامل چهارساله نظام قدیم متوسطه.
تذکر1: دارندگان مدارک متوسطه نظری که مایل به ادامه‌تحصیل در دوره‌های کاردانی پیوسته باشند مانعی برای شرکت آنان در این دوره‌ها وجود ندارد اما چنانچه رشته انتخابی آنان با مدرک تحصیلی متجانس نباشد، باید دروسی را (حداکثر 12 واحد) که توسط شورای آموزشی دانشگاه تعیین می‌شود به‌عنوان کمبود یا جبرانی بگذرانند.
تذکر 2: دارندگان دیپلم کاردانش در صورت پذیرفته‌شدن در رشته متناسب با دیپلم خود ملزم به گذراندن حداکثر 14 واحد دروس جبرانی برابر بخشنامه‌های مربوط هستند.
تذکر 3: دیپلمه‌های شاخه‌های کاردانش، فنی و حرفه‌ای و هنرستان نظام قدیم، صرفا مجاز به انتخاب یکی از رشته‌های کاردانی متناسب با نوع دیپلم خود طبق جدول مربوطه در این دفترچه راهنما هستند.
تذکر 4: ثبت‌نام متقاضیان دارای مدرک تطبیقی در دوره کاردانی پیوسته بلامانع است.
2- متقاضیان رشته تربیت‌بدنی لازم است توانایی جسمی متناسب با این رشته را مطابق نظر دانشگاه دارا باشند، در غیر این‌صورت از ثبت‌نام و ادامه تحصیل آنان در محل دانشگاهی جلوگیری به عمل خواهد آمد.
3- هر متقاضی با توجه به مدرک پایان‌دوره متوسطه خود در شاخه‌های فنی و حرفه‌ای، کاردانش یا دیپلم چهار ساله نظام قدیم، تنها مجاز به انتخاب یک رشته تحصیلی برای ثبت‌نام در دوره کاردانی پیوسته است. لازم به ذکر است رشته تربیت‌بدنی از قاعده فوق مستثنی است و متقاضیان می‌توانند در صورت تمایل این رشته را به‌عنوان رشته تحصیلی انتخاب کنند. تطابق رشته فارغ‌التحصیلی داوطلبان در دوره متوسطه با رشته انتخابی در دوره کاردانی پیوسته، در محل دانشگاهی مربوطه صورت خواهد پذیرفت لذا به داوطلبان اکیدا توصیه می‌شود شرط تطابق رشته (مطابق جدول صفحات 11 تا 14 ) را در انتخاب خویش لحاظ دارند (رشته تربیت‌بدنی از این شرط مستثنی است).
ضوابط پذیرش دانشجو
در این روش معدل کتبی داوطلبان واجد شرایط ملاک و مبنای پذیرش قرار می‌گیرد و اسامی پذیرفته‌شدگان در یک مرحله و به‌طور یکجا اعلام می‌شود. هر داوطلب براساس معدل کتبی دیپلم به اولین کد رشته/محل انتخابی که از نظر علمی برتری دارد (در مقایسه با سایر داوطلبانی که شرایط مشابه وی را دارند) در صورت وجود ظرفیت معرفی می‌شود.
میزان شهریه، هزینه امور آموزشی و حق بیمه
۱- با توجه به اینکه هزینه‌های دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان موسسه غیرانتفاعی از محل شهریه دانشجویان و کمک‌های مردمی تامین می‌شود لذا از دانشجویان در آغاز هر نیمسال تحصیلی مبلغی به‌عنوان شهریه ثابت و مبلغی نیز به ازای هر واحد درسی به‌عنوان شهریه متغیر دریافت می‌شود که میزان آن قبل از شروع هر سال تحصیلی با تصویب هیات‌امنای دانشگاه اعلام می‌شود. مقررات فوق‌الذکر در این مورد برای تمامی دانشجویان در تمام مقاطع یکسان اعلام می‌شود.
2- پس از انجام مراحل ثبت‌نام و احرازهویت در محل دانشگاهی، لازم است ثبت‌نام‌شدگان هر رشته، پس از احراز هویت در محل دانشگاهی شهریه مربوط را به شماره‌حسابی که از طرف محل دانشگاهی اعلام می‌شود، واریز کرده و رسید آن را تحویل کنند. ضمنا هر یک از ثبت‌نام‌شدگان باید مبلغ 1060000 ریال را بابت هزینه خدمات آموزشی به همراه شهریه نیمسال اول طی یک فیش به شماره حساب جاری محل دانشگاهی قبولی واریز کنند.
3- لازم است تمام ثبت‌نام‌شدگان مبلغ 27500 ریال بابت حق بیمه دانشجویی به حساب بانکی که از طرف محل دانشگاهی اعلام خواهد شد، پرداخت کنند.
کارشناسی ناپیوسته
شرایط اختصاصی این دوره مانند دوره کارشناسی ناپیوسته است، اما در برخی موارد شاهد نکات قابل‌تاملی در یکسری از رشته‌هاست:
1- شرایط و ضوابط اختصاصی رشته تحصیلی کارشناسی ناپیوسته مهندسی تکنولوژی هواپیما
- پذیرفته‌شدگان رشته مهندسی تکنولوژی هواپیما لازم است حداکثر تا پایان نیمسال اول سال تحصیلی نسبت به ارائه مدرک A&P (موتور و بدنه هواپیما) از سازمان هواپیمایی اقدام کنند، در غیر این صورت از ادامه تحصیل آنها جلوگیری به عمل خواهد آمد.
2- شرایط و ضوابط اختصاصی رشته تحصیلی کارشناسی ناپیوسته مهندسی تکنولوژی اویونیک
- پذیرفته‌شدگان رشته مهندسی تکنولوژی اویونیک لازم است حداکثر تا پایان نیمسال اول تحصیلی نسبت به ارائه مدرک اویونیک از سازمان هواپیمایی کشوری اقدام کنند، در غیر این صورت از ادامه تحصیل آنها جلوگیری به عمل خواهد آمد.
3- رشته‌های آموزشی (طرح آموزش معلمان): متقاضیان این رشته لازم است به نکات زیر دقت کنند: الف: داوطلبان رشته‌های آموزشی که مدرک معادل کاردانی از مراکز ضمن‌خدمت وزارت آموزش و پرورش اخذ کرده‌اند تنها مجاز به انتخاب یکی از این رشته‌ها (متناسب و متجانس با مدرک کاردانی خود) به شرح زیر هستند 1- آموزش و پرورش ابتدایی 2- آموزش ریاضی 3- آموزش علوم تجربی 4- آموزش دینی و عربی 5- تربیت معلم زبان و ادبیات فارسی
روش گزینش
گزینش براساس معدل مقطع کاردانی داوطلب و با توجه به تجانس گروه عمده تحصیلی رشته انتخابی با رشته‌ای که داوطلب در آن فارغ‌التحصیل شده است، صورت می‌پذیرد. به‌طوری که در صورت یکسان بودن گروه‌های عمده تحصیلی، حداکثر تاثیر معدل صورت گرفته و در غیر این صورت حداقل ضریب تاثیر معدل لحاظ خواهد شد. در صورت موفقیت در رشته غیرمتجانس با مقطع کاردانی لازم است تمام دروس پیش‌نیاز یا جبرانی رشته قبولی را با نظر گروه آموزشی مربوط بگذرانند.
کارشناسی پیوسته
شرایط اختصاصی
1- داشتن دیپلم کامل نظام قدیم متوسطه یا گواهی پایان‌دوره پیش‌دانشگاهی نظام جدید متوسطه یا اشتغال به تحصیل در دوره پیش‌دانشگاهی نظام جدید متوسطه الزامی است. دارندگان دیپلم فنی و حرفه‌ای و کاردانش نظام جدید که فاقد مدرک پیش‌دانشگاهی یا مدرک کاردانی هستند، حق ثبت‌نام در این دوره را ندارند. فارغ‌التحصیلان دوره‌های کاردانی ( اعم از پیوسته و ناپیوسته) غیرمشمول مجاز به ثبت‌نام در این دوره هستند.
2- متقاضیان رشته مهندسی دریا و دریانوردی باید علاوه‌بر داشتن سلامت کامل جسمی از نظر بینایی و کوررنگی کاملا سالم باشند.
ضوابط پذیرش دانشجو
در این روش معدل کتبی داوطلبان واجد شرایط ملاک و مبنای پذیرش قرار می‌گیرد و اسامی پذیرفته‌شدگان در یک مرحله و به‌طور یکجا اعلام می‌شود. هر داوطلب براساس معدل کتبی دیپلم به اولین کد رشته/محل انتخابی که از نظر علمی برتری دارد (در مقایسه با سایر داوطلبانی که شرایط مشابه وی را دارند) در صورت وجود ظرفیت معرفی می‌شوند.
شهریه، هزینه خدمات آموزشی و حق بیمه دانشجویی و میزان آن
1- از دانشجویان در آغاز هر نیمسال تحصیلی مبلغی به‌عنوان شهریه ثابت، مبلغی نیز به ازای هر واحد درسی به‌عنوان شهریه متغیر دریافت می‌شود که میزان آن قبل از شروع هر سال تحصیلی با تصویب هیات‌امنای استانی دانشگاه اعلام می‌شود.
2- پس از انجام مراحل ثبت‌نام و احراز هویت در محل دانشگاهی، لازم است هریک از ثبت‌نام‌شدگان مبلغ 1180000 ریال را بابت هزینه خدمات آموزشی به همراه شهریه نیمسال اول به شماره حساب جاری محل دانشگاهی قبولی واریز کنند.
3- لازم است کلیه ثبت‌نام‌شدگان مبلغ 27500 ریال بابت حق بیمه دانشجویی را به حساب بانکی که از طرف واحد دانشگاهی اعلام خواهد شد، پرداخت کنند.
نگاهی بر شیوه پذیرش
تکلیف تکمیل‌ظرفیت کارشناسی‌ارشد و دکتری
در دوره جدید تکمیل‌ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی، دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری با تغییراتی همراه بوده است. امیررضا شاهانی، سرپرست مرکز سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی چندی پیش در یک نشست خبری با اعلام جزئیات تکمیل‌ظرفیت کارشناسی‌ارشد و امکان ثبت‌نام داوطلبان تا 14 بهمن ماه جاری گفت: «مبنای دانشگاه آزاد اسلامی همکاری با وزارت علوم است. در راستای تعامل با وزارت علوم ظرفیت پذیرش دوره کارشناسی‌ارشد از 100 هزار نفر به 24هزار نفر تغییر کرد.
داوطلبان می‌توانند هزار و 555 کدرشته‌محل را انتخاب کنند. همچنین پذیرفتیم که در تهران و مراکز استان‌ها پذیرش ارشد نداشته باشیم.» او گفت: «ثبت‌نام مرحله تکمیل‌ظرفیت برای داوطلبانی است که قبلا جایی پذیرفته نشده‌اند و دانشجو نیستند. همه آنهایی که در کنکور کارشناسی‌ارشد سال 96 شرکت کرده بودند می‌توانند مجددا انتخاب‌رشته کنند.» شاهانی درباره تکمیل‌ظرفیت رشته‌های پزشکی گفت: «در دوره دکتری حرفه‌ای در سه رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی و در مقطع کاردانی و کارشناسی در رشته‌های پرستاری و مامایی و نظیر آنها در مرحله تکمیل‌ظرفیت با هماهنگی وزارت بهداشت ثبت‌نام خواهیم داشت. معاونت علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تعامل خوبی با وزارت بهداشت دارد، البته داوطلبان باید بدانند که ظرفیت ما خیلی محدود است، فقط تعداد کمی از ظرفیت‌ها خالی مانده که در مرحله تکمیل‌ظرفیت امیدواریم کامل شود.»
عدم‌پذیرش تکمیل‌ظرفیت دوره دکتری
یکی‌دیگر از رویدادهای این دوره عدم‌پذیرش در تکمیل‌ظرفیت دوره دکتری است. به گفته سرپرست سازمان سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی «امسال مرحله تکمیل‌ظرفیت برای دوره دکتری تخصصی برگزار نمی‌شود.» مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی دلیل این اتفاق را در راستای سیاست ارتقای کیفیت آموزشی می‌دانند. نکته قابل‌تامل این است که در سال 95 و در زمان مدیریت قبلی این دانشگاه ظرفیت دوره دکتری تخصصی 54 هزار نفر بوده در حالی که کل دانشگاه‌های دولتی کشور 14هزار و 400 نفر ظرفیت پذیرش داشتند که در دوره مدیریت جدید این دانشگاه ظرفیت پذیرش در دوره دکتری تخصصی با ساماندهی که صورت گرفت به 9 هزار و 800 رسیده است.
پذیرش بر مبنای سوابق تحصیلی/ هرکی زودتر تمام شد!
اما همان‌گونه که به آن اشاره شد، نحوه پذیرش‌های جدید در دانشگاه آزاد اسلامی تغییر کرده و ملاک پذیرش بر اساس مبانی سوابق تحصیلی صورت خواهد گرفت. سرپرست مرکز سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی درباره تغییرات صورت‌گرفته می‌گوید: «اکنون در دانشگاه آزاد اسلامی در مقاطع کاردانی و کارشناسی به دو شیوه پذیرش دانشجو داریم، یکی با آزمون از طریق کنکور سراسری که سازمان سنجش برگزار می‌کند و دیگری به‌صورت بدون‌آزمون، از طرفی مصوبه مجلس شورای اسلامی نیز بر پذیرش دانشجوی بدون کنکور تاکید دارد.» به‌طور کلی در شیوه جدید، سوابق تحصیلی داوطلب از اداره کل آموزش و پرورش استعلام گرفته می‌شود و بر مبنای معدل دیپلم و انتخاب‌رشته‌ای که داوطلب انجام داده، جذب دانشجو صورت می‌گیرد. گفتنی است در شیوه قبلی پذیرش دانشجو در دانشگاه آزاد اسلامی، اولویت با افرادی بود که زودتر در سامانه ثبت‌نام می‌کردند، اما در شیوه جدید پذیرش براساس معدل است. داوطلب رشته‌محل‌هایی را انتخاب می‌کند که پس از پردازش و بررسی اطلاعات، دانشجو در یک رشته‌محل پذیرفته می‌شود.»
برای ثبت‌نام با روش جدید چه کنیم؟
دانشگاه آزاد اسلامی درحال حاضر در چهار دوره کارشناسی پیوسته و ناپیوسته، کاردانی پیوسته و ناپیوسته که تاریخ ثبت‌نام آنها در ابتدا اشاره شد، دانشجو می‌پذیرد، در این میان بسیاری از داوطلبان هستند که ابهاماتی درباره شیوه پذیرش با توجه به مدل جدید خواهند داشت که در ادامه توضیحات کامل ثبت‌نام آمده است. گفتنی است در دوره‌های اشاره شده نکات قابل‌توجهی به چشم می‌خورد.
