«الیور توئیست»: یک نقد بحرانی

 الیور توئیست بر اساس داستانی از چارلز دیکنز، نمایش موزیکال و سرگرم‌کننده و البته تجاری است که در شاید بتوان گفت سرگرم کنندگی یا تجاری بودن به طور خود به خود نمی‌تواند عیب یک اثر باشد.

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، در نمایش هایی مانند الیور توئیست گاه خواست سرمایه‌گذار می‌تواند کیفیت اینگونه آثار را تحت تأثیر قرار بدهد اما همچنان می‌تواند معیارهایی هنری و نمایشی در نظر بگیرد و در نوع خود حتا کاری فاخر باشد. گرچه الیور توئیست توانست به واسطه‌ی تبلیغات، استفاده از ستاره‌های سینما و چهره، گروه موسیقی، دکور عظیم و پرخرج پول خوبی در بیاورد اما همچنان از بعد هنری فقیر بود.

روایت و ساختار: نمایش روایتی خطی داشت. با وجود صحنه‌ی متحرک صحنه‌ها به راحتی عوض می‌شد. سعی بر سادگی روایت بود. بخش‌های موزیکال می‌تواند لحظات احساسی، یا اوج یک صحنه باشد یا فضاسازی بکند اما فقط به منظور ارائه ی حرکات موزون و ایجاد جذابیت بود که به دلیل فقر متن حتا به این جذابیت نیز دست نیافته بود.

بخش معنایی اثر: متن نمایش برای درک آسان‌ترِ مخاطب، ساده شده بود اما یک سادگی که نه تنها اصول اولیه‌ی زیبایی‌شناسی را رعایت نکرده بود بلکه به اطناب آزاردهنده و ابتذال منجر شده بود. حتا بخش موزیکال نمایش که باید مفرح و سرگرم‌کننده باشد به واسطه‌ی متن ضعیف یا تکرار آزاردهنده باعث کسل شدن مخاطب شد. گاهی در نمایش انتقادات اجتماعی و سیاسی مطرح می‌شد که مشخص بود برای روشنگری و نقد واقعی مطرح نمی‌شود بلکه برای جلب توجه مخاطب و گرفتن سوت و دست مطرح شده. متن با این شیوه در بخش رسالت و روشنگری هم بازمانده است.

بازی‌ها: چهره‌هایی مانند مهناز افشار، آتیلا پسیانی، نوید محمدزاده و هوتن شکیبا در این نمایش ایفای نقش کردند. بازی‌ها در حد تیپ و در سطح باقی مانده بود. گرچه به نظر می‌رسد که هوتن شکیبا در نقش فاگین دست کم بازی قابل قبول‌تری را ارائه می‌دهد. نوید محمدزاده همان وجه عصیانگری، شخصیت خاکستری و معترض را که در سینما داشت، در این نمایش ادامه داد و در حد همین تیپ باقی ماند. گاه حتا در بازی سعی می‌کرد با بددهنی یک شخصیت جذاب بسازد و تماشاگر را به هیجان بیاورد که می‌تواند اوج تحمیق تماشاگر باشد.

بعد از تماشای نمایش بیش از ایجاد تفکر و چالش ذهنی برای تحلیل نمایش، پرسش‌هایی انتقادی به ذهن می‌رسد: الیور توئیست به جز موفقیت در بخش گیشه چه دستاوردهایی در بخش هنری، نمایشی و حتا سرگرم‌کنندگی مخاطب داشته؟ آیا توانسته مخاطب عام و خاص را راضی کند؟ آیا توانسته در سطحی ظاهر شود و معیارهایی را رعایت کند که شایسته‌ی اجرا در تالار وحدت یا حتا گلریز باشد؟ چرا تبلیغات گسترده برای همه‌ی آثار نمایشی وجود ندارد؟ چه عواملی باعث می‌شود بسیاری از نمایش‌ها به راحتی توقیف و سانسور شود اما نمایشی مانند الیور توئیست که فقط معیارهای تجاری را در نظر گرفته به راحتی در تالار وحدت که مخصوص اجرای کارهای فاخر است، به راحتی اجرا بگیرد؟...

نمایش الیور توئیست به نویسنده و کارگردانی حسین پارسایی در تالار وحدت و به مدت 120 دقیقه نمایشی موزیکال است که در اجر در جشنواره تئاتر فجر نیز داشت.

از: فاطمه فلاح - کارشناس و منتقد تئاتر

کد خبر: 901593

وب گردی

وب گردی