به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ گالوپینگ یا پدیده نوسان‌هادی، به پدیده ای در خطوط انتقال هوایی گفته می شود که در آن هادیها دچار ارتعاشی با دامنهی بالا و بسامد پایین می شوند که در اثر وزش باد رخ میدهد. هادی‌ها ممکن است تکی یا باندل و پوشیده شده از یخ باشند. در طراحی خطوط هوایی این پدیده نقش مهمی در تعیین فواصل عایقی و بارگذاری دکل و پایه‌ها دارد.

گالوپینگ میتواند موجب تغییر شدید بار اعمال شده بین فازهای دکل و پایه‌ها یا دو طرف آن‌ها شود که موجب خمش عمودی یا افقی و اعمال بارهای پیچشی روی دکل و پایه ها یا بازوهای آن می شود.

شدت این بارها تا حدی است که می تواند موجب تخریب پیچ های دکل و پایه ها شود. از دیگر آثار این پدیده، ساییدگی در بعضی تجهیزات مانند یوک پلیت ها و پین های مقره هاست.

در گالوپینگ بیشتر حرکت‌های هادی در جهت عمودی هستند اما غالبا یک جزء افقی در امتداد خط نیز مطرح است. جزءهای عمودی و افقی حرکت معمولا هم‌فاز نیستند و بنابراین یک نقطهٔ روی حلقهٔ مرکزی هادی، یک مدار بیضوی را طی می‌کند.

هنگامی که گالوپینگ با یک حلقه در یک اسپین رخ می دهد، میتواند موجب جابه جایی طولی قابل توجه در امتداد خط شود. حرکتهای موجود در اسپین های بلندتر قابل توجه ترند. حرکت پیچشی هادیهای تکی را به سختی می شود از روی زمین تشخیص داد .

گالوپینگ سبب آسیب شدید به خطوط هوایی می‌شود مثلا در مواردی موجب تخریب بازوهای برج شده‌ است یا اتصالات هادی‌ها را در مقره‌های سوزنی شکسته و یراق‌آلات را تخریب کرده‌است. همچنین دیده شده که این پدیده موجب آسیب پین‌ها و جداشدن زنجیر مقره شده‌است. از دیگر عواقب این پدیده می‌توان به پاره‌شدن دمپرها و رهاشدن وزن آن‌ها، شل‌شدن پیچ‌های بازوها و بادبندها و لق‌شدن تیرهای چوبی در زمین اشاره کرد.

به عبارتی دیگر گالوپینگ در لغت به معنای تاختن و چهار نعل رفتن اسب است. در صنعت برق به نوسانات ناگهانی سیم های خطوط فشار قوی با دامنه زیاد و فرکانس کم را گالوپینگ می گویند. گالوپینگ در اثر وزش باد و یا خالی شدن بار یخ غیر یکنواخت از روی سیم و بعضاً در اثر اتصال کوتاه های قوی حادث می شود. دامنه نوسانات این پدیده همانطور که ذکر شد زیاد بوده و از 1/0 تا یک برابر فلش هادی ها نیز ثبت شده است.

فرکانس نوسانات این پدیده معمولاً بین ( 1-5/0 ) هرتز با سرعت باد ( 18-7 ) متر بر ثانیه است و این در حالی است که در مواردی با سرعت باد 25 متر بر ثانیه نیز این پدیده بوجود آمده است.

بطور کلی عوامل ایجاد پدیده گالوپینگ را می توان سرعت و جهت باد، درجه حرارت محیط، رطوبت، نوع یخ روی سیم و ارتفاع برج دانست که قسمت بزرگ حرکت آن در جهت عمودی است.

وقوع گالوپینگ در هادیهای پوشیده از یخ، به علت تغییر مشخصه آیرودینامیک نسبت به حالت اولیه بدون یخ می باشد. مشخصه و خواص آیرودینامیکی هادی ها نیز با یکدیگر تفاوت دارد و هر هادی با توجه به سطح مقطع آن، جریان هوا و محیط اطراف آن دارای مشخصه خاص خود است.

عوامل مؤثر در گالوپینگ

وقوع گالوپینگ به عوامل زیر بستگی دارد:

1- باد شدید با زاویه بیش از 45 درجه نسبت به امتداد خط

2-یک لایه یخ یا شبنم یخ زده بر روی سیم که دارای مشخصات آیرودینامیکی مناسب باشد.

3-وضعیت یخی که روی سیم می نشیند با توجه به ناپایداری آیرودینامیکی آن.

الف- یخ نرم

بیشتر در کوهستان ها اتفاق می افتد و ظاهری پر مانند و ساختمان دانه دانه و دانسیته حدوداً کمتر از ( g/Cm^3 ) 6 دارد. چسبندگی آن به هادی ضعیف و ناچیز است و تأثیر کمی در وقوع گالوپینگ دارد. لیکن اگر یک لایه سیلندری از آن هادی را بپوشاند و باد ملایمی بوزد، احتمال وقوع نوسانات گالوپینگ وجود دارد. نوسانات با دامنه بزرگ و فرکانس کم ارتباط مستقیم با قطر یخ داشته و دمپرهای طراحی شده برای سیم های با قطر کم معمولاً بی اثر هستند.

ب- یخ سفت

بی رنگ است ولی بر اثر ترکیب با حباب های هوا به رنگ تیره در می آید. دانسیته آن بین g/Cm^3) ) 9-6 دارد و چسبندگی آن به هادی عالی است. یخ سخت و شیشه ای عامل اصلی اکثر گالوپینگ‌ها است.

402