به گزارش ایسکانیوز؛ به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر حدادعادل در ابتدای این نشست با اشاره به توجه به دانشگاهها و محتوای آموزشی از ابتدای انقلاب اسلامی، گفت: یکی از اهداف انقلاب فرهنگی تحول در محتوای کتابها، برنامه و روشهای آموزشی بود و این موضوع از سال 1359 به بعد در ستاد انقلاب فرهنگی، حوزه، دانشگاه و بخشهای مختلف شورای عالی انقلاب فرهنگی دنبال شده است.
وی با اشاره به آغاز دور جدیدی از این فعالیتها از سال 1388 و با تشکیل شورای تحول و ارتقای علوم انسانی افزود: این شورا با وظائف و ترکیبی خاص، با حضور 23 نفر عضو حقیقی و حقوقی، از جمله رؤسای دانشگاههای تهران و علامه طباطبایی، به عنوان دانشگاههای مهم علوم انسانی کشور، به فعالیت پرداخته است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به برگزاری 146 جلسه شورای تحول در هشت سال گذشته ادامه داد:: هدف این شورا آن است که ما مواجهه آگاهانه با علوم انسانی داشته باشیم و این گونه نباشد که هر کتاب و هر اندیشهای از هر کجای دنیا به دست هرکسی افتاد در دانشگاه تدریس شود.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی با بیان این که علوم انسانی مبتنی بر مبانی فلسفی، معرفتی و ارزشی است، گفت: پذیرفتن هر نحوهای از علوم انسانی به معنای پذیرفتن مبادی و مبانی ارزشی آن گونه علوم انسانی است و ما باید تلاش کنیم با آگاهی از ریشهها، علوم انسانی مبتنی بر مبانی معنوی، مذهبی و دینی جامعهمان را ایجاد کنیم.
وی از اسلامیسازی، بومیسازی، کارآمدسازی و روزآمدسازی به عنوان چهار وجهه نظر اصلی شورای تحول و ارتقای علوم انسانی یاد کرد و افزود: تحول برنامههای آموزشی و درسی، تغییر محتوا و تألیف کتب درسی، ارتباط با اساتید، مسائل مربوط به دانشجویان و مسائل مربوط به پایان نامهها و مجلات پژوهشی حوزههای اصلی و چشمانداز تعریف و ترسیم شده برای فعالیت شورای تحول و ارتقای علوم انسانی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: در روند تحول برنامه درسی و تدوین محتوا، موضوع تحول در هر رشته به استادان همان رشته واگذار شده و این گونه نیست که شورای تحول و ارتقای علوم انسانی خود رأسا در مورد تحولات تصمیمگیری کند.
وی با اشاره به متمرکز شدن شورای تحول بر برخی رشتههای اولویتدار در گام نخست، گفت: در حال حاضر 16 رشته در کانون توجه این شورا قرار دارد که عبارتند از علوم تربیتی، فرهنگ، ارتباطات رسانه، علوم اجتماعی، علوم سیاسی، روانشناسی، مشاوره، مدیریت، علوم تاریخی، حقوق، علوم اقتصادی، هنر، معماری وشهرسازی، فلسفه، فلسفه دین، مطالعات زنان و خانواده، زبانها و ادبیات خارجی.
دکتر حداد عادل با اشاره به همکاری 7 تا 15 استاد از اساتید دانشگاههای کشور در هر کدام از این رشتهها با شورای تحول افزود: مجموعا 200 تا 300 نفر از اساتید علوم انسانی دانشگاههای کشور تا کنون با شورای تحول همکاری داشتهاند.
وی ادامه داد: در نتیجه این فعالیتها تاکنون 65 برنامه درسی دانشگاهی بعد از بررسیهای مفصل به تصویب رسیده و حتی برای تدوین برخی از این برنامهها چند سال زمان صرف شده است.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با اشاره به سفارش تألیف 200 کتاب به اساتید صاحبنظر گفت: از این تعداد نزدیک به 10 عنوان چاپ شده و مابقی در مراحل تألیف و انتشار قرار دارد.
وی با تأکید بر ضرورت ارائه آثار منطقی، عالمانه و دانشگاهی برای پیشبرد اهداف تحول افزود: مبنای ما این نیست با همه آنچه تحت عنوان علوم انسانی غربی وجود دارد، مخالفت کنیم و همه آن را رد کنیم یا اینکه بدون نقد و بررسی همه آن را بپذیریم؛ بلکه بنا بر آگاهی از مبانی، ظرفیتهای نگرشها و مباحث مطرح در شاخههای مختلف علوم انسانی مورد توجه قرار میگیرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: اسلامیسازی علوم انسانی در همه رشتههای علوم انسانی یک معنا ندارد و تلاش میشود با نگاهی درست به هر رشته، نسبت به بومیسازی آن اقدام شود.
وی در پایان بخش نخست از سخنان خود گفت: شورای تحول و ارتقای علوم انسانی با یک دبیرخانه، به دبیری دکتر طالبزاده، که دارای پنج معاونت کارگروهها، تألیف، امور دانشجویی، ارتباط با حوزه و ارتباط با استادان دانشگاه است، در مجموعهای چابک به کار خود ادامه میدهد.
دکتر حداد عادل در ادامه این نشست خبری به سوالات خبرنگاران پاسخ گفت؛ وی در پاسخ به سوالی در مورد دیدگاههای مطرح در زمینه تحول علوم انسانی گفت: ما براساس شرح وظایفی که شورای عالی انقلاب فرهنگی از ما خواسته است عمل میکینم و در شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی آمادگی داریم و به هر اعتراضی گوش دهیم اگر با مبانی اسلامی مغایرت نداشته باشد آن را در اقدامات خود به کار گیریم اما قطعا ما خطوط قرمزی داریم و مخالفان ما نیز خطوط قرمزی دارند.
وی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در مورد کتب تالیف شده در شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی نیز گفت: کتاب اصول و مبانی روابط بین الملل، مبانی اصول سیاستگذاری عمومی ، فقه سیاسی ، اندیشه سیاسی در ایران باستان ، بررسی مسائل آموزش و پروش ایران که همگی در حال تدریس هستند، توسط این شورا تالیف شده است.
رئیس شرای تحول و ارتقاء علوم انسانی در پاسخ به سوالی در مورد شرایط اساتید همکار در تحول علوم انسانی ادامه داد: برای ما در این زمینه شرط اول این است که این افراد به تحول در علوم انسانی اعتقاد داشته باشند و در رشته خودشان سابقه تدریس داشته باشند و عموما دانشیار دانشگاه باشند.
وی افزود: البته صاحب تألیفات در حوزه علمی نیز باید باشند و اعضا و اساتید با رأیگیری اعضای شورای تحول در علوم انسانی انتخاب میشوند؛ که روسای همه این کارگروها با این شیوه انتخاب شده و شورا برنامه درسی را تصویب و به وزارت علوم ابلاغ میکند و هر کاری که آنها در قالب سایر برنامههای درسی انجام میشود درباره این دروس نیز انجام خواهند داد.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: اگر استادی هم نخواست به این دروس عمل کند مربوط به چارچوب کل انقلاب و مسائل کشور است، کشور به عنوان یک کشور اسلامی حساسیتهایی دارد و نظام به محتوای علوم انسانی حساسیت ویزه ای دارد که امری طبیعی و قابل دفاع است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد پایاننامههای رشتههای علوم انسانی نیز گفت: بیشتر اقدامات شورای تحول و ارتقای علوم انسانی در هشت سال گذشته در حوزه تصویب برنامههاست و در زمینه نحوه تدریس و دانشجویان اقدامات خاصی را انجام نداده است، البته یک معاونت ارتباط با اساتید و دانشجویان داریم و و اقداماتی در دست انجام دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: ما با همه گفتگو میکنیم اما ملاک ما برای همکاری با اساتید در این شورا این است که کسانی انتخاب شوند که به اقدامات شورا و تحول در علوم انسانی اعتقاد داشته باشند.
وی افزود: قطعا نمیتوان این کار را به کسی سپرد که اعتقادی به آن ندارد. و هر استادی که اعتراض و نقد حتی در مبانی موضوعات ما دارد، از نظر ما محترم است و ما آماده گفتگو با آن هستیم.
دکتر حداد عادل ادامه داد: خودمان دانشگاهی هستیم و باب گفتگو را با کسی نمی بندیم ولی کشور و نظام اسلامی یک سری ضوابطی دارد که برخی از آن در معنا و شکل باید خود را نشان دهدو یکی از آنها علوم انسانی است، ملت ما یک جهان بینی دارد و بر اساس آن انقلاب کرده است و این جهان بینی باید در مباحث عملیاتی کشور وجامعه نیز نمودار شود.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص ارزیابی این شورا و شورای عالی انقلاب فرهنگی از اقبال دانشجویان به دروس معارف و اندیشه اسلامی گفت: حتما این ارزیابیها و بررسیها صورت میگیرد اما این دروس زیرنظر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری «مدظله العالی» است و تا آنجا که ما میدانیم آنها ارزیابیهایی را در این خصوص صورت میدهند.
وی افزود: البته ممکن است برخی بگویند ملاک سختی و آسانی درسی تخصصی یا عمومی بودن ان است اما ملاک مدنظر سودمندی آن است و سختی و آسانی نیست و شاید دانشجویان برای دروس تخصصی خود بیشتر وقت بگذارند و برای دروس عمومی چندان وقتی قائل نشوند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به این سوال که با توجه فراوانی متون ترجمه در ایران به جای تالیف و چه تضمینی وجود دارد که معضل شتاب زدگی علم مواجه نشویم ؟ گفت: ترجمه امری اجتناب ناپذیر است و در خیلی رشتهها نیاز به ترجمه داریم اما نباید به پخته خواری عادت کنیم، بلکه باید جرات تالیف داشته باشیم و و کار اساتید ترجمه کتاب شود و اندک هستند استادانی که به تالیف رو می آورند و نسبت تالیف و ترجمه در کشور برابر و مناسب نیست
وی در پاسخ به این سوال که رشتههای جامعه شناسی و روانشناسی در حالی در علوم انسانی قرار می گیرند که پایه تجربی دارند و مبانی که برای تدریس این رشته ها است در کشور نیاز به سال ها کار و پژوهش دارد، گفت:
در هر کدام از رشتههای علوم انسانی یک بخشهایی است که این چنین است و ما قصد تغییر و مخالفت نداریم و نمی خواهیم دستاوردهای علوم انسانی را نادیده بگیریم .
وی افزود: اما در جامعه شناسی و روانشناسی مبانی وجود دارد که قابل نقد است و مبانی هم یکسان نیست و البته در دنیا به یک شکل جامعه شناسی نداریم و ما هم میخواهیم جامعه شناسی کشور خود را داشته باشیم در مورد روانشناسی هم این چنین است و روانشناسی نیز بر بر یک مبانی فلسفی استوار است.
دکتر حداد عادل در مورد تعامل شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با مراکز علمی فعال در حوزه علوم انسانی نیز گفت: رویکرد شورای تحول تعامل با مراکز فعال در حوزه علوم انسانی تعامل است و ما از همکاری با این مراکز استقبال میکنیم.
وی افزود: در شورای تحول در علوم انسانی بنای ما این است که از همه موسساتی که میتوانند به در این حوزه کمک کنند، بهره گیریم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: قطعا ما نمیخواهیم این بار سنگین تحول در علوم انسانی را تنها بر دوش شورا قرار دهیم و بلکه ما از همه موسسات فعال در این بخش کمک میخواهیم تا بخشی از این نقش را آنها ایفا کنند؛ البته این ارتباط پیش از این بوده و بعد ازآن هم ادامه خواهد یافت ممکن است با برخی از این موسسات بیشتر و یا با برخی تعاملات کمتر باشد اما تعامل برقرار است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که چرا کرسی های آزاد اندیشی در علوم انسانی شکل نگرفته است؟ گفت: این موضوع خارج از فعالیت شورای تحول است اما مکمل کار ماست اما مایل هستیم گفتگو در بین گروهها و بخشهای مختلف دانشگاهی وجود داشته باشد و خودمان نیز از هر نوع گفتگویی استفاده میکنیم.
وی افزود: مااز تحولی که ایجاد کردیم دفاع کنیم ولی باید توجه شود که تحول علوم انسانی صرفا بر اسلامی شدن تمرکز ندارد بلکه بومی شدن برنامههای علوم انسانی نیز مهم است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: به عنوان مثال دانشجویان کارشناسی اقتصاد ما تا کنون تنها دو واحد اقتصاد ایران آن هم به شکل اختیاری میگذراندند که ما آن را در شورای تحول به 6 واحد الزامی تبدیل کردهایم از این دست اقدامات برای بومی سازی، کارآمدی و روزآمدکردن دروس در شورا صورت گرفته است.
وی گفت: از رسانهها نیز میخواهیم تحول در علوم انسانی را در همه جوانب دنبال کنند و این موضوع انعکاس داده شود که بسیاری از دروسی که ما در این شورا تصویب کرده ایم دروسی بوده اند که بیش از 30 سال از تصویب آنها گذشته است.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی در مورد همکاری با نهادهای حوزوی نیز گفت: نمایندگانی از حوزه علمیه و به خصوص از موسساتی که در حوزه علمیه به موضوع علوم انسانی می پردازند، عضو شورای تحول هستند و سعی کردیم در تحول علوم انسانی مفهوم همکاری حوزه و دانشگاه را عملا محقق کنیم .
وی افزود: در چهار دهه اخیر انجمنهای تخصصی زیادی به وجود آمده اند که اساتید آن ها روحانیونی هستند که تحصیلات دانشگاهی نیز دارند و علوم انسانی خوانده اند و ما از همکاری و نظر آن ها استفاده می کنیم .
وی در مورد گسترش رشتههای علوم انسانی نیز گفت: یکی از دغدغههای ما در شورای تحول گسترش بی حد و حصر علوم انسانی در کشور است.
دکتر حداد عادل افزود: چون این رشتهها مانند دروس ریاضی و تجربی نیازمند آزمایشگاه و مسائل جانبی نیست هر کسی که دانشگاهی را ایجاد کرده است این دروس را دنبال میکند و اینگونه میشود که 50 درصد دانشجویان ما از رشته علوم انسانی هستند و به دلیل تعداد زیادشان بیکار میمانند و ناراضی میشوند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد همکاری شورای تحول با وزارت علوم نیز گفت: ما در ارتباط تنگاتنگ با وزارت علوم هستیم و معاونت آموزشی وزارت علوم عضو از شورای تحول در علوم انسانی است.
وی افزود: هر تصمیمی که در این شورا اخذ میشود طبق مقررات و آئین نامههای وزارت علوم است و خیلی از این تحولات به ایجاد رشته های تازه منجر شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: تحول صرفا به معنای ایجاد سرفصل جدید نیست و به عنوان مثال ما در اقدامی همسو با وزارت علوم رشته های جدید پدید آوردیم و یا گرایشی را از رشتههای کارشناسی حذف کردیم و گفتیم گرایشها از کارشناسی ارشد به بعد اعمال شود.
وی گفت: ایجاد نشاط و شور در دانشگاهها از دست اموری است که ما علاقه مند به آن هستیم اما اقدامات ما بیشتر در حوزه سرفصلها بوده است.
دکتر حداد عادل گفت: در حال حاضر جامعه ما با مسائلی روبروست که بیش از همه علوم انسانی میتواند آن را پاسخ دهد و به حل آن کمک کنند.
وی افزود: در حالی که بیشتر فارغ التحصیلان ما در رشتههای فنی و پزشکی هستند که نمی توانند در این زمینهها نیز کاری انجام دهند و معتقدیم جای علوم انسانی در اداره امور کشور خالی است و باید به این رشته به نحوی پرداخت که کارآمدی علوم انسانی در حل مسائل کشور دیده شود.
202