تا آمریکا در افغانستان است، روند صلح روی خوشی به خود نخواهد دید

افغانستان در بحث صلح دچار چالش های اساسی شده که وجود آمریکا و نیروهای این کشور روند صلح را با مشکلات جدی روبه رو ساخته است. از نظر اسماعیل باقری پژوهشگر مسائل افغانستان تا زمانی که نیروهای آمریکا در افغانستان هستند چشم انداز صلح در این کشور روی خوشی به خود نخواهد دید.

روند صلح در افغانستان به چه صورت است؟

بعد از سال 2005 روند صلح در افغانستان دچار چالش شد و شاید بتوان علت این امر را نبود طالبان در جریان مذاکرات دانست. البته در مورد حضور طالبان در مذاکرات تاکید شد اما آمریکا این اجازه را نداد و طالبان نیز به مناطق قبیله ای رفتند که حامیان اصلی آن ها بودند.

موضوع وجود تروریست در افغانستان، مواد مخدر و سیاست های بازیگران منطقه مانند رقابت های بین هند و پاکستان و روسیه و آمریکا باعث شد وضعیت صلح پیچیده گردد و افغانستان نتواند سیر طبیعی خود را طی کند.

آمریکا به عنوان بازیگر عمده این عرصه با دخالت های خود روند صلح را به مشکل کشانده و خواسته جوری با طالبان مذاکره کند که طرح های آمریکایی را بپذیرند اما طالبان زیر بار این مساله نرفته است.

علاوه بر آمریکا خود طالبان نیز در مساله صلح موثر است. طالبان از افغانستان خواسته تا زندانیان را آزاد سازد و از لیست سیاه سازمان ملل خارج گردد. این گروه دولت مرکزی افغانستان را قبول ندارد و خواستار خروج نیروهای آمریکایی نیز هست.

پاکستان یکی دیگر از بازیگران موثر در این روند است ؛رویکرد این کشور مبنی بر رسیدن به منافع خود با وجود دولت افغانستان بوده است .آن ها تلاش دارند تا قرارداد سال 1993 و مساله مرز را به رسمیت بشناسند.

در جهت برقراری صلح چه کارهایی انجام شده است؟

کرزی همواره بر مذاکره با طالبان تاکید داشته است. در سال 1392 دفتر سیاسی طالبان توسط وی گشوده شد و طالبان بعد از این مساله تلاش کرد تا مشروعیت سیاسی خود را به دست آورد.

از سال 2001 تا 2010 بیش از 10 برنامه با موضوع صلح در افغانستان پیگیری شد از جمله خلع سلاح طالبان، تشکیل کمسیون طالبان، تشکیل کمسیون حقوق بشر و قانون مصالحه ملی.

در این راستا دو ابتکار مورد توجه قرار گرفت :یکی کمسیون آشتی ملی به ریاست سبقت الله مجدری که در آن 4500 نفر از طالبان را به صلح پیوند داد اما اندکی بعد شکست خورد. مورد بعدی تاسیس شورای عالی صلح در 1389 به ریاست برهان الدین ربانی که رویکردهای آنان عدم دامن زدن به مسائل قومی و مذهبی و پیش شرط هایی برای صلح بود.

عواملی که چشم انداز صلح را تعیین می کنند کدامند؟

2 عامل عمده این چشم انداز را تعیین می کنند:

1: وجود آمریکا در افغانستان و انتقال بقایای داعش به افغانستان است.

2: کشمکش های داخلی در افغانستان مانند درگیری های بین پشتون ها است.

جمع بندی:

باتوجه به وجود نیروهای آمریکایی و متحدان آن ها در افغانستان نباید به صلح پایدار فکر کرد. فضایی که در افغانستان به وجود آمده است بسیار شکننده گشته و باوجود نیروهای خارجی این فضا بدتر نیز خواهد شد.

دولت مرکزی افغانستان باید تقویت گردد و فاکتورهای ملی جایگزین فاکتورهای قومی جناحی گردد. علاوه بر این دولت باید در زیر ساخت های اقتصادی نیز تقویت کردد و درچهارچوب ائتلاف های منطقه ای مسائل افغانستان حل و فصل گردد.

بازیگران موثر مانند سازمان ملل، ایران، هند و چین می توانند مشکلات را حل کنند.

کد خبر: 902882

وب گردی

وب گردی