در چند روز گذشته مقتدی صدر با آیت الله سیستانی و عمار حکیم رئیس ائتلاف الاحکمه دیدار کرد، شمار چگونه به این دیدارها نگاه می کنید؟ آیا این دیدارها بخشی از کارزار انتخاباتی عراق و دارای بعدی سیاسی هستند یا اینکه صرفا دیدارهای مذهبی رایج در میان علماء محسوب می شوند؟

به باور من این دو دیدار، دیدارهای عمدتا مذهبی بوده اند و کمتر از وجه سیاسی برخوردار هستند. دفتر آیت الله سیستانی پیشتر اعلام کرده بود که وی از هیچ گروه، ائتلاف و یا شخصیتی سیاسی در انتخابات پارلمانی اردیبهشت ماه سال آینده حمایت نخواهد کرد. علاوه براین عمار حکیم نیز با تشکیل لیست الحکمه و نزدیک شدن به حیدر العبادی نخست وزیر کنونی عراق به طور روشنی برنامه و راهبرد سیاسی و استراتژیکی خود را روشن ساخته است. بنابراین این دیدارها را نمی توان در قالب مبارزه انتخاباتی و یا سیاسی مرود کنکاش قرار داد. اگرچه عامل سیاسی این دیدارها خود باعث این دیدار با وجه مذهبی شده است.

به عامل سیاسی اشاره کردید در صورتی که در ابتدا به این امر اشاره کردید این دیدار بیشتر مذهبی بوده است چه عامل سیاسی در این میان وجود دارد؟

پس از تشکیل ائتلاف های انتخاباتی برای شرکت در انتخابات پارلمانی عراق جنبش صدر نیز با چرخشی جدید در سیاست و راهبرد های خود ایجاد لیست الاستقامه را اعلام کرد. لیستی که متشکل از جنبش صدر و برخی از گروه های جامعه مدنی، حزب کمونیست عراق و برخی از چهره های و گروه های ناسیونالیست عراقی است. ایجاد این لیست با موجی از انتقادات جنبش صدر از سایر گروه های سیاسی و مذهبی عراق همراه بود که این جنبش آنان را فرقه ای و مذهب محور و یا قومیت محور قلمداد می کرد. این لیست و انتقادات جنبش صدر باعث ایجاد نوعی از تصور در جامعه عراق به طور اعم و شیعیان این کشور به طور اخص شده است که این جنبش و به ویژه خود صدر از پارامترهای مذهبی دور شده است. بنابراین مقتدی صدر درصدد است با این دیدارها و به ویژه با نزدیک شدن به آیت الله سیستانی این تصور و دیدگاه عمومی را تا اندازه زیادی تخفیف و حتی خنثی سازد. در نتیجه این دیدار مذهبی بود اما عوامل سیاسی در آن نقشی اساسی داشتند.

چرا صدر با چرخش از مبانی اولیه سیاست و استراتژی های خود اکنون در قالب و چارچوبی فرافرقه ای خود را تعریف می کند؟

این چرخش به خوانش جدید آنان از تحولات کنونی جامعه عراق بازمی گردد. به باور جنبش صدر در طول 15 سال گذشته فرقه گرایی و مسائل مذهبی و قومی باعث بروز شکاف و پسرفت جامعه عراق شده است عواملی که نه تنها باعث پیشرفت جامعه عراق نشده اند بلکه به نوعی نیز باعث بروز جنگ و ناامنی در این کشور نیز شده اند در نتیجه آنان در تلاش هستند با تاکید بر مولفه های غیر مذهبی و ملی گرایانه و عراق محورانه به عنوان آلترناتیو و بدیلی برای سایر گروه های مذهبی و قومی عراق بدل شوند.

آیا این خوانش جدید و آیا این چرخش تازه باعث تقویت جنبش صدر و رهبری آن خواهد شد؟

اگرچه هنوز برای پیش بینی در این زمینه زود است اما بر این باور هستم جنبش صدر و به ویژه خود مقتدی صدر در تطبیق و تحیقی این استراتژی جدید موفق نخواهند شد. زیرا گروهایی که اکنون جنبش صدر با آنان ائتلاف کرده است دارای پتانسیل و پایگاه اجتماعی چندانی نیستند برای نمونه حزب کمونیست عراق آنچنان تضعیف شده است که در دور قبلی پارلمان عراق حتی یک کرسی از کرسی های پارلمان را نیز به دست نیاورد. در نتیجه این گروه بیشتر به جای آنکه به اهرم قدرتمند جنبش صدر تبدیل شوند خود به ابزار تضعیف این جنبش تبدیل شده و خواهند شد. در پاسخ اول نیز به این مساله به طور غیر مستقیم به این موضع اشاره کردم.

اما آنان از یک امتیاز دیگر برخوردار هستند حزب الدعوه مهمترین رقیب انتخاباتی جنبش صدر با دو لیست مجزا به ریاست حیدر العبادی نخست وزیر کنونی و نوری مالکی نخست وزیر سابق در انتخابات شرکت خواهند کرد آیا این به ائتلاف الاستقامه کمک نخواهد کرد؟

در این انتخابات به واسطه نابودی داعش مساله امنیت، تامین امنیت و تامین کنندگان امنیت نقش مهمی در انتخابات ایفا خواهند کرد. حشد الشعبی نقش بسیار موثری در نابودی داعش ایفا کرد آنان اکنون از محبوبیت بسیاری در جامعه عراق برخوردار هستند به همین دلیل حتی محبوبیت حزب الدعوه و هر دو لیست این حزب در زیر سایه بلند حشد الشعبی قرار خواهند گرفت و تلاش العبادی و مالکی نیز برای همراهی با سران حشد الشعبی برپایه همین تحلیل کلان قرار دارد. در نتیجه اگرچه حزب الدعوه با دو لیست در انتخابات شرکت می کند اما این بار جنبش صدر با سد بلندی به نام حشد الشعبی روبرو خواهد شد. و تاکید جنبش صدر نیز بر انحلال حشد الشعبی نیز در کاهش هرچه بیشتر محبوبیت صدر موثر خواهد بود.

با این اوصاف انتخابات اردیبهشت ماه باعث تداوم ثبات و امنیت در دوران پس از داعش خواهد شد یا اینکه عراق و گروه های متعدد سیاسی این کشور وارد دور جدیدی از رقابت و خشونت سیاسی خواهند شد؟

تا زمانی که حشد العشبی یعنی مهمترین نیروی مبارز با داعش در عراق وجود و حضور داشته باشد عراق از امنیت و ثباتی نسبی برخوردار خواهد بود. بنابراین این انتخابات نیز به رغم تنش های فراوان و رقابت سنگین گروه های سیاسی مختلف این کشور به تداوم و حتی تعمیق ثبات در این کشور تبدیل خواهد شد.