ماجرا از این قرار است که اسفند ۱۳۹۴ شورای پول و اعتبار برای ساماندهی تعاونیهای مالی، مجوزی تحت عنوان «کاسپین» صادر کرد، براساس این تصمیم تعاونیهای «فرشتگان»، «الزهرا»، «دامداران و کشاورزان کرمانشاه»، «عام کشاورزان مازندران»، «حسنات»، «پیوند»، «بدر توس» و «امید جلین» ترکیب و تحت مجموعه کاسپین درآمدند و درنهایت با سرمایه نزدیک به ۳۰۰ میلیارد تومان این موسسه مالی و اعتباری بهطور رسمی کار خود را در شبکه بانکی آغاز کرد. پس از صدور مجوز، اقدام بعدی این بود که تکتک تعاونیهای منحلشده، فهرستی از داراییهای خود را به موسسه کاسپین ارائه دهند و بعد از ارزیابی داراییها و انتقال آنها، نسبت به انتقال سپردههایی که از مردم جمع کرده بودند، اقدام کنند.
از طرف دیگر در زمان صدور مجوز برای این موسسه توضیح یا اطلاعرسانی کاملی درباره نحوه صدور مجوز آن ارائه نشد و اوضاع تا جایی پیش رفت که در اواسط سال پیش با برخی اعلانها از سوی مراجع قضایی، ماجرای کاسپین روی دیگری از خود نشان داد؛ بهطوریکه با پرده برداشتن از بدهی حدود ۴۰۰۰میلیارد تومانی تعاونی فرشتگان بهعنوان یکی از زیرمجموعههای کاسپین که از سوی دادستان تهران منعکس شد، سپردهگذاران نهتنها این تعاونی بلکه مجموعه کاسپین را تحتتاثیر قرار داد و آنها برای دریافت سپردههای خود به سمت موسسه هجوم بردند. همین مساله زمینه شکلگیری مسائل بعدی و مسدود شدن سرمایههای مردم و در نتیجه آن اعتراضات بود که هماکنون نیز ادامه دارد و این پرونده هنوز دارای ابهامات است. در این بین تشکلهای دانشجویی طی یکسال اخیر موضعگیریهایی را در حمایت از مالباختگان و تعیینتکلیف آنها در برهههای مختلف داشتند، اما به نظر میرسید جای یک پیگیری جدی خالی باشد.
اواخر هفته گذشته بود که دفاتر بسیج دانشگاههای تهران ازجمله، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، علم و صنعت، تهران و علامه طباطبایی در کنفرانسی با عنوان «مدعیالعموم» که با حضور نماینده مالباختگان برگزار شد، به این موضوع پرداختند.
مشایخی: پیگیری مشکلات و دغدغههای مردم وظیفه جنبش دانشجویی است
صادق مشایخی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت در این کنفرانس خبری گفت: «از اهداف و وظایف بدنه دانشجویی این است که مشکلات و دغدغههای مردم را پیگیری کند، چراکه بسیج از دل مردم برآمده و همه دردها و رنجهای مردم را از ابتدای انقلاب تاکنون حس کرده است.»
او با بیان اینکه بسیج دانشجویی همواره دنبال این بوده که مطالبهگری مردم را به گوش مسئولان برساند، افزود: «در این چند سال اخیر مردم با مشکلات اقتصادی عدیدهای مواجه بودهاند، اما متاسفانه میبینیم که روزبهروز وضع اقتصادی مردم بدتر میشود، از اینرو امروز مردم از این وضعیت گله دارند.»
این فعال دانشجویی با تاکید براینکه بسیج دانشجویی دانشگاههای تهران به صورت جدی مطالبهگری از مسئولان را بهویژه در بخش مطالبات اقتصادی شروع کرده است، افزود: «انتظار ما از مسئولان این است که حرف مردم را بشنوند و از دفتر کار خود بیرون بیایند و با شنیدن حرفهای آنان تنها به یکسری اخبار کانالیزهشده بسنده نکنند.»
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت افزود: «زمانی که مسئولان بهطور مستقیم و از نزدیک مشکلات مردم را ببینند قطعا برای رفع این مشکلات ورود پیدا میکنند، ولی متاسفانه الان کمتر این دغدغه را دارند.»
او تصریح کرد: «متاسفانه برخی مسئولان دچار اشرافیگری شدهاند و بیشتر به دنبال افزایش اعتبار و پیشرفتهای شخصی، جناحی و سیاسی خود هستند و این تاسفبار است، در حالی که مردم، ولینعمت ما هستند.»
مشایخی با تاکید براینکه اگر مسئولی پشت میزی نشسته این از صدقه سر ملت است، تصریح کرد: «زمانی که مسئولان در مقابل شرایط موجود پاسخگو نیستند طبیعی است که مردم نیز از عملکرد آنها ناراحت میشوند.»
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه بسیج دانشجویی از همان ابتدا پرچم مطالبهگری بهویژه در زمینه مسائل اقتصادی را از زمین بلند کرده و همواره مطالبات اقتصادی مردم را مورد حمایت قرار داده است، افزود: «ما به دنبال این هستیم تا به اندازه توان خود گرهای از مشکلات مردم را باز کنیم و البته به مردم هم قول میدهیم که در حد توان خود تلاش کنیم و یک قدم به عقب برنداریم.»
او با تاکید براینکه ما بر سر مطالبات اقتصادی مردم از مسئولان انتقاد داریم، افزود: «سوال این است که چرا سیستم اجرایی کشور بهویژه در امور بانکی تا این حد ضعیف و نابسامان پیش میرود؟ با توجه به اینکه مشکلات روبه افزایش است پس حتما مشکلی وجود دارد که باید با روحیه جهادی آن را حل کنیم.»
مشایخی افزود: «انتظار ما از مسئولان این است که بیشتر بین مردم حاضر شوند و حرف آنها را دقیق بشنوند تا برای پاسخ به مطالبات آنها زمینهسازی کنند. در هر حال اگر کوتاهی صورت بگیرد دشمنان مطالبات مردم را سر دست میگیرند.»
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت اظهار کرد: «اگر مسئولان پای کار باشند نهتنها دست ایادی غرب و دشمنان نیز از این مملکت کوتاه میشود بلکه رضایت عمومی را نیز جلب میکنند.»
نماینده معترضین: رهبر معظم انقلاب در کنار مردم بودهاند
حامد منتظریان، نماینده معترضین کاسپین با بیان اینکه اعتراض ما نسبت به سیاست پولی و مالی است، گفت: «معترضین، کشور و آرمانهای نظام را دوست دارند و هیچگاه خلاف این عمل نکردند.»
وی ادامه داد: «سکوت الان معترضین برای مصالح مردم است و حقوق نظام را بر حقوق خود ارجح دانستهاند. یکسری افراد سودجو بعضی وقتها برای اینکه حقیقت گم شود، موضوع اصلیای که وجود دارد یعنی «ظلمی که به مردم شده است» را پنهان میکنند و مسائل را به هم ارتباط میدهند.
چه اتفاقی برای سپردهگذاران موسسه مالی افتاده است؟»
این سپردهگذار کاسپین در ادامه گفت: «موسسه کاسپین جدا از همه موسسات است، زیرا این موسسه از بانک مرکزی جواز گرفت و به اعتبار مجوز رسمی بانک مرکزی، مردم در این موسسه سپردهگذاری کردند.»
نماینده سپردهگذاران موسسه مالی اعتباری کاسپین با بیان اینکه قطعا وزارت تعاون و بانک مرکزی که مجوز موسسه مالی کاسپین را صادر کردهاند از انگلیس نیامده بودند، افزود: «در این کلاهبرداری هر آنچه هست اگر بانک مرکزی مباشرت نداشته باشد معاونت داشته است، چون مردم را فریب داده و مردم براساس استعلام از بانک مرکزی در موسسه کاسپین سرمایهگذاری کردهاند.»
شروع موسسه کاسپین از کجا بوده است؟ چگونه موسسه کاسپین ایجاد شد؟
منتظریان در پاسخ به این سوال بیان کرد: «موسسه کاسپین از تجمیع چند تعاونی تشکیل شده که مجوزهای تعاونی را از وزارت تعاون دریافت و برمبنای مجوزشان عمل کردند. برمبنای تنظیم بازار غیرمتشکل پولی به این موسسات ابلاغ میشود که باید با هم تجمیع شوند و مقررات بانک مرکزی را اعمال و درمجموع زیر نظر بانک مرکزی کار کنند.»
او در ادامه گفت: «در آن زمان 10 تعاونی (الزهرا، پیوند، عام مازندران، دامداران کرمانشاه، فرشتگان، حسنات اصفهان و... ) با هم تجمیع میشوند و موسسهای به نام آرمان تشکیل میدهند. بعد از مدتی دو موسسه از این موسسات جدا میشوند و نام از «آرمان» به «آرمان ایرانیان» تبدیل میشود.»
او با اشاره به اینکه بیشترین سهام موسسه آرمان ایرانیان (53 درصد) مربوط به تعاونی فرشتگان است، بیان کرد: «این تعاونیها برای اقدام و تبدیل شدن به یک موسسه، خودشان را منحل کردند. این انحلال به معنای ورشکستگی یا وجود مشکل نبوده بلکه شرط بانک مرکزی «انحلال به شرط اقدام» برای مجوز تاسیس موسسه جدید بوده است.» وی در ادامه توضیح داد: «موسسه آرمان و این موسساتی که بانک مرکزی اعلام میکند غیرمجاز بودند این درحالی است که ما بانک مرکزی را با نامههای خود بانک مرکزی محکوم میکنیم. در تاریخ 15/6/93 بانک مرکزی اعلام میکند که موسسه آرمان با 462 شعبه میتواند فعالیت داشته باشد. آیا این شعب غیرمجاز هستند؟»
وی در ارائه سندی دیگر از نامهای در تاریخ 4/03/94 از اداره کل سازمان و بهبود روشها تاکید کرد که براساس این نامه اعلامشده این موسسه از شمول موسسات غیرمجاز خارج شده است. وی در ادامه توضیح داد: «موسسه آرمان ایرانیان با هشت تعاونی شروع به ثبت در شرکتها کرد و تابلوهای موسساتی که کار میکردند تحت عنوان اسم آرمان ایرانیان بوده است. موسسه آرمان ایرانیان درخواست میدهد به بانک مرکزی برای ثبت شرکتها و تغییر اسم از «آرمان ایرانیان» به «کاسپین». چرا این حرف را میزنند که موسسه کاسپین یک موسسه با ماهیت جداگانه است و بنابراین تکلیف دارد رسیدگی کند به تعاونیهای منحله.
وی با این سوال که چرا رسانه ملی درباره زلزله کرمانشاه گزارشهای مختلفی پخش کرد اما هیچگاه با یک معترض به کاسپین مصاحبه نشد که چرا بانک مرکزی را مقصر میدانید؟ گفت: «زمانی من از جلوی موسسات ثامنالحجج رد میشدم و به مردم معترض نگاه میکردم و نگران سرمایه خود میشدم اما بانک مرکزی با بیان اینکه کاسپین مجوز دارد خیال همه را راحت کرده بود، غافل از اینکه وقتی یک روند اشتباهی باب شد دوباره تکرار میشود.» این سپردهگذار موسسه کاسپین با اشاره به اینکه طبق قانون وقتی یک موسسه مالی و اعتباری یا بانک به مشکل برخورد میکند بانک مرکزی موظف است با اعتبار اموال غیرنقدی آن موسسه یا بانک طلب مردم را پرداخت کند، ادامه داد: «اما چرا حال مدیران بانک مرکزی برای پرداخت بخش کوچکی از حق مردم روی آنها منت میگذارند؟ برخلاف دستور مستقیم مقام معظم رهبری همان اندک سرمایه غیرنقدی به شکل غیرمنصفانهای بین مردم تقسیم شد.»
وی افزود: «مسئولان میگویند پولی را که به سپردهگذاران فریبخورده موسسه مالی کاسپین دادهایم از محل بیتالمال به آنها پرداخت شده است. سوال ما این است که چرا وقتی بحث منابع هشتهزار میلیارد تومانی صندوق فرهنگیان مطرح شد کسی نگفت پول مردم را هدر دادهاند. چرا کسی حرفی نزد.»
نماینده سپردهگذاران موسسه مالی اعتباری کاسپین با بیان اینکه پولی که به سپردهگذاران پرداخت شده به پشتوانه اموال این موسسات و خط اعتباری بوده که به آنها دادهاند، پس پول دادهشده به مردم فیسبیلا... نیست، تصریح کرد: «چرا برای اینکه اشتباه خود را نادیده بگیرید میگویید که پول پرداختشده به سپردهگذاران پول بیتالمال است، کاش این غیرت را داشتید و میگفتید پولهایی که اختلاس میشوند پول مردم است.»
نماینده سپردهگذاران موسسه مالی اعتباری کاسپین با بیان اینکه قطعا وزارت تعاون و بانک مرکزی که مجوز موسسه مالی کاسپین را صادر کردهاند، از انگلیس نیامده بودند، افزود: «مگر تسهیل مال نامشروع به چه میگویند؟ در این کلاهبرداری هر آنچه هست اگر بانک مرکزی مباشرت نداشته باشد معاونت داشته است، مردم براساس استعلام از بانک مرکزی در موسسه کاسپین سرمایهگذاری کردهاند.»
نماینده سپردهگذاران موسسه مالی اعتباری کاسپین گفت: «آقایان برای اینکه به خیال خود مشکل سپردهگذاران را حل کنند، آمدند و پول یک عده از سپردهگذاران که میزان آن کمتر بود را از سپرده دیگران که بیشتر بود، پرداخت کردند. سوال این است که آیا این منطق انقلاب است؟ بهعنوان نمونه میگویند سپردههای تا ۲۰۰ میلیون تومان را تسویه کردهاند، درواقع تسویه به این صورت بوده که اگر سپردهگذاری 200میلیون تومان سپردهگذاری کرده و به ازای این سپردهگذاری ۸۰ میلیون سود گرفته است، سود دریافتی را بهعنوان بخشی از اصل سپرده حساب کردهاند.»
وی با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب در کنار مردم بودهاند و آن اقداماتی که صورت گرفت به خاطر ایشان بود، چون معظمله به سران قوا دستور دادند به قیدفوریت مشکل مردم حل شود، افزود: «اگرچه ایشان تاکید کردهاند که مشکل مردم به قید فوریت حل شود، ولی آنها همچنان پول خود را نگرفتهاند و این سوال مطرح است که آیا این اتفاق افتاد؟ و مشکل مردم حل شد؟»
وی با بیان اینکه با اعضای کمیسیون اقتصاد دیدارهای متعددی داشتیم که پس از ارائه مستندات مختلف، تخلف بانک مرکزی درباره موسسه کاسپین پس از چند ماه پذیرفته شد، اظهار داشت: «این موضوع در صحن علنی مجلس هم مطرح شد و با 183 رای موافق یعنی 80 درصد نمایندگان، بانک مرکزی متخلف شناخته و پرونده آن در تاریخ 6 شهریور 96 به قید فوریت به قوه قضائیه ارجاع داده شد.»
نماینده سپردهگذاران موسسه مالی اعتباری کاسپین با بیان اینکه اگرچه مجلس در این ماجرا اقداماتی انجام داده، اما زورش نمیرسد، افزود: «نمایندگان فقط رئیسجمهور را استیضاح نکردهاند وگرنه هر کاری برای سپردهگذاران انجام دادهاند. امیدواریم نیروهای انقلابی و فراجناحی پیدا شوند و با این مساله مقابله کنند تا حق مردم در سیاسیکاریها گم نشود.»
وی با بیان اینکه در این پرونده اعلام شد که ۶۸ ملک شناسایی شده است و تمام محاسبات بانک مرکزی براساس این ۶۸ ملک بوده، تصریح کرد: «در اعترافات نیز صد ملک دیگر شناساییشده این املاک توقیف یا جابهجا شدهاند، اما بحث این است که فعل خواستنی برای تعیینتکلیف این اموال وجود ندارد و پرونده در اینجا قفل شده است. واقعیت این است که این پرونده مدتی نزد حجتالاسلام اژهای معاون قوه قضائیه بود و پس از آن ایشان پرونده را نزد صارمی فرستاد. این پرونده مدتهاست که آنجا مانده است، در حالی که نمایندگان بر ضرورت پیگیری این پرونده با قید فوریت و بدون تشریفات دادرسی تاکید کردهاند.»
صفری: ما درکنار مردم بهعنوان مدعیالعموم هستیم
علیرضا صفری، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر نیز در این نشست گفت: «این نگرانی وجود دارد که خوی اشرافیگری مسئولان به خوی طاغوتی تبدیل شود.»
وی گفت: «متاسفانه خوی اشرافیگری بین مسئولان گسترش یافته و موجب شده در مقابل مردم پاسخگو نباشند.»
صفری گفت: «تا زمانی که مدیران در کاخها زندگی میکنند صدای کوخنشینان را نمیشنوند زیرا خود را برتر از دیگران تصور میکنند اما اگر از کاخهای خود بیرون بیایند و درد مردم را ببینند آن وقت مشکلات حل میشود. ما این را از باب دلسوزی به مسئولان میگوییم، چون انقلاب اسلامی مسیر خود را میرود و اگر آنها رویه خود را تغییر ندهند، قطعا مردم حکومت را به دست صاحبان اصلی انقلاب میسپارند.»
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه مدعیالعمومی یعنی ایستادگی در برابر استکبار و اشرافیگری و بسیج دانشجویی این را وظیفه خود میداند، افزود: «ما درکنار مردم بهعنوان مدعیالعموم که برآمده از همین مردم هستیم مطالباتشان را پیگیری میکنیم.»
وی تاکید کرد: «بسیج دانشجویی بهعنوان مدعیالعمومی که از دل مردم جامعه بیرون آمده همیشه حامی مظلومان در مقابل ظالمان خواهد بود و هیچوقت ولینعمتان کشور یعنی مردم را به اشرافیگران ترجیح نمیدهد.»
منبع: فرهیختگان