دیپلماسی گازی ایران توسعه یافت / حجم صادرات گاز به کشورهای منطقه افزایش می‌یابد

یکی از راهکارهای توسعه کشور این است که در مصرف گاز صرفه جویی و آن را با اختصاص به صنایع و صادرات به ارزش افزوده بالاتر تبدیل کنیم.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ اتحادیه بین ‌المللی گاز (IGU) که در سال ١٩٣١ به عنوان سازمانی غیر انتفاعی پایه‌ گذاری شد، هم اکنون با بیش از 140 انجمن و شرکت فعال، ٩٥ درصد از بازار جهانی گاز را در اختیار دارد.

انجمن ها و شرکت های عضو اتحادیه بین ‌المللی گاز در بخش های مختلف زنجیره ارزش گاز، از اکتشاف و تولید گرفته تا انتقال از طریق خطوط لوله ال ان جی، همچنین توزیع و مصرف گاز فعالیت می کنند.

ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای دارای ذخایر گاز که طی سال های گذشته شاهد توسعه بی سابقه این صنعت در کشور بوده نیز از اعضای این اتحادیه به شمار می آید. طی سال های گذشته با هدف افزایش سهم ایران در بازار جهانی گاز، حضور و مذاکره در حوزه گاز افزایش یافت و در این مسیر آذر 94، نخستین جلسه کمیته کاربری گاز با حضور کامل اعضا در ایران برگزار شد.

از سوی دیگر، شرکت ملی گاز ایران به نمایندگی از کشورمان در نشست اتحادیه بین المللی گاز، موفق کسب میزبانی کنفرانس علمی و پژوهشی این اتحادیه موسوم به (IGRC) در سال ٢٠٢٠ (١٣٩٩) شد.

محمدرضا قدسی زاده رئیس کمیته کاربری گاز طبیعی اتحادیه جهانی گاز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ در پاسخ به این سوال که آیا می توان از ظرفیت مجامع بین المللی در زمینه توسعه تجارت جهانی گاز کشورمان بهره برد، اظهار کرد: اتحادیه بین المللی گاز (IGU) یکی از زمینه هایی است که می تواند در مسیر توسعه تجارت جهانی گاز به ما کمک کند. این اتحادیه، سازمانی است که همه فعالان صنعت گاز در آن حضور دارند و نقشی که سازمان ملل متحدد برای دولت ها ایفا می کند، این سازمان برای دست اندرکاران صنعت گاز در کشورها انجام می دهد.

او تصریح کرد: اتحادیه بین المللی گاز، مرکزی است که تجربیات استفاده از گاز در آن متمرکز شده و کمیته های متعددی شامل اکتشاف، ذخیره سازی، توزیع و کاربری گاز در آن تعریف شده است. از طرفی، در کارگروه های مطالعاتی که زیرمجموعه این کمیته هاست، سالانه دوبار جلسه برگزار می شود و شرکت ها، نوآوری، تجربیات و مسائل صنعت گاز را با یکدیگر به اشتراک می گذارند و به عنوان یکی از اعضا می توانیم از این محل برخی از مسائل صنعت گاز را حل و فصل کنیم.

قدسی زاده به مهم‌ترین اهداف این کمیته اشاره کرد و افزود: کمیته کاربری گاز، آخرین حلقه کمیته های کاری است که سه کارگروه مطالعاتی شامل گازرسانی به صنایع بزرگ و نیروگاه ها، گازرسانی به مناطق مسکونی و تجاری و گاز برای حمل و نقل را شامل می شود. در شهرهای بزرگ با آلودگی هوا مواجه هستیم و می توانیم از طریق مصرف سی ان جی و ال ان جی در خودروها، بخشی از این چالش را برطرف کنیم؛ زمینه خوبی است که می تواند برای کشورمان از لحاظ تامین سرمایه فعالیت کند.

قدسی زاده تصریح کرد: براساس توافقات بین المللی، از سال 2020 محدودیت هایی در حوزه مصرف سوخت های مایع لحاظ و جریمه هایی برای کشتی هایی که از سوخت آلوده کننده استفاده کند، اعمال می شود. از اینرو تقاضا برای این سوخت در سال های آینده افزایش می یابد که می توانیم از این فرصت استفاده کنیم.

او افزود: به صورت ایده آل استفاده نکرده ایم ولی وجود ارتباطات بین المللی و امکان مذاکره و تعامل با کشورها و شرکت های مطرح و فعال عرصه گاز مهم است. البته، اتحادیه جهانی گاز نیز همچون هر سازمان بین المللی دیگر متاثر از مسائل سیاست خارجی است ولی در مجموع استفاده از ظرفیت این اتحادیه از سوی ایران را مثبت ارزیابی می کنم و هرچه برای ارتباطات بین المللی هزینه کنیم قابل بازگشت خواهد داشت.

رئیس کمیته کاربری گاز طبیعی اتحادیه جهانی گاز در پاسخ به این سوال که صنعت گاز چگونه به افتخار دولت بدل شده است، اظهار داشت: این موضوع را می توان از دو نظر بررسی کرد. در بحث بنگاه داری، با توجه به اینکه 100 درصد سهام شرکت ملی گاز ایران به دولت اختصاص دارد، طبیعی است که باید با سیاست های دولت همگام باشد و خود را با تصمیماتی که در سطح کلان کشور در مجلس، دولت یا ارگان های مسئول اتخاذ می شود هماهنگ کند.

در بخش نخست، به شرکت ملی گاز ایران برنامه ها و سیاست هایی تکلیف می شود و بعضا نیز ممکن است این برنامه ها در قالب پیشنهادهای ارائه شده از سوی صنعت گاز باشد. معتقدم شرکت ملی گاز ایران در زمینه برنامه های عملیاتی به عنوان یک بنگاه خوب کار کرده است.

قدسی زاده ادامه داد: صنعت گاز از ابتدای انقلاب در مقاطع مختلف فراز و نشیب هایی داشته ولی در مجموع در جهت توسعه کشور، تامین انرژی برای رفاه مردم، رونق بخشی به اقتصاد کشور، افزایش تولید، افزایش درآمد کشور، تولید ناخالص ملی و حل مشکلات انرژی کشور سهمی قابل قبول داشته است؛ بنابراین شرکت گاز در بخش بنگاه داری مثبت کار کرده است و سهمی 70 تا 75 درصدی در سبد انرژی به خود اختصاص داده است. هم اکنون با توجه به فعالیت هایی که شرکت ملی گاز ایران انجام داده، بیش از2/3 سبد انرژی کشور از طریق گاز تامین می شود. گاز سهم اصلی در سبد انرژی بازی می کند و سخن رئیس جمهوری از این دیدگاه بسیار درست است و اغراق آمیز نیست.

او تاکید کرد: صنعت گاز، به طور کلی از لحاظ بنگاهی خوب و موثر عمل کرده و عملکرد درخشانی را طی سال های گذشته از خود به یادگار گذاشته است و تا پایان برنامه ششم توسعه، عمده شهرها و روستاهای کشور از نعمت گاز برخوردار می شوند. صنعت گاز در بعد بنگاه داری موفق عمل کرده ولی از نظر دوم این موضوع محقق نشده است که حاکمیت در کلان و مردم در این بخش مقصر هستند. ما از گاز که ثروتی خدادادی، سرمایه ملی و متعلق به نسل های بعد است به صورت بهینه و مناسب استفاده نمی کنیم. این سرمایه را باید صرفا به توسعه اختصاص یابد و به طور انحصاری برای عمران، آبادانی و توسعه کشور به کار گرفته شود و این در حالی است که هم اکنون صرف هزینه های جاری یا راحتی های زودگذر می شود.

قدسی زاده افزود: گاز ارزشی ذاتی دارد. در زمانی که به دست مصرف کننده که شامل نیروگاه، واحد صنعتی یا بخش خانگی می رسد، علاوه بر ارزش ذاتی، باید تبدیل به ارزش افزوده بالاتر شود. اتفاقی که در وضع فعلی با آن روبه رو هستیم، گاز را ارزان تر از قیمت واقعی به مصرف کننده تحویل می دهیم و این باعث شده که مصرف بی رویه داشته باشیم. در فصل سرما روزانه 400 تا 500 میلیون مترمکعب گاز تنها در بخش خانگی مصرف می شود که با قیمت های امروز، اگر بخواهیم به صورت عمده صادر کنیم ارزش بالایی خواهد داشت. البته، تحویل گاز به بخش خانگی برای رفاه و خدمت رسانی است ولی این قیمت پایین تر از ارزش واقعی آن است و این روند اشکال دارد و قابل ادامه نیست.

رئیس کمیته کاربری گاز طبیعی اتحادیه جهانی گاز تصریح کرد: سرمایه ای که باید برای توسعه کشور صرف شود برای راحتی کوتاه مدت ما صرف می شود و به دلایل اقتصادی، اراده‌ای برای صرفه جویی آن وجود ندارد و شاید تنها به دلایل اخلاقی شاهد صرفه جویی در مصرف هستیم. راه حل ساده ای برای واقعی شدن قیمت گاز وجود ندارد ولی احساس می کنم که دیر یا زود مردم و همه اجزای حاکمیت باید در خصوص آن کاری کنند.

او خاطرنشان کرد: در هر نقطه ای که به شرکت ملی گاز ایران نیاز بوده، کارش را به نحو احسن انجام داده است و بخشی از اظهار نظر رئیس جمهوری در ارتباط با گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان بوده است. به طور کلی شرق کشور و استان سیستان و بلوچستان به دلایل مختلف پیش و پس از نقلاب تا حدودی به دلیل محرومیت ذاتی که داشته آن‌گونه که باید حقش ادا نشده است. ریاست جمهوری در سال های نخست دولت یازدهم در سفری که داشتند تاکید کردند که طی دو سال باید گاز به مرکز استان برسد و پس از آن بقیه استان باید از نعمت گاز بهره مند شوند. این کار با وجود مشکلاتی که داشت از لحاظ تامین منابع مالی، تامین تجهیزات و مسائل مختلف اجرایی به خوبی انجام شد و هم اکنون زیربناهای انرژی در بخش قابل توجهی از استان ایجاد و آماده است. براساس برنامه هایی که داریم، بقیه استان نیز در برنامه چهار تا پنج ساله گازرسانی می شود و انرژی مورد نیاز استان از طریق گاز تامین می شود و می تواند بستری برای رونق اقتصادی استان باشد. یکی از لوازم رونق اقتصادی تامین انرژی مستمر و پاک است که با رسیدن گاز به بخش های مختلف استان شاهد این موضوع خواهیم بود.

قدسی زاده ادامه داد: در برنامه پنج ساله ششم توسعه تا حد قابل قبولی شاهد تکمیل پروژه های توسعه ای صنعت گاز در کشور خواهیم بود. براساس برنامه های تعریف شده، بیشتر شهرها، روستاها و واحدهای صنعتی به شبکه گاز متصل می شوند. البته توسعه، پایان پذیر است و به نسبت ورود واحدهای جدید باید عملیات گازرسانی انجام شود. هم اکنون بیش از 50 سال از فعالیت شرکت ملی گاز ایران می گذرد و در آینده، دو هدف عمده مد نظر داریم. نخست حرکت به صورت بین المللی شدن و توسعه صادرات است که باید با توجه به نیاز مبرمی که در سطح منطقه، اروپا و حتی جهان برای این انرژی پاک و سالم وجود دارد در حوزه توسعه صادرات فعالیت کنیم. در داخل کشور نیز در حوزه توسعه کمی نداریم و باید در حوزه کیفی، فعالیت ها و خدمات را گسترش دهیم.

رئیس کمیته کاربری گاز طبیعی اتحادیه جهانی گاز افزود: خوشبختانه شرکت ملی گاز ایران در میان دستگاه های دولتی، در حوزه خدمات رسانی کارنامه و عملکرد قابل قبولی داشته است. البته همراهی مردم، درک مشکلی که با آن مواجه هستیم و پذیرش سختی های احتمالی برای حل آن می تواند کمک کند که شرکت گاز و دولت و مردم وظیفه تاریخی که دارند بهتر انجام دهند. سالانه بیش از 200 میلیارد مترمکعب گاز در کشور مصرف می شود و تنها 10 میلیارد به صادرات اختصاص می یابد که براساس اهداف برنامه ششم توسعه، این میزان باید به 68 تا 70 میلیارد مترمکعب افزایش یابد. با توجه به آغاز ارسال گاز به عراق شاهد افزایش حجم صادرات بوده ایم.

او تصریح کرد: با توجه به برنامه های تعریف شده، به طور متوسط باید روزانه 200 میلیون مترمکعب به بخش صادرات اختصاص یابد که بخش قابل توجهی از آن به کشورهای منطقه تحویل و بخشی نیز از طریق ال ان جی به اروپا صادر می شود.

براساس این گزارش سیاست داخلی و خارجی، برنامه ریزی ها و جهت گیری ها و حتی شعارهایی که می‌دهیم باید در این جهت باشد تا برای کشور توسعه اقتصادی به وجود بیاورد و از این مسیر بتوانیم مشکل اشتغال، رکود و تورم را حل کنیم. هموطنان ما به هر طریقی بتوانند در مصرف گاز طبیعی صرفه جویی کنند، به کشور این امکان را می دهند که مازاد آن را صادر و از راه ارزآوری بخشی از مشکلات کشور از جمله اشتغال را با توسعه کشور حل کنند.

گفتنی است یکی از راهکارهای توسعه کشور این است که در مصرف گاز صرفه جویی و آن را با اختصاص به صنایع و صادرات به ارزش افزوده بالاتر تبدیل کنیم. از محل منابع ارزی حاصل از صادرات می توانیم بخشی از مشکلات کشور را حل و فصل کنیم و برای تحقق آن خواستار همکاری و همدلی مردم هستیم.

402

کد خبر: 906796

وب گردی

وب گردی