به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ نشست عدالت اجتماعی از آرمان تا واقعیت با محور اشتغال و عدالت اجتماعی با حضور معاون اشتغال وزارت کار برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمدرضا سپهری گفت: بحث اشتغال در جامعه‌ی امروزی ما یکی از دغدغه های اصلی مسئولین است و دغدغه هایی چون نرخ قیمت ها، درآمدسرانه، اشتغال و دغدغه سطح توزیع درآمدها وجود دارد.
او افزود: به گفته‌ی یکی از اقتصاددانان برنده جایزه نوبل، توسعه یعنی فرآیند بسط و در این موضوع بحث قابلیت مطرح است؛ یعنی ممکن است یک کشور ثروت داشته باشد اما قابلیت استفاده از آن را نداشته باشد، برای مثال در زمان طوفانی که پرنده‌ای روی شاخه ی درخت آواز می خواند و نمی ترسد به این دلیل است که قابلیت پرواز دارد.
رئیس موسسه کار و تامین اجتماعی تصریح کرد: اگر قابلیت های فردی، اجتماعی و محیطی در فرد وجود داشته باشد، مشکل اشتغال حل خواهد شد که قابلیت اجتماعی برای مشارکت آحاد جامعه است و همه ی شهروندان برای توسعه بسیج شوند و قابلیت های محیطی به این معناست که فرصت های برابر ایجاد کنیم مثلا محیط زیست سالم یکی از قابلیت های محیطی است که پایداری را در مسیر توسعه قرار می دهد.
او بیان کرد: شاید در یک کشور فضای اجتماعی اشتغال زا نباشد که در دانشگاه ها خیلی چیزها را یاد می دهیم اما اخلاق حرفه ای را آموزش نمی دهیم و 7 قابلیت برای جوانان فارغ التحصیل دانشگاهی نیاز است که درک صحیح از جامعه و تسلط به چند مهارت دو نمونه ی آن است هم چنین اگر فضای آموزشی ما به نحوی باشد که قابلیت ها را توسعه دهد، می توان شایستگی های فارغ التحصیلان را شکوفا کرد.
سپهری ادامه داد: استفاده از تکنولوژی و فهم فرهنگی از جامعه برای ورود فارغ التحصیلان به بازار کار نیاز است و فارغ التحصیلان دانشگاهی باید علاقمند به آموزش مادام العمر باشند هم چنین مهارت های ارتباطی و روحیه کار گروهی لازمه ی مهارت آموزی است از طرفی اگر اشتغال ئر جامعه بر توانمندی ها متکی باشد، توسعه می یابد و اشتغال نیازمند تغییر نگرش و انسجام سیاستی است که همه باید کمک کنند نظام آموزشی به سمت توانمند سازی حرکت کند.
در ادامه نشست، سیدمحمد صادق الحسینی، کارشناس اقتصادی گفت: پنجره جمعیتی ایران (به معنای امکان زایش شغل به واسطه ورود جمعیت جوان) از سال ۱۳۸۲ شروع شده و در سال ۱۴۲۲ بسته خواهد شد این در حالیست که پنجره جمعیت عراق و افغانستان به عنوان شرکای استراتژیک ایران، در سال ۱۴۲۰ باز خواهد شد که فرصت بسیار بزرگی است.
این کارشناس اقتصادی افزود: از سال ۸۲ که پنجره جمعیتی ایران باز شده نه تنها نتوانسته‌ایم مانند ۱۰ سال قبل از آن شغل ایجاد کنیم بلکه خالص ایجاد شغل از ۸۴ تا سال ۹۰ تقریبا صفر بوده است و تا امروز 14 سال از فرصت پنجره جمعیتی را از دست داده ایم و حتی آن را به چالش و تهدید تبدیل کرده ایم.
الحسینی با اشاره به اینکه در بهار ۱۳۹۶ به نسبت فصل مشابه سال قبل، حدود یک میلیون نفر وارد بازار کار شده‌اند، گفت: بعد از سال 93 وقتی به آمار اشتغال و نیروی آماده به کار دقت کنیم به فرآیندهای جدیدی می رسیم که اگر روند افزایش فارغ التحصیلان همین گونه ادامه یابد تا سال 1400 تعداد بیکاران به بیش از 5 میلیون نفر می رسد و این آمار در تاریخ اقتصادی ایران بی نظیر است.
او خاطر نشان کرد: با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی موجود حتی با رشد میانگین اقتصادی ۶درصد نیز که سناریویی خوشبینانه است و به‌معنای این است که دولت به کارآمدترین شکل، کار خود را انجام داده، در سال۱۴۰۰ بیش از ۵میلیون نفر بیکار و در سال۱۴۰۶ حدود ۶.۵میلیون بیکار خواهیم داشت و به همین دلیل در یک دهه آتی با ابرچالش بیکاری مواجه خواهیم بود که قابل حل نیست.
این اقتصاددان تاکید کرد: از سال 84 تا 94 سهم بخش کشاورزی از اشتغال کشور از 24 درصد به 18 درصد تقلیل یافته است پس امکان ایجاد پتانسیل در بخش کشاورزی نداریم حتی امکان اشتغال در حوزه صنعت هم وجود ندارد پس تمرکز دولت باید معطوف به ایجاد اشتغال ناقص باشد و یارانه‌های موجود در کشور نیز باید به سمت یارانه‌های مبتنی بر ایجاد شغل اختصاص یابد.
الحسینی در ادامه افزود: با توجه به اینکه ۷۵ درصد شغل‌های جدید در چند سال گذشته در بخش خدمات ایجاد شده، دولت باید در توسعه این حوزه اهتمام ویژه داشته باشد و زیرساخت‌های فناوری را بوجود آورد چرا که در این حوزه امکانات بالقوه بسیاری وجود دارد پس ابرچالش بیکاری هیچ راه‌حل قطعی در دهه آتی ندارد و صرفا برای مدیریت تبعات آن باید از منابع محدود استفاده کرد.
در حین این نشست مرتضی افقه گفت: به دیکتاتوری تولید معتقد هستم و هر فعلی که منجر به تولید شود باید مورد تشویق قرار گیرد و هرچیزی که بر خلاف آن باشد باید تنبیه شود هم چنین ماهیت بیکاری در کشورهای در حال توسعه و ایران با کشورهای توسعه یافته متفاوت است اما تمام سیاست های برنامه ی 5 ساله مبنی بر سیاست کشورهای پیشرفته است.
او افزود: خوزستان پس از تهران بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها را دارد اما آمار بیکار آن با مناطق محروم برابر است و بخش خدمات سهم قابل توجهی در اشتغال دارد اما باید توجه کنیم که بسیاری از افرادی که به شهرهای بزرگ مهاجرت کردند فاقد مهارت هستند ونمی‌توانیم آنها را در حوزه خدمات مشغول به کار کنیم.
افقه ادامه داد: در کشور ما توسعه، پیشرفت، معیشت مردم و اشتغال مهم نیست بلکه تخصیص بودجه در سطح کلان به مباحث دیگری پرداخته می شود و شغل یکی از دغدغه های اصلی دولتمردان است پس لازم است در جامعه ایجاد اشتغال، ارزش شمرده شود باید دو روش مدرن و سنتی را برای ایجاد شغل در پیش بگیریم.
در ادامه ی نشست اشتغال و عدالت اجتماعی، عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: ما متخصص ایجاد بنگاه و صنعت در مناطق هستیم بدون اینکه توجه کنیم که آیا این کار موجب اشتغال می شود یا خیر؟ و چرا سرمایه گذاری ها کاربر نیستند و سرمایه بر هستند؟ چرا فارغ التحصیلان کشور فاقد مهارت هستند؟ و باید به اشتغال ناقص پرداخته شود.
او افزود: تا وقتی بنگاه، محور سیاستگذاری ما است، اصولا نمی‌توانیم ورود به حوزه عدالت کنیم وقتی رشد محور فکر می‌کنیم و منابع در دست دولت است، این امر خواه ناخواه ما را به سمت تمرکز گرایی هدایت می‌کند.
منصوری ادامه داد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد هرچه سرمایه‌گذاری می‌کنیم شاخص سرمایه بهبود می‌یابد اما شاخص اشتغال بهتر نمی‌شود.
معاون اشتغال وزارت کار خاطر نشان کرد: در سیاست گذاری ها همواره به سمت عدالت می رویم اما باید پرسید آیا نظام حکمرانی کشور ظرفیت اشتغال مبتنی بر عدالت را دارد و تا وقتی که محور سیاست گذاری ما بنگاه و به نحوی سرمایه است، نمی توان به عدالت فکر کرد.
او تصریح کرد کرد: در دوره‌ای با سرمایه‌گذاری، نرخ رشد ۱۶درصد را هم تجربه کردیم اما در حال حاضر باید توجه کنیم که پول پاشیدن مشکل اشتغال را حل نمی‌کند هم چنین تنها ۴۳ درصد شاغلین در پوشش تامین اجتماعی هستند.
منصوری گفت: باید اشتغال ناقص را به رسمیت بشناسیم. چیزی که در دنیا اسمش اشتغال عمومی است و دو دسته درآمد ناشی از کار و درآمدهای غیرکاری داریم که طی ۵۰ سال نسبت این دو تغییر جدی کرده است. زمانی درآمدهای غیر کاری ۴۰درصد بود اما اکنون به ۵۳درصد رسیده است، این درآمدها آسیب پذیرترند و با افزایش تورم و نرخ ارز بیشتر آسیب می‌بینند.
او افزود: حرف آقای الحسینی در خصوص نرخ ارز درست است اما بازارهای جهانی بروی ما بسته است و شاید فرمول ایشان در خصوص نرخ ارز کار نکند، گفت: در اقتصاد کلان اشتغال محور باید سیاست‌های فعال بازار کار داشته باشیم. اما پول نداریم. سازمان برنامه یک ریال به ما برای سیاست‌های فعال بازار کار پول نداریم. نظام فکری رشدمحور مسئول این مشکل است.
402
