بازنمایی تاریخ بر اساس عقل یا منافع و احساس؟

حسین دهباشی در همایش استقلال و ارزش های جهانی 3 عامل عقل، منافع و احساس را تعیین کننده رفتارهای ما از جمله قرائت تاریخی دانست.

به گزارش سرویس دانشگاه ایسکانیوز، حسین دهباشی در مراسم استقلال و ارزش های جهانی در سالن شهید رجب بیگی دانشگاه تهران گفت: مواردی که باید در تاریخ بر اساس آن روایت کنیم در کشور ما از جمله اسناد دولتی، مطبوعات، عکس، روایت شخصی و...کمیاب است.

وی با اشاره به 3 عنصر عقل، احساسات و منافع افزود: گاهی بازنمایی تاریخ بر اساس منافع و احساس بیشتر رجحان داشته است و وقایع را آن چنان که می خواستیم اتفاق بیفتد روایت کردیم.

این کارشناس سیاسی با اشاره به اینکه استقلال در عصر پهلوی چه وضعیتی داشته و ما چه تصوری از آن داریم، افزود: پدیده کودتای 25 مرداد 1332 اتفاق افتاد و یک کودتا هم 3 روز بعد اتفاق افتاده است، اسناد موید آن نیست که آن چنان که در 25 مرداد شاهد دخالت قوای خارجی باشیم الزاما این دخالت اتفاق افتاده باشد.

وی با ذکر مصادیقی دیگر مثل کنسرسیوم بعد از کودتای 28 مرداد و کاپیتولاسیون گفت: در حوزه سیاست خارجی احساس می کنیم استقلال ما به شدت در دوره پهلوی مشکل دار بوده است گرچه پروتکل ها در عصر دوم پهلوی رعایت نمی شد و سفارت های آمریکا و بریتانیا در ایران با شاه ایران رابطه داشتند اما اینگونه هم نبود که دولت ایران در همه مباحث عروسک خیمه شب بازی انگلستان باشد.

دهباشی با ذکر برخی مثال ها از جمله استقلال رای حکومت ایران در موضوع اوپک و تک روی ایران بین اعراب و اسرائیل گفت: گرچه همکاری هایی بین ساواک و موساد وجود داشته است و دفتر نمایندگی اسرائیل در ایران داشتیم اما بخش دائمی کمیسیون قدس شریف در تهران متمرکز بود.

وی با اشاره به موضوع ذوب آهن در عصر پهلوی و مشابهت آن با موضوع هسته ای در عصر کنونی و همچنین ایجاد کارخانه تراکتورسازی در تبریز گفت: اگر آنگونه که می گویند تلاش برای نابودی کشاورزی در ایران بوده پس ایجاد کارخانه تراکتورسازی در تبریز چه معنایی داشت.

این کارشناس تاریخ با بیان اینکه مورخان به خاطر منافع و احساس روایت را کنار می گذارند، تصریح کرد: آن روایت از استقلال در عصر پهلوی اگر چه ریشه هایی در واقعیت دارد اما در برخی موارد ذهن را به گمان اشتباه می اندازد.

وی 3 عامل عقل، منافع و احساس را تعیین کننده رفتارهای ما از جمله قرائت تاریخی دانست و افزود: منافع صدا و سیما اقتضا می کند که تصویری از حکومت قبل را ارائه بدهد که یکسره سیاه باشد همچنان که منافع رادیو و تلویزیون در رژیم قبل اقتضا می کرد که تصویری از قاجارا ارائه دهد که کاملا سیاه باشد.

دهباشی تاریخ نگاری بر اساس احساس و منافع را موضوعی ریشه دار دانست و افزود: کشور ایران در عصر قاجار در برابر امپراطوری روسیه 9 سال مقاومت کرد که اتفاق کمی نبود اما به گونه ای روایت می کنیم که در فاصله کوتاهی جنگ واگذار شد اما 9سال جنگیدیم که اتفاق بزرگی بود اما چون کتب تاریخی ما تحت تاثیر روایت عصر پهلوی به گونه ای دیگر روایت می شود.

کد خبر: 908654

وب گردی

وب گردی