به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ پالایشگاه گاز بیدبلند به عنوان نخستین پالایشگاه گاز در خاورمیانه در ۱۸ کیلومتری شمال آغاجاری، ۳۲ کیلومتری غرب بهبهان و ۳۵ کیلومتری شرق میانکوه در استان خوزستان واقع شده است. طراحی پالایشگاه از ابتدا به منظور تصفیه گازهای ترش همراه منطقه آغاجاری و صدور به خارج از کشور انجام شد و ساختمان اولیه شامل ۵ واحد تصفیه گاز با ظرفیت mmscfd۲۴۰ (Million Metric Standard Cubic Feet per Day) است که واحدی برای سرعت جریان گاز در شرایط دما و فشار استاندارد به شمار میآید.
با علیمحمد پوررضا، مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند درباره فعالیتهای این پالایشگاه در سال ۹۶ گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانید:
پوررضا، با توجه به اینکه امسال از سوی مقام معظم رهبری، سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال نامگذاری شده بود، در پالایشگاه گاز بیدبلند برای تحقق این هدف چه اقدامهایی انجام شد؟
تا پایان دی ماه در مقایسه با مدت مشابه پارسال حدود ۲۵ درصد افزایش تولید داشتیم که با دریافت حداکثری از حوزه صیانتی و مشترک پارسجنوبی از طریق خط پنجم سراسری محقق شد و میزان تولید پالایشگاه در این مدت به ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب رسید که حدود ۳ میلیارد از این حجم با ۱۶ درصد افزایش، از حوزه پارسجنوبی تامین شده است. تا بهمن ماه امسال، ۶ میلیارد مترمکعب گاز تصفیه شد که بر این اساس، روزانه بهطور میانگین حدود ۱۸ میلیون مترمکعب گاز در پالایشگاه بیدبلند فرآورش میشود، ظرفیت پالایش روزانه گاز در این پالایشگاه نیز ۲۷ میلیون مترمکعب است.
پالایشگاه گاز بیدبلند آماده دریافت گاز از منابع سهگانه (آغار، پارس جنوبی از طریق خط پنجم و آغاجاری ) است. مخلوط گازهای این سه حوزه خوراک واحدهای پالایش است که از دوبخش شیرینسازی و نمزدایی تشکیل میشود. گاز خشک و شیرین خروجی در این مرحله با استانداردهای مورد تایید شرکت ملی گاز از طریق تاسیسات تقویت فشار شهید کاوه پیشه به خط اول سراسری تحویل میشود.
طرح تفکیکگر سهفازی مایعات گازی که با خلاقیت و ابتکار مهندسان این پالایشگاه اجرایی شده از مهمترین طرحهای اجرا شده به منظور تحقق شعار اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال در پالایشگاه بیدبلند است که تاثیر قابل توجهی در میزان تولید و صرفهجویی در پالایشگاه داشته است.
شاخصهای عملکرد پالایشگاه گاز بیدبلند در آخرین ماههای سال ۹۶، چه تغییراتی داشته؟
فرآیندهای شرکت در سال ۹۶ طبق مدل APQC بازنگری شد که بر این اساس، تعداد فرآیندها از ۳۹ فرآیند به ۴۵ فرآیند در سطوح اصلی، مدیریتی و پشتیبانی افزایش یافت، همچنین حدود ۲۶۰ شاخص تعیین شد که در بازههای زمانی سه ماهه، ۶ ماهه و سالانه به طور مستمر در حال اندازهگیری و پایش هستند.
در فاصله زمانی بین دهه فجر سال ۹۵ تا دهه فجر امسال، چه فعالیتهای توسعهای در این پالایشگاه انجام شد؟
در این بازه زمانی، فعالیتهای توسعهای گوناگونی در اداره مطالعات انرژی و تحلیل سیستمهای شرکت پالایش گاز بیدبلند انجام شد. به عنوان نمونه، پالایشگاه بیدبلند به دلیل پیشینه و اینکه نخستین پالایشگاه گاز خاورمیانه است از خرداد امسال طرح استقرار نظام جامع مدیریت دانش را آغاز کرد. هدف از اجرای این طرح، کسب، نگهداری و تسهیم دانشهای سازمانی در شرکت پالایش گاز بیدبلند است، همچنین به منظور بهرهگیری از انرژیهای تجدیدپذیر در تامین توان الکتریکی مورد نیاز ساختمانهای اداری این شرکت، طرح احداث نیروگاه ۳۰ کیلو واتی خورشیدی در دستور کار قرار گرفته و در حال طی مراحل برونسپاری است.
تا پایان دهه فجر امسال، چه طرحهایی به بهرهبرداری رسیدند و هدف از اجرای آنها چه بود؟
طرح تفکیکگر سهفازی مایعات گازی که به دلیل اهمیت محیط زیست و جلوگیری از سوزاندن گاز در مشعل و صرفهجویی انرژی که با خلاقیت و ابتکار مهندسان این پالایشگاه اجرایی شد از مهمترین طرحهای اجرا شده در پالایشگاه است. اجرای این طرح به کاهش مصرف سوخت، بازیافت روزانه ۲۵۰۰۰ لیتر آب مقطر و همچنین استحصال روزانه ۴۰۰۰ لیتر میعانات گازی با کیفیت منجرشده است. افزون بر این، بازسازی مخازن تصفیهخانه آب خام شهید پرخیده که به دلیل قدمت زیاد دچار فرسودگی شده بودند، بهسازی محوطه تلمبهخانه آب شهید اسکندری از دیگر طرح های اجرا شده در پالایشگاه هستند.
تعویض تیپ مشعلهای بلند که به وسیله کارکنان شرکت ساخته شده و دیگر شرکتهای پالایش گاز کشور نیز متقاضی ساخت آن شدهاند، از دیگر طرحهای اجرا شده در پالایشگاه هستند. هدف از اجرای این طرح، نوسازی محل سوخت گازهای غیرقابل استفاده است که در ارتفاع حدود ۱۰۰ متری قرار دارند و به مرور زمان دچار فرسودگی شدهاند.
چه طرحهای قابل توجه دیگری در پالایشگاه بیدبلند اجرایی شدهاند؟
سامانه ذخیرهسازی و ارسال میعانات گازی به کارخانه NGL۱۶۰۰ پس از اجرای طرح تفکیکگر سه فازی به منظور ذخیرهسازی و انتقال میعانات گازی به اجرا در آمده و به بهرهبرداری رسیده است که بیشترین درصد قطعات این طرح از محل منابع موجود تهیه شده است.
نصب سامانه اندازهگیری جریان سوخت گاز مشعلها از دیگر طرحهای اجرا شده در پالایشگاه است. تا پیش از اجرای این طرح، امکان کنترل و پایش مصرف سوخت مشعلها فراهم نبود، اما اجرا و نصب این سامانه، سبب کنترل بهینه آن شده و کاهش ۲۰۰ هزار مترمکعبی سوختن گاز در این بخش را به همراه داشته است. از دیگر اقدامهای انجام شده در پالایشگاه میتوان به تعمیر و بازسازی دیزل ژنراتور قدیمی اشاره کرد که سالها پیش برای استفاده در بخش مسکونی میانکوه تهیه شده بود و تا کنون بلا استفاده بود. این دیزل ژنراتور اکنون در حال نصب در محل نیروگاه به منظور تامین برق اضطراری بخشهای مهم و حیاتی پالایشگاه در مواقع قطع برق است.
طرح نصب R.O (دستگاه تصفیه آب به روش معکوس) نیز با توجه به هدررفت روزانه حدود ۱۲۰۰ مترمکعب آب از برج خنک کننده پالایشگاه و به منظور صرفهجویی در مصرف آب تعریف شد و پیشبینی میشود در پایان سال، مراحل نصب آن شروع شود که با تکمیل و راه اندازی این طرح، روزانه حدود ۶۰۰ مترمکعب آب صرفهجویی شود.
افزون بر طرحهای ذکر شده، نصب دستگاههای اندازهگیری جریان آب تولیدی در تاسیسات شهید پرخیده، طرح تکمیل سامانه CCTV و استفاده از هلیشات برای پایش وضع تیپ مشعلهای بلند از دیگر طرحهای اجرا شده در پالایشگاه گاز بیدبلند است.
چه اقدامهایی برای کاهش سوختن گازهای مشعل انجام دادهاید؟
با توجه به ماهیت خوراک، منابع بالادستی و امکان کنترل جریان گاز در پالایشگاه، میزان سوزاندن گازهای مشعل را به حداقل رساندهایم، به طوری که جز با هدف روشن نگه داشتن شعله مشعلها، حداقل میزان سوختن گاز در طول سال را داریم.
با توجه به اصلاحات انجام شده در سامانه اندازه گیری سوخت گاز و همچنین نصب شعلهیاب روی مشعل اسیدی، در دو سال گذشته شاهد کاهش خیرهکننده حجم سوختن گازهای ارسالی به مشعلها بودهایم، تا جایی که در دو سال اخیر میزان کاهش سوختن گازهای ارسالی به مشعل روزانه حدود ۲۰۰ هزار مترمکعب ثبت شده است. از سوی دیگر، با توجه به فناوری قدیمی مشعلهای بلند پالایشگاه، این مشعلها با نمونههای جدید و روزآمد که قابلیت بیشتری در پوشش دادن نیازهای فرآیندی دارند، تعویض شدند. با این کار، میزان سوخت کمتری برای نگهداشت شعله مورد نیاز است و پیشبینی میشود با تعویض این مشعل، بهبود زیادی در عملکرد مشعلها و کاهش مصرف انرژی داشته باشیم.
یکی از مهمترین اقدامهای هر پالایشگاه برای حفاظت و مراقب از تاسیسات و حفظ عملکرد صحیح، انجام بهموقع تعمیرات اساسی است. امسال این اقدام در پالایشگاه انجام شده است؟
بله، تعمیرات اساسی یکی از مهمترین اقداماتی است که هر ساله در پالایشگاه گاز بیدبلند اجرایی میشود. این تعمیرات شامل اورهال واحد ۳۰۰ در سال ۱۳۹۶ بود که از پایان مرداد امسال آغاز شد و مانند سالهای گذشته مطابق برنامه در مدت ۳۰ روز با موفقیت به پایان رسید.
402