به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز، تفکر صندوق های قرض الحسنه ی خانگی، به دنبال سخت گیری های نظام پولی در ارائه تسهیلات شکل گرفت که تجربه ی موفق اکثر این صندوق ها، تهدیدی برای نظام بانکی کشور است.

صندوق هایی که سرمایه های بسیار کم را از اعضا جمع آوری می کنند و پس از مدتی هر فرد، سرمایه متوسطی در اختیار دارد که با توجه به مزایای فراوان هر جمع خانوادگی و دوستانه ای می تواند به تأسیس این صندوق های خانگی بپردازد در کنار دلایل ذکر شده، افزایش روحیه همدلی بین اعضای فامیل از نکات مثبت تشکیل چنین صندوق هایی است.

تعداد و تنوع صندوق های قرض الحسنه خانگی نشانه ی بی کفایتی بانک ها در جذب سپرده های مالی و ارائه تسهیلات به مردم است که با توجه به سودهای کلان در برخی موسسات باز هم محبوبیت و استقبال از آن ها به صندوق های خانگی نمی رسد چون به دنبال برچیده شدن اعتماد از سیستم رسمی بانکی صندوق های قرض الحسنه رشد کرده اند.

از طرفی دیگر بانک ها به فکر درآمدزایی خود هستند و برخلاف تأکید مسؤلان همواره بنگاه داری در بانک ها مشاهده می شود و مردم به علت نا امیدی از این سیستم و عدم حل مشکلات مالی توسط این نهادهای رسمی پولی، به صندوق های خانگی روی آورده اند که هر خانواده در چند صندوق عضویت دارد.

با توجه به موفقیت همیشگی تشکل های مردمی و مردمی بودن این صندوق ها سقف تسهیلات برای آن ها وجود ندارد که با افزایش تعداد اعضا و موجودی صندوق گاهی تسهیلات بالای 30 میلیون تومان نیز در این صندوق ها ارائه می شود تسهیلاتی که اخذ آن برای مردم عادی از سیستم بانکی بسیار مشکل است و مستلزم سپرده قابل ملاحظه و ضمانت نامه های متعدد است.

اعضای صندوق های خانگی خود برای سرنوشت دارایی های ضندوق و نحوه ی ارائه تسهیلات تصمیم گیری می کنند و با اعتمادی که در بین اعضا وجود دارد به راحت ترین شیوه ی ممکن مشکلات مالی خود را حل می کنند هم چنین با تکیه بر تعامل و همکاری بین اعضا؛ کمتر دیده شده که این صندوق ها به مشکلات اقتصادی برخورد کنند.

آن چیزی که بدیهی است مهم ترین مزیت این صندوق ها کارمزد صفر درصد آن هاست که اعطای این وام بدون سود مستلزم سخت گیری های بیشتر و ضمانت های متعدد نیست از طرفی فضای دوستانه حاکم بر این صندوق ها، امکان جابجایی امتیاز تسهیلات با بروز برخی مشکلات برای اعضا را به همراه دارد یا اگر فردی نتواند چند ماه قسط بدهد دوستان و اعضای صندوق به یاری او می شتابند چون در این صندوق ها چک، سفته و سند ملک برای تهدید وجود ندارد.

وام های ضروری که این صندوق ها به خاطر ازدواج یا مشکلات برخی اعضا مانند بیماری پرداخت می کنند فضای صمیمیت را گسترش می دهد در حالی که هیچ موسسه پولی در صورت نیاز فوری مشتری، تسهیلات ارزان قیمت در اختیار او قرار نمی دهد.

این صندوق ها در حجم بزرگتر به پشتوانه مساجد و بازاریان شکل می گیرد که سقف تسهیلات را برای نیازمندان افزایش می دهد هم چنین دسترسی آسان به وام های خرد، از دیگر مزیت های این صندوق هاست گاهی مشکل افراد با مبالغ کم مثل 500 هزار تومان حل می شود که تشکیل این صندوق ها به رفع دغدغه های مالی این چنینی کمک می کند چون بانک ها هرگز برای ارائه چنین تسهیلاتی وقت نمی گذارند و کمتر شنیده می شود بانک ها تسهیلات زیر 1 میلیون تومان پرداخت کنند چون مشتری مداری در بانک ها فقط به عنوان شعار تلقی می شود و بانک ها به دنبال سود بیشتر هستند نه رفع مشکلات اقتصادی مشتریان.

در این زمینه حمیدرضا حاجی بابایی رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس در گفت و گو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ گفت: بانک ها نقش کلیدی و اساسی در رونق اقتصادی دارند و در این مسیر هر چه قدر با مردم روانتر حرکت کنند، رونق اقتصادی بیشتری شکل می گیرد و می توانند اعتماد مردم را جذب کنند.

نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: هر چه قدر پیچ و خم های اداری افزایش پیدا کند و بانک ها فشارها را بر مردم و مشتریان خود بیشتر کنند؛ مردم مسیر دیگری را برای رفع نیازهای مالی خود طی می کنند که یکی از این مسیرها صندوق های قرض الحسنه خانگی است.

وزیر اسبق آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: صندوق قرض الحسنه خانگی بدین معناست که مردم بتوانند برای رفع مشکلات مالی خود و اطرافیان، تحریکی ایجاد کنند که با این راه دیگر نیازی نیست پیچ و خم ها و سختی های اداری را طی کنند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه بانک ها باید بتوانند نقش خانواده، جامعه و تسهیل کننده را ایفا کنند ادامه داد: در حال حاضر بانک ها این هدف را دنبال نمی کنند و به سود و درآمد بیشتر فکر می کنند که در نتیجه بار سنگینی را به مردم و تولیدکنندگانی که برای رفع نیاز مالی خود به تسهیلات نیاز دارند، وارد می کنند.

حمیدرضا حاجی بابایی افزود: منابع قرض الحسنه ی بانک ها مناسب است اما مشکل اساسی این است که بانک این منابع را برای مشتریان تخصیص نمی دهد به عبارتی دیگر نمایندگان تکالیفی را برای بانک ها مشخص می کنند اما بانک ها آنقدر گره در کار مراجعه کننده ایجاد می کنند که از قانون مصوب مجلس تنها 30 درصد را اجرا می کنند و 70 درصد تکالیف مجلس انجام نمی شود که این فشاری است که بانک ها به مردم و جامعه وارد می کنند و مردم را وادار می کنند برای رفع نیاز مالی خود، صندوق های قرض الحسنه خانگی را دایر کنند یا با برپایی قرعه کشی بین اقوام، راه آسان تری را برای اخذ تسهیلات انتخاب کنند.

این صندوق ها به صورت نانوشته تلاش دارند تا خلأ سیستم بانکی را در ارائه تسهیلات ارزان پر کنند و تجربه نشان داده مشارکت های مردمی در پیشبرد اهداف موفق تر هستند هم چنین بروکراسی و کاغذبازی های متداول و نامتعارف در این صندوق ها کنار گذاشته شده است و پارتی بازی در صندوق های خانگی معنا ندارد چون اعتماد پشتوانه ی اعضا برای نیل به مقاصد اقتصادی است حتی جابجایی امتیاز تسهیلات با تعامل و همکاری صورت می گیرد.

تدوین قوانین و اساسنامه به استحکام و ماندگاری این صندوق ها کمک می کند و اعتبار اساسنامه با امضای اعضا بیشتر می شود از طرفی این صندوق ها که گاهی در جمع های دوستانه و جوانان تشکیل می شود به رفع معضل بیکاری کمک شایانی خواهد کرد.

چالش بیکاری و اوضاع نابسامان اقتصادی تمایل جوانان را به کسب و کار و خود اشتغالی افزایش می دهد و از آن جا که شروع فعالیت اقتصادی به تامین منابع مالی نیاز دارد؛ تسهیلات این صندوق ها به جوانان نیروی مضاعفی می دهد تا بتوانند با استقراض بدون سود، کسب و کار پر رونقی را راه اندازی کنند.

نکته ی حائز اهمیت که اخیرا مشاهده می شود، دخالت بانک ها با عنوان حمایت از صندوق های قرض الحسنه خانگی است که با توجه به شکست های متوالی نظام پولی و سهم خواهی بانک ها از هر فعالیت اقتصادی نگرانی ها را افزایش می دهد.

400