به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، موسس اولین تلویزیون در ایران شخصی بنام ثابت پاسال، مالک کارخانه پپسی کولا در تهران بود. پاسال همزمان با خرید فرستنده تلویزیونی از شرکت آر.سی. آی آمریکا، نمایندگی انحصاری فروش گیرنده های این شرکت در ایران را نیز به دست آورده بود.

او به موازات ساخت استودیوها و فرستنده های تلویزیونی در بالای تپه های انتهای خیابانی که بعدها گاندی نامیده شد، با گشایش فروشگاه بسیار بزرگی در خیابان تخت جمشید(طالقانی امروزی) فروش تلویزیون به خریداران مشتاق را آغاز کرد.

سرانجام ساعت 5 عصر روز جمعه، 11 مهر ماه سال 1337 تلویزیون با پخش سرود شاهنشاهی کارخود را آغاز کرد. تلویزیون در آن سال روزی 4 ساعت برنامه اجرا می کرد که یک پنجم این برنامه ها شامل آگهی های تبلیغاتی بود.

** تهرانی ها به کمک تلویزیون اندرونی شاه را دیدند

هنوز یک سال از تأسیس تلویزیون در ایران نگذشته بود که موضوع ازدواج مجدد شاه در میان مردم تهران پیچید. گفته می شد که شاه سومین همسر خود را از میان دانشجویان ایرانی در حال تحصیل در فرانسه انتخاب کرده است. وقتی 14 دی ماه سال 1338 مراسم عروسی برگزار شد، تهرانی ها توانستند به کمک دوربین های تلویزیونی، برای اولین بار در تاریخ به اندرونی دربار نفوذ کنند.

** فعالیت دو رسانه غیر دولتی و یک رسانه بیگانه بدون حضور

حدود یکسال پس از تأسیس فرستنده تلویزیون در تهران، دولت عراق، سوای تلویزیون بغداد، یک فرستنده پر قدرت تلویزیونی را نیز در همسایگی ایران در شهر بصره راه اندازی کرد و جنگ رسانه ای ایران و عراق به وقوع پیوست به همین دلیل با حمایت های مالی دولت به ثابت پاسال، در شهر آبادان نیز پس از تهران تلویزیون تأسیس شد. قدرت تلویزیون در آبادان پنج برابر قدرت گیرنده ها در تهران بود تا بتواند ضمن پوشش اکثر شهرهای خوزستان و شهرهای مرزی عراق، کویت و کلیه جزایر خلیج فارس را نیز زیر پوشش خود قرار دهد.

در همان سال ارتش ایالات متحده آمریکا هم با اجازه دولت ایران، فرستنده یک کیلو واتی به نام تلویزیون ارتش آمریکا را در تهران افتتاح کرد. محتوای برناممه های تلویزیون آمریکا به جز دو بخش خبری پنج و پانزده دقیقه ای که در تهران تولید می شد، بقیه به صورت نوار ویدئو از آمریکا به تهران حمل و پخش می شد.

تلویزیون آمریکا تقویم سنتی ایران را دنبال نکرده و مطابق با فرهنگ، دین و آداب و رسوم جامعه آمریکایی عمل می کرد، زبان تلویزیون هم انگلیسی بود و هیچ گوینده ای به زبان فارسی صحبت نمی کرد.

** تلویزیون ملی چگونه تأسیس شد؟

چند سالی دو رسانه غیر دولتی و یک رسانه بیگانه بدون حضور دولت در ایران فعال بودند. سرانجام فرستنده دولتی با نام تلویزیون ملی ایران، از دوم آبان ماه سال 1345 آغاز کرد و دو روز پس از سالروز تولد شاه، پخش رسمی برنامه های آن شروع شد. قدرت فرستنده دولتی بیش از سه برابر قدرت تلویزیون خصوصی و تجهیزاتش نیز بسیار پیشرفته و به روز بود.

تلویزیون ملی از اواسط آبان ماه به بهانه تکمیل تجهیزات تعطیل شد و کار خود را از نوروز سال 1346 با پخش برنامه های دائمی آغاز کرد.

با تأسیس سازمان رادیو و تلویزیون ملی در سال 1345 ، اداره رادیو نیز به این سازمان واگذار شد.

درسال 1347،تلویزیون ملی ایران، 2239 ساعت برنامه پخش می کرد که 25 درصد آن تولید داخلی و 75 درصد برنامه های وارداتی از آمریکا بود... .

بیشتر فیلم هایی که در آن زمان از تلویزیون ملی پخش می شد، همراه با مسائل خرافی و متضاد، ارائه مناظر جزئیات روابط جنسی، چاقو کشی و قاپ زنی بود به همین دلیل اداره کل نظارت و نمایش وزارت فرهنگ و هنر برای کاستن ابتذال در فیلم های فارسی دستورالعملی صادر کرد که اگر فیلمی مبتذل تشخیص داده می شد به مدت دوسال برای فیلم های کارگردان و تهیه کننده فیلم مذکور پروانه نمایش صادر نمی شد.

اقدامات بازدارنده در تولید فیلم مبتذل منتهی به برخی تحولات در فیلم ایرانی شد، چنانکه در سال 1356، صد و پانزده فیلم ایرانی توانست به هفت کشور از جمله افغانستان، دبی، آمریکا، شوروی، کویت و انگلستان صادر شود.

** وقتی اعتراضات مردمی به تلویزیون هم رسید

سرانجام سال 1357 با بالاگرفتن اعتراضات مردمی به رژیم شاهنشاهی، مهندس رضا قطبی مدیر عامل سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران از سمت خود استعفا داد و بسیار زود موج اعتراضات به کارکنان این سازمان هم رسید .

در نهایت فردای پیروزی انقلاب اسلامی، صادق قطب زاده از سوی امام خمینی (ره) به سرپرستی موقت سازمان رادیو و تلویزیون ملی یران انتخاب شد.

از: نازنین میرزایی

503