پیام باقری عضو هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ در پاسخ به این سوال که در بخش انرژیهای تجدیدپذیر ایران تا چه میزان توانسته موفقیتهایی را کسب کند؟ اظهار کرد: تقریبا طی یکی دو سال گذشته نسبت به قبل شاید پیشرفتهای قابل توجهی حاصل شده است ولی قدر مسلم آن است که به آن ظرفیت بالقوه که در کشور به لحاظ استفاده کردن از ظرفیت های موجود انرژیهای تجدیدپذیر به ویژه در بخش انرژی خورشیدی و بادی فاصله زیادی داریم و این موضوع کاملا محرز و مشخص است.
او تصریح کرد: هرآنچه که در قالب های مختلف در بخش انرژی تجدیدپذیر در حال استفاده است و سرمایه گذاری هایی که اخیرا در این حوزه انجام شده است نسبت به مجموعه تولید برق فاصله قابل توجهی دارد. هم اکنون میزان تولید برق در کشور حدود 78 هزار مگاوات است. بنابراین به نسبت ظرفیتی که در کشور وجود دارد متاسفانه برق حاصله بیشتر از طریق منابع فسیلی است.
باقری ادامه داد: اگر نیروگاههای برقآبی را کنار بگذاریم در حوزه خورشیدی و حوزه بادی میزان تولید قابل توجهای نداریم. براساس برنامه ریزی که در برنامه ششم توسعه، هم در قوانین بالادستی و هم تعهداتی که نسبت به جامعه بین الملل داریم و همچنین از آنجا که ایران جزء 10 کشور آلاینده دنیاست. در همین راستا تعهداتی را برای کاهش آلایندگی در نشست کاپ فرانسه و کنوانسیون آب و هوا داده است بایستی میزان آلاینده ها را در سالهای آینده کاهش دهد.
عضو هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران افزود: این امر مستلزم آن است که توجه جدیتری به این بخش داشته باشیم کما اینکه رویکرد نگرش انرژی در دنیا در حال تغییر است و به مرور زمان شاهد این هستیم که گرایش از سمت تولید انرژی از منابع فسیلی کاهش پیدا کرده و به سمت استفاده از انرژی ها نو تجدیدپذیر حرکت می کند و این موضوع علاوه بر توجیه اقتصادی، تکنولوژی جدیدتری را وارد بازار می کند. همچنین سبب کاهش قیمت تمام شده در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر می شود.
او تاکید کرد: پاردایم انرژی در دنیا در حال تغییر است و به سمت انرژی های تجدیدپذیر می رود اما در کشور ما متاسفانه به دلیل اینکه از ابتدا احساس می کردیم که منابع خدادادی و انرژی فسیلی که در اختیار داریم اینها منابعی هستند که به دلیل ارزان بودن می توانیم از آنها انرژی برق تولید کنیم.
عضو هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران اضافه کرد: نیروگاههای کشور عمدتا به دلیل وفور بودن منابع فسیلی مثل نفت و گاز، نیروگاههای گرمایی و حرارتی است. همچنین کشور ما خیلی هم مصرف گراست. شدت مصرف انرژی در کشور ما 2.5 برابر مصرف استاندارد دنیاست و ما همیشه با یک تقاضای سالیانه 6تا7درصد مواجه هستیم که مجبوریم این تقاضای بالا را پوشش دهیم بدون اینکه توجهی به مصرف داشته باشیم.
او با اشاره به اینکه در این بخش سرمایه گذاری کلان انجام میشود اظهار کرد: با این وجود متاسفانه در بخش مصرف مدیریت نداریم و یک کشور کاملا مصرف گرا هستیم. در صورتی که همین تقاضا در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه در 10 سال گذشته به گونه ای مدیریت شده که تقاضا بیشتر از یک درصد نبوده است.
باقری تصریح کرد: کشورهای پیشرفته و در حال توسعه توانستهاند با بهینه سازی مصرف و افزایش بهرهوری و کارهای فرهنگی مصرف را در کشورشان مدیریت کردند و این امر باعث شد که تقاضاشان در 10 سال گذشته کمتر از یک درصد باشد.
عضو هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران در پاسخ به این سوال که مسولان باید در این راستا چه کاری را انجام دهند؟ گفت: متاسفانه بحث انرژی در کشور ما مفهوم خود را از دست داده است و مقداری هم مورد غفلت واقع شده است. از آنجا که منابع زیادی در اختیار داریم اما متاسفانه این انرژی به صورت ارزان در اختیار مصرف کننده قرار میگیرد و این امر سبب شده است که کشور به یک مصرف کننده مبدل شود. بنابراین این موضوع بایستی تبدیل به یک گفتمان ملی شود دولت و مجلس آحاد مردم در بخش مدیریت مصرف انرژی مسولیت دارند و این امر مهم نیاز به یک کار فرهنگی دارد در حقیقت انرژی را در کشور مورد توجه قرار بدهیم.
او با تاکید براینکه امروز که انرژی نقاط قوت کشور محسوب میشود و اگر به درستی مورد مصرف قرار نگیرد ممکن است در سالهای آینده دچار چالش های زیادی شویم گفت:دولت با کمبود منابع مالی مواجه است و مهمترین رکن توسعه بخش انرژی تجدیدپذیر سرمایه است.بنابراین بایستی برای توسعه این صنعت برنامه مدونی را در دستور کار خود قرار دهد.
باقری ادامه داد: موضوع سرمایه گذاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر الزاماتی دارد. مثل سرمایه گذاری در بخشهای دیگر است و این امر نیازمند منابع مالی است حتما یکی از الزامات توسعه انرژی تجدیدپذیر، رفع موانع سرمایه گذاری است. اگر بنا داریم این بخش را توسعه دهیم باید موانع را از سر راه برداریم.
عضو هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران افزود: ما برای رسیدن به رشد 8درصدی در اقتصاد کشور طبق برنامه ششم توسعه نیاز به جذب 54 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی داریم و این کار بزرگ و مشکل است، برای رسیدن به تحقق آن باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشیم. معمولا سرمایه گذاران خارجی سه پارامتر و شاخص ( مسائل اقتصادی، سیاسی، حقوقی و قضایی) را دنبال میکنند که هرکدام از آنها زیرشاخه هایی دارد که باید به آنها توجه شود. امنیت سرمایه گذاری، عدم دخالت دولت، ثبات تصمیمگیری و قوانین یا رعایت توازن عدالت در انعقاد قراردادها، نرخ ارز از جمله این زیر شاخه ها است، اگر بنا داریم این صنعت را توسعه دهیم بایستی جذب سرمایه را به درستی انجام دهیم.
باقری افزود: در قانون حمایت از صنعت برق، قانونگذار مکلف کرده است که از قبوض برق منابعی را به عنوان عوارض جهت توسعه انرژی تجدیدپذیر، توسعه برق رسانی روستایی دریافت کند. براساس این قانون منابعی که در سال جاری به ازای هر کیلو وات ساعت 5 تومان گرفته شده بود که تقریبا هزار و دویست میلیارد تومان منابع جدید ایجاد می کرد که از این محل دغدغه بازگشت سرمایه، سرمایه گذران برطرف میشد اما اینگونه نشد. در همین بخش متاسفانه شاهد هستیم حدود 800 میلیارد تومان از این منابع که به خزانه واریز شده به طلبکارن پرداخت نشد و صرف خرج هزینه جاری دولت شد و این موضوع باعث شد که سرمایه گذار جدیدی که می خواست وارد عرصه سرمایه گذاری در این بخش شود حضور پیدا نکند.
باقری تاکید کرد: هم اکنون روی کاغذ سرمایه گذاران زیادی مجوزهای لازم را گرفته اند اما به دلیل نبود حمایت از سرمایه گذار، رغبتی برای سرمایه گذاری در این حوزه وجود ندارد به همین دلیل پیشنهاد بخش خصوصی به دولت و مجلس در لایحه 97 این بود که بحث پرداخت هزینه عوارض به حساب خزانه آن را به حسابی که به شرکت ساتبا تعیین کرده واریز کنند تا این شرکت بتواند آن را در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد. متاسفانه به دلیل نبود مدیریت درست این پول در اختیار ساتبا قرار نگرفت.
گفتوگو: حبیبه رحیمیان
402