محمد پرورش مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، در گفتو گوی تفضیلی با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز، در خصوص فعالیتهای این در سال 96 اظهار کرد: سال 96 در حالی سپری شد که توانستیم اقدامات قابل توجهی در دو حوزه آب و فاضلاب را به ثمر بنشانیم؛ بهرهبرداری از تصفیهخانههای فاضلاب شهرهای مختلف استان تهران مانند اسلامشهر، پردیس، پرند، پیشوا و ... گام موثری در بهبود وضعیت جمعآوری و تصفیه پساب و همچنین حفظ محیط زیست استان بود.
او تصریح کرد: در واقع معتقدیم که از رهگذر تصفیه فاضلاب میتوان علاوه بر حفظ محیط زیست، از آلودگی منابع زیرزمینی آب نیز جلوگیری کرد. در بخش آب هم توانستیم طرح ارتقای کیفیت آب جنوب تهران یا همان طرح سلامت را به بهرهبرداری برسانیم. این طرح، بخشی از طرح جامع آبرسانی تهران است که شامل ٢١ کیلومتر خط انتقال است و با اجرای آن تمام نقاط تهران از نظر کیفیت آب «سبز» شده است و هیچ دغدغهای از نظر کیفیت آب بهویژه در مناطق جنوبی تهران وجود ندارد.
پرورش ادامه داد: در بخش نخست طرح سلامت از شمال غرب تهران ۱۶۰۰ لیتر آب بر ثانیه از تصفیهخانه شماره ۲ (کن) به جنوب غرب تهران و مخزن فرودگاه مهرآباد و یافتآباد منتقل میشود و چون این انتقال به صورت ثقلی است، فشار آب در مخزن کاهش مییابد و سپس وارد شبکه آبرسانی جنوب تهران میشود. در بخش دوم این طرح نیز در شرق تهران حدود ۱۰۰۰ لیتر آب در ثانیه پس از عبور از مناطق هاشمآباد، منصور، نباتی و نبرد به مخزن ۱۶ سلیمانیه وارد میشود. به این ترتیب در طرح سلامت، آب تصفیهشده از تصفیهخانه شماره ۲ در غرب و تصفیهخانه شماره ۷ در شرق تهران وارد می شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران تاکید کرد: این شرکت در سال 96 در چارچوب خدماترسانی بهینه به شهروندان اجرای 820 کیلومتر انواع خطوط انتقال و شبکه آب و فاضلاب در اندازههای 90 تا 2000 میلیمتر، احداث 54هزار مترمکعب مخزن ذخیره آب آشامیدنی، احداث 1500 مترمکعب بر ساعت ایستگاه پمپاژ، حفر و تجهیز 60 حلقه چاه آب شرب، احداث 2124 مترمکعب بر ساعت تصفیهخانه آب و 2785 مترمکعب بر ساعت تصفیهخانه فاضلاب را با موفقیت به اتمام رساند.
او در پاسخ به این سوال که با توجه به مسئولیت شما به عنوان رئیس کارگروه سیل و شریانهای حیاتی پایتخت، چه اقداماتی در این حوزه انجام شده است؟ اظهار داشت: در سال 96 توانستیم دو سامانه ذخیره و توزیع اضطراری آب را در دو نقطه زرگنده و سنگلج راهاندازی کنیم. سامانهها میتوانند در شرایط بحرانی و اضطراری مانند زمینلرزه که شبکه توزیع آب شهری با مشکل مواجه میشود به مدت سه روز آب مورد نیاز شهروندان را تامین کنند و با توجه به برنامهریزی صورتگرفته قرار است 400 سامانه آبرسانی اضطراری در دورهای سهساله در تمامی محلات شهر تهران راهاندازی شود. علاوه بر این، مقاومسازی تاسیسات حیاتی آب پایتخت نیز که از سالهای گذشته در حال انجام و تکمیل است. در کنار این اقدامات، شرکت آب و فاضلاب استان در حوادث مختلفی نظیر مهار آتشسوزی ساختمان شرکت برق حرارتی نیز فعالانه نقش داشت تا این حادثه با کمترین خسارات رفع شود.
پرورش همچنین در پاسخ به این سوال که شرکت آب و فاضلاب استان تهران در سال 96 موفقیتهای جهانی نیز کسب کرده است ؟ گفت: بله؛ دو جایزه بینالمللی بنیاد جهانی انرژی بابت اجرای طرح ارتقای کیفیت آب شرب جنوب تهران (طرح سلامت) که پیشتر توضیح دادم و طرح تولید برق از طریق شیرهای فشارشکن شبکه آب تهران به آبفای استان تهران رسید.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در خصوص طرح تولید برق از طریق شیرهای فشارشکن شبکه آب تهران اظهار کرد: تولید برق از طریق شیرهای فشارشکن شبکه آب تهران دارای رویکرد تحقق علمی و عملی شعار اقتصاد مقاومتی، توسعه و تقویت بهکارگیری توربینهای کوچک برقآبی در خطوط آب شهری است و در سطحی فراتر از خاورمیانه اجرا شده است و با دستیابی به این فناوری بومی، ایران در رده پنج کشور برتر دنیا که صاحب فناوری مشابه هستند قرار گرفته است.
او افزود: سامانه تنظیم فشار و تولید توان در خطوط آب شهری در دو بخش خطوط توزیع و انتقال با هدف تحقق اهداف استحصال انرژی، کاهش زمانهای اوج مصرف (پیکسایی) و مدیریت فشار، اجرا شده است که از مزایای ویژه بهکارگیری این سامانه میتوان به مواردی مانند تولید میزان قابل توجه انرژی پاک، کاهش بار تولید برق توسط نیروگاههای حرارتی بهویژه در ساعات پرمصرف، کاهش تلفات و آزادسازی ظرفیت خطوط انتقال انرژی، جلوگیری از هدررفت آب و انرژی و افزایش بازده تولید و فرصت مناسب برای تسویه بدهیهای بخش آب به صنعت برق اشاره کرد. همچنین ایجاد استقلال از شبکه برق سراسری برای تاسیسات کلیدی و افزایش تابآوری و پایداری، امکان بهینهسازی تاسیسات و مدیریت هوشمند فشار و جریان در شبکه آب از دیگر مزایای این سامانه شهری است.
پرورش در ادامه به ابعاد اقدامات و موفقیت های کسبشده در سطح جهانی تصریح کرد: ما با بخش های مرتبط سازمان ملل در چارچوب سیاستهای وزارت نیرو همکاری داریم که در آخرین همکاری توانستیم با دفتر اسکان بشر سازمان ملل تفاهمنامهای را امضا کنیم. هدف از امضای این تفاهمنامه تأمین چارچوبی برای همکاری در زمینههای حرفهای و آموزشی در خصوص مدیریت آب و فاضلاب و همکاری با تمرکز بر توسعه شهری پایدار و سبز، آموزش و پرورش، مدیریت پایدار آب، زیرساخت و تسهیلات آب و بهداشت، بهرهوری و کارایی آب، مدیریت کیفیت آب، حسابداری آب و حسابرسی آب و مقررات ایمنی آب بود.
او در خصوص پروژه فاضلاب تهران که به عنوان یک طرح ملیِ محیطزیستی از آن یاد میشود افزود: ما طرح فاضلاب تهران را از پوشش ۱۸درصدی شهر تهران تحویل گرفتیم و در حال حاضر بیش از ۶۵درصد تهران زیرپوشش این طرح است. از همان ابتدا بر مبنای یک اولویتبندی انجام دادیم. از آنجا که در شمال تهران نفوذ آب زیرزمینی سخت است و چاههای جذبی کارایی کمتری دارند و همچنین چون در جنوب تهران سطح منابع آب زیرزمینی بالاست، در اجرای طرح فاضلاب این دو منطقه تهران از اولویت اجرایی برخوردار بودند. شش فاز از هشت فاز طرح فاضلاب جنوب تهران به بهرهبرداری رسیده است و عملیات اجرایی تصفیهخانه فاضلاب غرب تهران در منطقه فیروز بهرام از محل وام بانک توسعه اسلامی آغاز شده است.
پرورش در رابطه با چالشهای عمده شرکتهای آب و فاضلاب نیز گفت: ما بهرغم موانع و چالش های عمدهای که با آنها مواجه هستیم، همواره دو موضوع را به عنوان خط قرمز خود در خدمترسانی مد نظر داشتهایم؛ نخست تامین آب شهروندان و دیگری حفظ و پایش کیفیت آب. این دو مورد در هر شرایطی برای ما به عنوان یک «باید» کاری به شما میرود. اما اگر بخواهم به چالشهای این صنعت اشاره کنم باید بگویم که اقتصاد آب، مهمترین چالش ماست؛ زمانی که برای یک متر مکعب آب که ۱۰۰۰ لیتر است تنها معادل هزینه ۵۰۰ تومانی یک بطری آب معدنی از مشترکان آب و فاضلاب دریافت میکنیم معلوم است که دخل با خرج متناسب نیست. در بحث فاضلاب هم منطقی نیست که در طرح جمعآوری فاضلاب برای هر متر از این طرح ۸۰۰ تومان هزینه شود اما تنها ۳۰۰ تومان از مشترک فاضلاب هزینه دریافت شود.
او ادامه داد: در سالهای گذشته به ازای هر سال، نیمدرصد کاهش هدررفت آب داشتهایم و برای هر یک درصد کاهش هدررفت آب معادل ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد تومان نیاز است و از آنجا که آب و فاضلاب استان تهران برای این امر اعتبار دولتی دریافت نمیکند، عملا کاری از پیش نمیرود و اینجاست که موضوع اقتصاد آب، اهمیتش را بیش از پیش آشکار میکند. البته در کنار همه این مباحث، کاهش بارشها و محدودیت شدید منابع آبی را هم باید لحاظ کرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در پایان خاطرنشان کرد: موضوع استراتژی و برنامهریزی در بسیاری سازمانها بحث روز است و اجرای استراتژی و برنامه، تلاش و حمیت میخواهد که این امر به عهده مدیران است که نهتنها خودشان باید انگیزه اجرا داشته باشند بلکه باید نیروهای انسانی زیر مسئولیت خود را نیز در این جهت هدایت کنند. روش پیشبرد استراتژی و برنامه نیز بسیار مهم است و با مرور فعالیتهایی که سال گذشته در شرکت انجام شد متوجه میشویم که بسیاری از آنها از جنس اقدام و عمل بود و نمره قابل قبولی هم دریافت کردهایم اما ما فقط به دنبال نمره قبولی نیستیم و در پی تعالی هرچه بیشتر هستیم. از سوی دیگر به هیچ عنوان باور نداریم که برای عملیکردن اقتصاد مقاومتی و کاهش هزینهها از نیروهای انسانی یا از حقوق و مزایای آنها بکاهیم، بلکه باید هنر مدیریت داشته باشیم و بتوانیم از ظرفیت نیروی انسانی برای رسیدن به بهترین نتیجه تلاش کنیم.
گفتوگو از حبیبه رحیمیان
402