به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز، در ابتدای این نشست در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر بپذیریم که همه انسان ها با نقص اطلاعات روبه رو هستند و همه جمع های انسانی در معرض خطا هستند و اگر همه این نقص را دارند پس چرا کارنامه ها انقدر تفاوت دارد گفت: : در سطح نظری متفکران بزرگ توسعه مساله را به بنیه یادگیری جوامع نسبت می دهند و می گویند این صحیح است که به اعتبار نقص اطلاعات همه افراد و جوامع در معرض ارتکاب خطا قرار دارند اما تعداد جوامعی که از این خطاها عبرت می گیرند زیاد نیست.

فرشاد مومنی درباره ناپایداری سیاسی بیان کرد: ناپایداری سیاسی بزرگترین قدرت توضیح دهندگی را در زمینه تداوم بحران ها و توسعه نیافتگی دارد بنابراین اگر بتوانیم بنیه فکری و بنیه اجرایی دولت را افزایش دهیم به این ترتیب زمینه های پایداری سیاسی به حداقل می رسد و یک دولت با ثبات و مطمئن می تواند به شکل خرد ورزانه ای برنامه ریزی کند و برخوردی غیر تصادفی و اندیشیده با مسائل و موضوعاتی که به آن مبتلا است را اتخاذ کند.

وی در ادامه افزود: به محض اینکه بحث از ناپایداری سیاسی و قدرت توضیح دهندگی آن در زمینه تداوم توسعه نیافتگی سخنی مطرح می شود در سطح دنیا عموما نگاه ها قبل از هرجای دیگر به منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا معطوف می شود،دلیل آن این است که به ویژه در ۵۰ سال اخیر هیچ منطقه ای در دنیا از نظر شدت ناپایداری های سیاسی در استاندارد کشورهای این منطقه وجود نداشته بنابراین اگر یادگیری ها را به تجربه های این منطقه معطوف کنیم به دلایل مختف می تواند برای ما راهگشایی بیشتری داشته باشد.

مومنی در خصوص روند تحولات نقدینگی در ایران گفت: مطالعه های موجود نشان دهنده این است که مثلا ما در دوران مسئولیت حسن روحانی تقریبا کم سابقه ترین جهش ها را در نقدینگی تجربه کردیم و طنز تلخ ما این است که این جهش نقدینگی از منظر اقتصاد سیاسی نیازمند واکاوی های بسیار جدی است مثلا بانک مرکزی تصریح می کند که در پایان آذر ماه سال 1396 سهم سپرده های مدت دار از 82 درصد عبور کرده این به این معناست که سیاست های بی ثبات کننده مثل دستگاهی قیمت ملی کلیدی افزایش قیمت کالا و خدمات عرضه شده از سوی دولت و سیاست های افزایش دهنده نهادهای تولید همه این موضوع ها را وقتی نگاه می کنیم اهمیتی که سپرده های مدت دار پیدا کردند شاید از این نظر هیچ کشوری در دنیا به افتضاح اوضاع و احوال ایران نشود پیدا کرد.

وی اضافه کرد: آن بستر نهادی که سیاست هایش از بنیه واقعی کافی برخوردار نیست و این دائما درحال تغییر است یک حس بی اعتمادی ریشه دار در بین تولیدکنندگان ایجاد کرده است واینها عموما ترجیح دادند که دارایی هایشان را تبدیل به سپرده مدت دار کنند و در بانک بگذارند و بدون زحمت و ریسک برخوردار شوند اما این اقتصاد که حتی در دوران قیمت نفت بالای 130دلار هم نمی توانست این مطالبه های وحشتناک را پاسخ دهد و دچار بحران می شد؛ طبیعتا در زمان هایی ما با افول درآمد نفتی روبه رومی شویم شکنندگی های جامعه ما را بیشتر می کند.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: یکی از نکته هایی که از منظر اقتصاد سیاسی حائز اهمیت است و مقامات پولی کشور گوششان را می بندند این است که ما وقتی به یک شاخصی که در پان حجم سپرده های بانکی با حجم تسهیلات اعطا شده از سوی بانکا را مورد توجه قرار می دهد وقتی ما اینها را نگاه می کنیم و شاخص جمع جبری این دو متغییر به عنوان شاخص عدم شفافیت و شاخص بی میلی به تولید شناخته می شود؛ گزارشهای رسمی حاکی از این است که در پایان آذر 1396 از کل نقدینگی چیزی حدود 500 هزار میلیارد تومان آن مربوط می شود به مازاد سپرده ها در خصوص تسهیلات اعطا شده یعنی مناسبات موجود به گونه ای است که اینچنین رقمی در بانکها رسوب می کند.

وی در ادامه گفت: کارشناسان مسائل اقتصاد سیاسی باید این منابع رسوب کرده در بانکها را بررسی کنند اینکه این منابع صرف چه چیزی می شود منشا اساسی این است که ما اگر بخواهیم به مردم،حکومت و دولت خودمان کمک کنیم شاید هیچ عنصری به اندازه ارتقا بنیه فکری دولت (حکومت) در این زمینه موثر نباشد.

فرشاد مومنی تصریح کرد: اما یک گرفتاری که به دور باطل توسعه نیافتگی منجر می شود دولتی که این کارها را می کند یعنی سهل انگاری در زمینه سیاست های تورم زا و سیاست های اشتغال زدا تبدیل می شود؛ یک دولت ضعیف و ناپایدار به شدت استعداد این را دارد که به تسخیر گروههای مفت خواره و رانت جو درآید متاسفانه ما از منظر اقتصاد سیاسی علائم بسیار نگران کننده ای در زمینه تسخیرشدگی دولت به معنای حکومت هستیم و بنابراین شایسته تامل بسیار است.

وی در پایان بیان کرد: به نظر من چیزی که بسیار سرنوشت ساز است این است که ما کمک کنیم تا تصمیم گیرندگان کشور از این حالتی که گویی به تسخیر گروههای غیرمولد درآمده و به منافع فرودستان و تولیدکنندگان اعتنای بایسته ای ندارد بیرون آید و این تنها از طریق یادگیری بنیه فکری آنها امکان پذیر است.

304