اسطوره و حقیقیت در چین

دکتر چان کیم کوونگ چین شناس برجسته دانشگاه چینی هنگ کنگ براین باور است که چین در نظم نوین جهانی با چالش ها و فرصت های متعددی روبرو است. اگرچه این کشور اکنون ابرقدرت جهانی نیست اما یک بازیگر قدرتمند و بلارقیب منطقه ای محسوب می شود.

به گزارش ایسکانیوز، روز چهارشنبه 5 اردیبهشت 1395 دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران سمینار اسطوره و حقیقت در چین، پیدایش و چالش های آن در نظم نوین جهانی را با سخنرانی دکتر چان کیم کوونگ چین شناس برجسته برگزار کرد. در این نشست دکتر چان با تشریح تاریخ چین جدید و انقلاب این کشور در سال 1949 به وضعیت اقتصادی، سیاسی و سیاست خارجی و همچنین چالش های و فرصت های جدید این کشور پرداخت.

وی در ابتدای سخنرانی خود با اشاره به اینکه پس از پیروزی انقلاب چین تا پایان جنگ سرد چین در مرحله خیز برای کسب جایگاه یک بازیگر مقتدر در عرصه جهانی بوده است اما پس از پایان جنگ سرد و به ویژه از سال 2001 به بعد با پیشرفت های متعدد اقتصادی و سیاسی، چین به یکی از بازیگران عمده نظم نوین جهانی تبدیل شد. اگرچه وی براین باور بود چین اکنون ابرقدرت جهانی نیست بلکه نقش یک قدرت بلا منازع منطقه ای را دارد. پکن در دهه های گذشته تلاش کرده است ملزومات تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ را فراهم کند. اکنون چین به لحاظ نظامی پر قدرت است از تکنولوژی جهان مدرن استفاده می کند و در زمینه تکنولوژی های عالی نیز سرمایه گذاری های بزرگی کرده است. اقتصاد این کشور نیز با رشد چشم گیری مواجه بوده است. چین با سرمایه گذاری در بخش اقتصادی و توسعه زیرساخت های کشور توانسته خود را برای نظم نوین جهانی آماده سازد. آمار ساخت جاده، توسعه بخش بهداشت، آموزش در این کشور خیر کننده است. دکتر چان در این باره اظهار داشت میانگین سالانه مصرف سیمان در چین معادل 2500 میلیون تن سیمان است در حالی که این رقم برای کشوری همچون ایران نزدیک به 80 میلیون تن است که این نیز خود گویای حجم بزرگ ساخت و ساز و توسعه زیرساخت های کشور است.

دکتر چان در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت چین اکنون بزرگترین اقتصاد جهان است و همچنین بزرگترین ذخیره ارزی جهان را داراست این کشور همچنین بزرگترین سرمایه گذار خارجی در قاره آفریقا محسوب می شود. در زمینه سیاست خارجی نیز پکن با درپیش گرفتن سیاست واقع گرایی تدافعی سعی در ایجاد توازن در روابط خود با جهان داشته است. اگرچه این کشور روابط بسیار نزدیکی با روسیه و کره شمالی دارد. وی در ادامه افزود: چین در عرصه جهانی مخالف کنترل جهان توسط جهان غرب است و به همین دلیل از ترویج ارزش های غیر غربی و تکثر ارزشی در جهان امروز دفاع می کند. در همین راستا و همچنین برای تقویت موقعیت سیاسی و اقتصادی خود، چین به سرمایه گذاری در قاره آفریقا و توسعه نفوذ خود در این قاره از جمله در آفریقای جنوبی، سودان، آنگولا و چندین کشور دیگر پرداخته است. به رغم این موضوع دکتر چان براین باور بود چین کنونی اگرچه در نظم نوین جهانی دارای جایگاه برجسته ای است اما چالش های متعدد داخلی در زمینه سیاسی و اقتصادی و همچنین چالش های خارجی به ویژه از جانب آمریکا این کشور را با بحران هایی مواجه خواهد کرد. وی در زمینه داخلی مهمترین بحران کشور را مشکلات اقتصادی و فساد اداری و ناکارآمدی حکومت های محلی قلمداد کرد که این امر باعث گسترش شهرنشینی و افزایش حاشیه نشینی، شکاف غنی و فقیر ....شده است. به لحاظ سیاسی نیز کشور به با مشکل حاکمیت تک حزبی روبرو است. دکتر چان با اشاره به کنگره 19 حزب کمونیست اظهار داشت: در این کنگره موضوع ریاست جمهوری مادام العمر در چین مطرح و تصویب شد همچنین میزان توجه به نظامی گری باعث صرف بودجه کشور در این عرصه و بی توجهی به امور آموزشی و بهداشتی خواهد شد که این نیز در بلند مدت تبعات و چالش های متعددی برای چین ایجاد خواهد کرد.

در عرصه خارجی نیز دکتر چان به دو چالش عمده پکن اشاره کرد وی اظهار داشت امریکا از طریق متحدین خود سراسر مرزهای شرقی و جنوب شرق چین را به نوعی محاصره کرده است و این کشور را به نوعی حصار ابی محدود کرده است. و این احتمال نیز در آینده وجود دارد که آمریکا ضمن افزایش نفوذ خود در همسایگان شرقی چین آنان را علیه سیاست های چین در منطقه تحریک سازد. علاوه براین دکتر چان براین اعتقاد بود که انرژی و واردات آن نیز چالش دیگر چین در عرصه خارجی محسوب می شود. زیرا چین ضمن آنکه بخش اعضم انرژی مورد نیاز خود را خارج وارد می سازد در زمینه واردات آن نیز با بحران هایی دست به گریبان است.

بخش دیگری از این سخنرانی به روابط چین و ایران اختصاص یافته بود. دکتر چان با اشاره به ورابط تاریخی چین و ایران افزود: دلایل متعددی برای وجود روابط گرم و حسنه در میان چین و ایران وجود دارد هر دو کشور یک رابطه تاریخی و طولانی با یکدیگر داشته اند همچنین چین و ایران هر دو تجربه ناخوشایندی از استعمار داشته اند بنابراین اکنون از سیاست های امپریالیستی و توسعه طلبانه در عرصه جهانی حمایت نخواهند کرد به لحاظ اقتصادی و تجاری نیز دو کشور گام های مهمی برای تعمیق روابط برداشته اند. همه این موارد باعث خواهند شد چین و ایران هر چه بیشتر به عنوان دو متحد در عرصه جهانی و نظم نوین آن حرکت کنند. دکتر چان در این بخش از سخنانش به یک چالش عمده چین در دوران پسابرجام اشاره کرد وی گفت: اگرچه برجام باعث افزایش و توسعه روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور شده است اما در طی سال های پیش از برجام روابط چین با کشورهای عربی به شدت افزایش یافته بود و در دوران پسا برجام چین اگرچه در تلاش برای توسعه روابط با ایران بوده است اما از این امر نیز در هراس بوده است که توسعه روابط با ایران دیدگاه کشورهای عربی را نسبت به این کشور مخدوش نسازد بنابریان همواره در روابط خود با ایران با چالش کشورهای عربی و روابط با آنان نیز روبرو بوده است.

پایان بخش این نشست نیز بهپرسش و پاسخ اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشکده مطالعات جهان با دکتر چان کیم کوونگ اختصاص یافت.

کد خبر: 935325

وب گردی

وب گردی