به گزارش گروه بین الملل ایسکانیوز، کمتر از یک ماه پس از ورود جان بولتون به کاخ سفید تأثیر تفکرات و استراتژی های وی بر تصمیمات ترامپ و رفتارهای متحدان عربی در خاورمیانه مشخص شد. در ۲۸ آگوست گذشته بولتون مقاله ای در پایگاه خبری نشنال ریویو منتشر کرد که در آن طرح خروج آمریکا از توافق هسته ای با ایران را شرح داده بود. بولتون در ابتدای این مقاله می گوید که این طرح را بنا به درخواست استیو بنون استراتژیست بزرگ کاخ سفید برای ارائه به ترامپ طراحی کرده است. بولتون این طرح را بعد از استعفا بنون منتشر و آن زمان اعلام کرد انتشار این طرح برای منافع عمومی بوده است.
طرح بولتون شامل چهار محور زیر می باشد:
۱- انجام مذاکرات و ارائه مشاوره زود هنگام و آرام به بازیگران اصلی مانند انگلیس، فرانسه، آلمان، اسرائیل و عربستان سعودی برای در جریان قرار دادن آنها نسبت به اینکه به دلیل نقض آشکار و مخفیانه مفاد توافق هسته ای از سوی ایرانی ها آن را ملغی خواهیم کرد و برای این کار نیازمند کمک آنها هستیم.
۲- آمادگی برای وضعیت استراتژی عقب‌نشینی از توافق هسته ای از طریق انتشار برخی اسناد محرمانه در صورت لزوم که بیان کننده چگونگی نقض این توافق توسط ایران و تضاد آن با منافع ملی آمریکا است.
۳- آغاز یک موج تبلیغاتی گسترده بلافاصله پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای به ویژه در اروپا خاورمیانه که می بایست در این موج تبلیغاتی مرتباً بر این مطلب تأکید شود که تمرکز بر تهدید ایران اولویت دیپلماتیک و استراتژی اصلی آمریکا است.
۴- افزایش تلاش کنگره و دستگاه دیپلماسی برای ایجاد حمایت داخلی و خارجی.
در بند اول مشخص است که ترامپ این مذاکرات و مشاوره ها را از سال گذشته آغاز کرده است. اما بازیگرانی که بولتون از آنها به عنوان بازیگران اصلی یاد می‌کند دارای یک دیدگاه واحد در خصوص سرنوشت توافق هسته ای نیستند. انگلیسی ها، فرانسوی ها و آلمانی ها مخالفت خود با خروج از توافق هسته ای را به صراحت اعلام کرده اند، در حالی که اسرائیل و عربستان ترامپ را به عقب نشینی و خروج از توافق هسته ای ترغیب می‌کنند. کمک ها مورد نظر بولتون از این شرکاء مشخص شده در این طرح مختلف است. زیرا واضح است که پس از اعلام تصمیم واشنگتن برای خروج از توافق هسته ای به اروپایی ها از آنان خواسته شد با فشار بر ایران برای پذیرش مذاکره مجدد و امضای توافقی وسیع‌تر و جدید به این طرح کمک نمایند، در حالی که کمک های خواسته شده از تل آویو و ریاض در چارچوب فشار سیاسی است که در راستای تبیین منافع خروج از توافق هسته ای است.
سعودی‌ها از چند ماه پیش برای کمک به این طرح هجمه ای تبلیغاتی با همکاری صهیونیست‌ها با تمرکز بر برنامه موشک های بالستیک ایران آغاز کردند و در راستای آن چندی پیش بقایای موشک برکان ۲ یمن را در اواخر سال گذشته به نیویورک انتقال دادند و نمایشگاهی برای آن ترتیب دادند و نمایندگان کشورهای مختلف در سازمان ملل متحد را برای بازدید از این نمایشگاه دعوت کردند و همزمان موجی تبلیغاتی را در شبکه ها و روزنامه های خود برای ایجاد هراس در اروپا از موشک های بالستیک ایران به راه انداختند، موشک هایی که رسانه های سعودی مدعی شدند قادر است پایتخت های اروپایی را از سوریه مورد هدف قرار دهد.
اما مسئولیت اجرای بند دوم طرح بولتون که در آن از رفع طبقه بندی محرمانه برخی اسناد اطلاعاتی در صورت لزوم سخن گفته را نتانیاهو شخصاً بر عهده گرفته است. نمایش اجرا شده توسط وی در روز دوشنبه گذشته در تل‌آویو در چارچوب هماهنگی های بین دولتی میان ترامپ و نتانیاهو صورت پذیرفت و تلاش دولت ترامپ برای تأیید و تأکید بر صحت آنچه نتانیاهو در نمایش خود عرضه کرد را در راستای همین هماهنگی می دانند. چرا که محتوای سخنان نتانیاهو توسط سخنگوی کاخ سفید و وزیر امور خارجه جدید آمریکا مورد تایید قرار گرفت.
اما در خصوص بند سوم که بولتون از ایجاد یک موج تبلیغاتی وسیع برای اروپا و خاورمیانه سخن می گوید که باید در آن از قرار گرفتن تهدید ایران در اولویت دیپلماسی و استراتژی‌های اصلی آمریکا سخن گفته شود، می توان از اعلام قطع رابطه مغرب با تهران در روز سه شنبه گذشته به بهانه حمایت حزب الله از جبهه پولیساریو به عنوان اقدامی در چارچوب تحقق این بند یاد کرد که پس از آن به اصطلاح نخبگان سعودی هجمه تبلیغاتی که هنوز نیز ادامه دارد را علیه الجزایر به راه انداختند و این کشور را خارج از صف عربی اعلام کردند. واضح است که این هجمه و حملاتی که توسط عربستان هدایت می شود در چارچوب همان طرحی است که در پی آن برخی کشورهای عربی به اجبار عربستان سعودی سفرای خود را از تهران پس از اعدام شیخ نمر النمر در ابتدای سال ۲۰۱۶ فراخواندند.
درخصوص بند چهارم باید گفت منظور بولتون از افزایش تلاش کنگره و دستگاه دیپلماسی برای ایجاد حمایت داخلی و خارجی تشدید تحریم ها علیه ایران است که قانون گذاران آمریکایی عادت به تصویب آن دارند. هم اکنون پیش نویس قوانین جدیدی که تحریم های اقتصادی علیه تهران را تشدید می‌کند در مقابل نمایندگان کنگره وجود دارد که تصویب آنها می‌تواند موجب دلسردی و یا حتی انصراف طرف های بین المللی از ایجاد روابط تجاری با ایران شود.
مشاور امنیت ملی آمریکا برخی پیشنهادهای مکمل این بندهای ۴ گانه را به این طرح اضافه کرده است. این پیشنهادها شامل نوع جدیدی از تحریم های اجرایی علیه تهران و کشورهایی است که با ایران همکاری می کنند، از جمله محدودیت برای فرود همه هواپیماها و پهلو گرفتن کشتی های ایرانی در تمام فرودگاه ها و بنادر اصلی متحدین واشنگتن. در تصمیم ترامپ که به واسطه ی آن ورود شهروندان ۷ کشور اسلامی به آمریکا ممنوع شد ایران در صدر این لیست قرار داشت اما تصمیم وی به واسطه موانع قضایی اجرایی نگردید اما بولتون درطرح خود راه حل اجرای این طرح را ابطال گذرنامه همه ایرانیان از جمله دانشمندان دانشجویان یا یا ورزشکاران می داند.
همچنین بولتون در طرح خود در خصوص ایران می افزاید باید دادگاه های آمریکا احکامی در خصوص پرداخت مبالغی به عناون غرامت توسط ایران به اتهام حمایت از تروریسم به ویژه در جریان یازده سپتامبر صادر نماید. بر همین اساس امروز شاهد آن هستیم که یک قاضی فدرال آمریکایی طی حکمی از ایران می خواهد مبلغ ۶ میلیارد دلار به خانواده های قربانیان ۱۱ سپتامبر به عنوان غرامت پرداخت نماید. این حکم پس از تصویب قانون جاستا و با ادعای پناه دادن ایران به برخی از تئوریسین های این حملات وابسته به سازمان القاعده صادر شد. طبیعتاً در طرح بولتون که ظاهراً اجرایی شدن آن آغاز شده به حمایت علنی از جریان های معارض ایران در عرصه سیاسی، مالی و تبلیغاتی مکرراً توصیه شده است.
با توجه به تحولات فعلی آمریکا موفق به اجرای این طرح شده است اما سوال بی پاسخ در اینجا در خصوص واکنش ایران است که برخی دیپلمات ها به خبرگزاری رویترز گفته اند که ایران گزینه های قدرتمندی برای پاسخ به ترامپ دارد و از جمله آنها تنبیه و مجازات متحدان منطقه ای آمریکا در عراق، سوریه، یمن و لبنان است. در این میان سعودی ها که ظاهراً تمایل زیادی به همراهی با ترامپ و نتانیاهو در سناریوی مقابله با ایران دارند از کمترین تحمل در قبال تبعات احتمالی دشمنی خود در صورت وخامت اوضاع در منطقه برخوردار است.
