گاز، کام مردم را شیرین کرد/پایتخت گاز ایران، همچنان پیشتاز

مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران، با بیان اینکه سال گذشته، در مجموع 214 میلیارد مترمکعب گاز در شرکت های پالایش گاز کشور فرآورش و از طریق خطوط سراسری انتقال گاز به مبادی مصرف ارسال شده است، گفت: این میزان نسبت به سال گذشته از آن 9.3 درصد افزایش داشته است.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ پالایشگاه های گاز، با بهره گیری از واحدهای مختلف، وظیفه نم زدایی و شیرین سازی گاز غنی را بر عهده دارند و در مسیر فرآورش گاز، با توجه به کیفیت آن، محصولاتی همچون میعانات، بوتان، پروپان، گوگرد، اتان و... را نیز برای دیگر مصارف آماده سازی و تولید می کنند. این محصولات همچون گاز با ارزش هستند و با هدایت به سمت صنایع پتروشیمی و زنجیره تولید، به محصولات با ارزش افزوده بالاتر تبدیل می شوند.

هم اکنون هفت پالایشگاه در کشور، ظرفیت فرآورش روزانه 800 میلیون مترمکعب را بر عهده دارند و این میزان با ورود فازهای جدید پارس جنوبی در سال 97 افزایش می یابد.

افزون بر بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی در سال های گذشته، برنامه ریزی، طراحی و فعالیت های مطالعاتی برای افزایش ظرفیت تولید تعدادی از پالایشگاه ها در قالب فازهای دوم و سوم و یا افزایش خوراک دریافتی در دستور کار قرار داشته است.

غلامرضا بهمن‎‌نیا، مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ با بیان اینکه سال گذشته، در مجموع 214 میلیارد مترمکعب گاز در شرکت های پالایش گاز کشور فرآورش و از طریق خطوط سراسری انتقال گاز به مبادی مصرف ارسال شده است، گفت: این میزان نسبت به سال گذشته از آن 9.3 درصد افزایش داشته است.

به گفته بهمن نیا، افزون بر پالایش گاز، شاهد افزایش حجم تولید محصولات جانبی نیز بوده ایم. با در سرویس قرار گرفتن فازهای جدید پارس جنوبی، علاوه بر تامین حداکثری گاز شبکه سراسری، تولید سایر محصولات جانبی نیز تاکنون به بالاترین رقم خود رسیده است.

تولید محصولات جانبی در سال 96، برای میعانات گازی 11 درصد، برای اتان 23 درصد و برای گوگرد 7.3 درصد افزایش را نسبت به سال 95 نشان می دهد.

بهمن‌نیا با اشاره به پتانسیل موجود در خصوص افزایش تولید این محصولات، می گوید: این ظرفیت وجود دارد که آمار افزایشی تولید این محصولات ارزشمند به رقم‌های حتی بالاتری در سال 97 برسد.

پایتخت گاز ایران، همچنان پیشتاز

در این میان، مجتمع گاز پارس جنوبی به عنوان بزرگ ترین تامین کننده گاز مورد نیاز کشور از مخزنی مشترک و راهبردی، همچنان پیشتاز است و با توجه به ورود فازهای جدید شاهد افزایش تولید در پالایشگاه های این مجتمع بوده ایم.

شرکت مجتمع گاز پارس جنوبى که نگهدارى و بهره بردارى از پالایشگاه های مخزن مشترک را عهده دار است، همسو با افزایش ظرفیت تولید، در مسیر کاهش مشعل سوزی نیز گام برداشته و سال گذشته نیز یکی از مشعل های فاز یک پارس جنوبی خاموش شد. این فناوری بسیار مبتکرانه در فاز یک پارس جنوبی اجرا شده و برای فازهای دیگر نیز در برنامه قرار دارد.

دهکده اى بى نام و نشان دیروز که امروز یکى از بزرگترین مناطق تولید انرژى و نام آورترین شهر گازى جهان در جنوبى ترین نقطه ایران و قلب انرژى ایران است با هدف پاسخگویی به نیاز روزافزون مصرف گاز کشور، جایگزین کردن گاز طبیعی به جای نفت و فرآورده های آن و افزایش سهم گاز در سبد انرژی مصرف داخلی به منظور صرفه جوئی انرژی و... توسعه یافته است.

افزایش ظرفیت دریافت پالایشگاه فجر جم از مخزن پارس جنوبی

از سوی دیگر، شرکت پالایش گاز فجرجم که از سال 67 برای تصفیه گاز میدان های گازی نار و کنگان منطقه جم و ریز در شرق استان بوشهر مورد بهره برداری قرار گرفته است با دریافت خوراک از پارس جنوبی، هم اکنون ظرفیت فرآورش روزانه 125 میلیون مترمکعب گاز را دارد.

این پالایشگاه با ظرفیت فرآورش 34 میلیون مترمکعب گاز راه اندازی شد و در مرحله دوم ظرفیت آن تا مرز 79 میلیون متر مکعب افزایش یافت. با اجرای طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه (شامل بهینه سازی سیستم های تصفیه با تغییرات داخلی واحدهای عملیاتی)، ظرفیت تصفیه گاز به 110 میلیون متر مکعب در روز رسید و این میزان در سال 89 به 125 میلیون متر مکعب افزایش یافت.

به موازات تولید گاز در این پالایشگاه، میعانات گازی تثبیت شده از دو مرحله عملیاتی نیز تولید می شود. این میعانات جهت صادرات به تاسیسات بندر سیراف واقع در ساحل خلیج فارس منتقل می شوند.

این پالایشگاه، در سال گذشته 19 میلیارد و 500 میلیون متر مکعب گاز را فرآورش کرده که دو میلیارد آن مربوط به میدان مشترک پارس جنوبی بوده است.

سال گذشته، پنج میلیون و 600 هزار بشکه میعانات گازی نیز در این شرکت تولید و از طریق خط لوله به پایانه صادراتی بندرسیراف ارسال و به مبادی مصرف منتقل شده است.

گاز مایع (LPG) نیز یکی دیگر از محصولات با ارزش این شرکت به شمار می آید و در سال گذشته بیش از 43 هزار تن از این محصول در پالایشگاه فجرجم تولید و به طور روزانه به وسیله تانکرهای حمل سوخت برای استفاده در مراکز مورد نیاز بارگیری شده است.

این شرکت با تولید و پالایش بیش از 700 میلیارد متر مکعب گاز شیرین از زمان تاسیس تاکنون، نقش مهمی در تامین انرژی کشور داشته است.

از سوی دیگر، این پالایشگاه هم اکنون ظرفیت دریافت ٢۵ میلیون مترمکعب گاز از مخزن پارس جنوبی را دارد و این مقدار در سال های آینده به ۵٠ میلیون مترمکعب افزایش می یابد.

پالایشگاه پارسیان؛ نماد پویایی در مهد تمدن ایرانیان

پالایشگاه گاز پارسیان نیز از دیگر شرکت های پالایشی به شمار می آید که با ظرفیت حدود 82 میلیون مترمکعب در روز، سومین پالایشگاه گاز کشور است و تامین 17 درصد از گاز مصرفی و 10.5 درصد از سبد انرژی کشور را بر عهده دارد.

پالایشگاه پارسیان سال ۸۲ در دو فاز ساخته شد. فاز نخست (پارسیان ۱) این شرکت متشکل از دو واحد شیرین سازی است که هرکدام ظرفیت فرآورش ۲۱ میلیون مترمکعب گاز را در روز دارند. خوراک این فاز از میدان تابناک تامین می شود.

فاز ۲ (پارسیان ۲) این پالایشگاه نیز ظرفیت فرآورش ۳۷ میلیون مترمکعب گاز در روز را دارد و خوراک آن از میدان‌های هما، وراوی و شانول تامین می شود.

پالایشگاه پارسیان، ٤٦ درصد خوراک خود را از حوزه تابناک، ١١ درصد را از حوزه وراوی و ٤٣ درصد را نیز از حوزه هما_ شانول دریافت و پس از فرآورش به خط چهارم سراسری ارسال می کند.

این پالایشگاه، گاز استان های فارس، یزد، اصفهان، قم و بخشی از تهران را تامین می کند.

این پالایشگاه با فرآورش حدود 24 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی و 5.9 میلیون بشکه میعانات گازی با ثبت بیش از 22 میلیون نفر ساعت کار بدون حادثه تعهد تکلیفی خود را به نحو شایسته ای به انجام رسانده است.

میعانات تولید شده این شرکت در چهار مخزن ١٨ هزار مترمکعبی ذخیره و پس از آن توسط خط ١٠ اینچ به عسلویه ارسال و از آنجا به خارج کشور صادر می شود.

زمانی نه چندان دور، این منطقه به دلیل آفتاب سوزان تابستان هایی با گرمای بیش از 50 درجه سانتی گراد، بارش سالانه ناچیز، دور افتادگی از مرکز و ... در آتش محرومیتی تاریخی و غم انگیز می سوخت. کمبود آب، قطعی مکرر و طولانی برق، نبود راه های ارتباطی، فقدان امکانات بهداشتی و پزشکی مطلوب تنها نمونه ای از خروارها محرومیتی بود که مردم این منطقه شاهد آن بودند و در چند سال ابتدای فعالیت این پالایشگاه با اجرای طرح های متعدد توسط شرکت ملی گاز ایران در جهت رفع آنها گام های بلندی برداشته شده است.

هاشمی نژاد، نخستین تجربه پالایشگاه گاز ایرانی

نقطه ای پرجنب و جوش در شمال شرق ایران که نقطه تلاقی اتصال راه آهن ایران به آسیای میانه و چین و منطقه ویژه اقتصادی سرخس بوده، میزبان شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد است. پالایشگاهی که گاز مشترکین 6 استان کشور را تامین می کند. مخازن گازی منطقه خانگیران سرخس شامل سه مخزن گاز شیرین و یک مخزن گاز ترش است.

عملیات اجرایی پالایشگاه گاز خانگیران در سال 54 آغاز و در سال 57 به دلیل تقارن با پیروزی انقلاب اسلامی متوقف و در نهایت با وقفه ای سه ساله در دهه مبارک فجر سال 62 با حضور ریاست جمهوری وقت (حضرت آیت ا... خامنه ای) شعله های سرکش آتش از مشعل پالایشگاه به آسمان سر می کشد و صنعت مردان دلاور ایران زمین به عنوان نخستین سند افتخار اداره عملیات این مجتمع عظیم پالایشی را بدون حضور بیگانگان بر عهده می گیرند.

این پالایشگاه، افزون بر فرآورش گاز، وظیفه بهره برداری از مخزن ذخیره سازی شوریجه را نیز برعهده دارد. تاسیسات ذخیره سازی شوریجه واقع در منطقه عملیاتی خانگیران سرخس به عنوان پشتوانه تولید در شمال شرق کشور است که رکورد برداشت از این تاسیسات در زمستان جاری به حدود 14 میلیون متر مکعب در روز رسید. تاکنون یک میلیارد و 38 میلیون متر مکعب گاز از واحدهای ذخیره سازی به شبکه سراسری انتقال گاز تزریق شده است.

تداوم تولید در نخستین پالایشگاه خاورمیانه

شرکت پالایش گاز بیدبلند به عنوان نخستین پالایشگاه گاز خاورمیانه در ١٨ کیلومتری شمال آغاجاری، ٣٢ کیلومتری غرب بهبهان و ٣٥ کیلومتری شرق میانکوه در استان خوزستان قرار دارد.

چهار واحد شیرین سازی، وظیفه فرآورش روزانه ٢٧,٢ میلیون مترمکعب گاز در این پالایشگاه را بر عهده دارند و با برخی تغییرات در واحدها امکان افزایش ١٠ درصدی تولید به وجود آمده و در فصل زمستان می توان روزانه تا ٣٠,٥ میلیون مترمکعب گاز تولید کرد.

طراحی پالایشگاه از ابتدا به منظور تصفیه گازهای ترش همراه منطقه آغاجاری و صدور به خارج از کشور انجام شده و ساختار اولیه شامل پنج واحد تصفیه گاز با ظرفیت mmscfd240 برای هر واحد و قابل توسعه تا 9 واحد در سال 47 آغاز و در آذرماه 50 مورد بهره برداری قرار گرفت.

با پیدایش حوزه های نفتی مارون و اهواز و ارسال گازهای شیرین این مناطق برای انتقال به خط سراسری از طریق ایستگاه تقویت فشار گاز بیدبلند (شهید کاوه پیشه)، حجم صادرات افزایش یافته و نصب واحدهای بعدی منتفی شد.

از سوی دیگر، پالایشگاه مسجد سلیمان نیز در ٢٥٠ کیلومتری شرکت پالایش گاز بیدبلند واقع شده و با ظرفیت تولید روزانه یک میلیون مترمکعب تحت مدیریت این پالایشگاه قرار دارد. این پالایشگاه وظیفه تامین گاز صنایع و شهر مسجدسلیمان را برعهده دارد.

پارسال، کارکنان این شرکت توانستند با افزایش بهره وری و انجام به موقع تعمیرات اساسی موفق به تولید بیش از 6 میلیارد و 700 میلیون مترمکعب گاز شوند که نسبت به مدت مشابه سال قبل با 11درصد افزایش همراه بوده است.

افزایش 210 درصدی تولید گاز مایع پالایشگاه ایلام

شرکت پالایش گاز ایلام نیز یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی گاز ایران است که در جهت تولید پایدار، ایمن، پاک و بهره ور نسبت به فرآورش و تولید گاز طبیعی، اتان، گاز مایع خام، میعانات گازی و گوگرد اقدام کرده و محصولات تولیدی خود را به شرکت ملی گاز ایران، شرکت پتروشیمی ایلام، امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران و صنایع مرتبط با گوگرد و گاز مایع خام عرضه می کند.

با انجام عملیات فرآورش و تفکیک محصولات از گاز غنی برداشت شده از مخازن بالادستی در سال 96، یک میلیارد و 230 مترمکعب گاز، یک میلیون و 550 هزار بشکه میعانات گازی، همچنین حدود 67 هزار تن گوگرد مذاب و 63 هزار تن گوگرد پاستیلی تولید شده است.

در بخش فروش محصولات جانبی نیز، عملیات فروش و بارگیری نزدیک به یک میلیون و 700 هزار بشکه میعانات گازی (کاندنسیت)، 58 هزار تن گوگرد پاستیلی (با افزایش 65 درصدی نسبت به سال 95)، 6 هزار و 700 تن گوگرد کلوخه ای، حدود 29 هزار تن گاز مایع خام (LPG) با افزایش 210 درصدی نسبت به سال 95 محقق شده است.

شرکت پالایش گاز سرخون و قشم

شرکت پالایش گاز سرخون و قشم نیز در راستای تامین بخشی از نیازهای انرژی کشور در استان های هرمزگان و کرمان و همچنین تولید مطلوب گاز طبیعی این سوخت پاک و ارزان برای مصارف صنعتی، تجاری و خانگی در جنوب و جنوب شرقی کشور، در سال 57 تاسیس شد و فعالیت های خود را در بخش استحصال و پالایش گاز طبیعی، میعانات گازی همراه و گاز مایع حوزه گازی سرخون در منطقه بندرعباس و حوزه گازی گورزین در جزیره قشم، آغاز کرد.

این پالایشگاه ظرفیت فرآورش روزانه 17 میلیون متر مکعب گاز، 11 هزار بشکه میعانات گازی و 90 تن پروپان و بوتان را دارد.

افزایش تولید و تامین گاز از اولویت‌های اصلی پالایشگاه‌های گاز کشور است و خوشبختانه هر روز شاهد افزایش تولید و فرآورش گاز و بهبود وضعیت در این مجموعه‌های بزرگ هستیم. بهره گیری از فناوری های نوین برای افزایش کیفیت محصولات تولیدی و کاهش هزینه ها همواره در دستور کار شرکت های پالایشی قرار دارد، از اینرو امیدواریم در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان «سال حمایت از تولید داخلی» نام گذاری شده است، مجموعه اقدامات شرکت ملی گاز ایران در راستای تامین پایدار گاز طبیعی و انرژی مورد نیاز بخش های مختلف صنعتی و تولیدی به عنوان انرژی ارزان، ارزشمند، پاک و در دسترس، زمینه های لازم و مساعد را برای بخش تولید در کشور فراهم آورد.

از سوی دیگر انتظار می رود فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان داخلی نیز با استفاده از این زیرساخت ها و همچنین طراحی و بکار گیری مکانیزم های مناسب و بهره ور، بیش از گذشته در افزایش و توسعه کمی و کیفی تولید خود موفق باشند.

402

کد خبر: 953454

وب گردی

وب گردی