به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ مرکز اصناف و امور بازرگانان بهعنوان یکی از نهادهای زیرمجموعه وزارت صمت، متولی اعطای گواهی فعالیت برای نمایندگان خارجی است. این مجموعه مطابق با دستورالعملهای وزارتخانه متبوع خود، مدارک ارائهشده از سوی متقاضیان را بهمنظور اعطای گواهی فعالیت یا آنطور که قدیمیها میگویند «لوح» را بررسی میکند.
مدارکی از قبیل LOC یا تعهدنامه کالای بادوام، قرارداد رسمی ممهور به سفارت و اتاق بازرگانی طرف خارجی، تأییدیه خدمات پس از فروش از سوی دفتر نیرومحرکه و غیره. مرکز اصناف و کارشناسان آن بهقدری در این زمینه سختگیر و موشکافانه عمل میکنند که گاهی برخی از شرکتها برای تکمیل نواقص خود ماهها رفت و آمد میکنند.
مجوزهای صادره از سوی این مرکز به سه نوع معتبر، منقضی و ابطال دستهبندی میشوند. طبق تجربه معمولاً شرکتهایی که به مرحله ابطال برسند، مسیری سخت برای بازگشت دارند. بهگونهای که اغلب قید فعالیت با برند موردنظر خود را بهکلی میزنند. باطل شدن مجوز میتواند بهدلیل تعدد شکات، عدم انجام خدمات پس از فروش و یا دلایل مطروحه از سوی سازمان حمایت باشد.
با این مقدمه، تحلیل شرایط شرکت افرا موتور که پیشتر گواهی فعالیت بهعنوان نماینده برند ولوو سوئد را گرفته بود، آسانتر میشود. این شرکت شش هفت سال پیش زمانی که هنوز ضوابط مربوط به ساماندهی واردات خودرو و شرکتهای خارجی نهایی و تصویب نشده بود، خود را نماینده ولوو در ایران معرفی کرد.
ضعف مدیریت در عرضه خودرو به بازار و مشکلات عمیق خدمات پس از فروش خیلی زود این مجموعه را با چالش روبهرو کرد؛ اما آنطور که از گوشه و کنار شنیده میشد، این شرکت بهلطف روابط پیدا و پنهان مدیرعامل خود از این دستاندازها عبور میکرد. تا اینکه ضعف شدید خدمات پس از فروش و شکایتهای فراوان سرانجام کارد را به استخوان مشتریان رساند و مرکز اصناف مجوز این شرکت را باطل کرد. افرا موتور با مشکلات دیگری مانند توقیف خودروها از سوی سازمان اموال تملیکی نیز روبهرو شده بود، راهی جز تسلیم شدن نمیدید.
تیر خلاص بر پیکر این شرکت بیانیه رسمی ولوو سوئد مبنی بر رد هرگونه فعالیت بهصورت مستقیم و غیرمستقیم با طرف ایرانی بود. دیگر بر همگان مسجل شده بود که گواهی قبلی این شرکت محل مناقشات بسیاری است. چند سالی از این ماجراها گذشت و به نظر نمیرسید که افراییها دیگر بتوانند با آنهمه معضل قد راست کنند. تا اینکه چندی پیش در یک اقدام عجیبوغریب شاهد آن بودیم که بار دیگر مجوز باطلشده این شرکت، معتبر شد.
داستان از این قرار است که افرا موتور با دور زدن تمام قوانین، حتی دولتیها را نیز مورد لطف قرار داده است. این مجموعه با تأسیس یک شرکت در سوئد به اسم Wolviran که مدیران آن همان مدیران ایرانی افرا موتور هستند، بهصورت واسطه بار دیگر گواهی فعالیت ولوو را زنده کرد. بهصورت خلاصه ولویران که به طریقی با شرکت مادر در ارتباط بوده، با اعطای اختیارنامه به طرف ایرانی، نقش کاتالیزور را در این میدان بازی کرده است. با این اوصاف باید از فردا منتظر ظهور شرکتهایی در اقصی نقاط دنیا باشیم که مدیران و مؤسسان آنها ایرانیتبار هستند و طبق همین روال نیز میتوانند مجوز هر شرکت خارجی را در ایران کسب کنند.
این نوع حمایت خاص و بحثبرانگیز از این شرکت، پیشتر نیز صورت گرفته بود. بهمنماه سال گذشته بود که رییس سازمان توسعه تجارت در نامهای به وزیر صنعت پیشنهادات خود برای خودروهای در گمرک مانده را ارائه کرده که بر اساس آن خودروهای با ارزش ۴۰ هزار دلار که پیش از این ثبت سفارش نشده بودند هم ترخیص خواهند شد. بر اساس پیشنهادات خسروتاج که به تأیید وزیر صنعت هم نیز رسیده،خودروهای مدل ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ در گمرک مانده نیز ترخیص میشوند.
همچنین به شرکت افرا موتور که مجوز نمایندگی آن مدتهاست ابطال شده نیز مجوز ثبت سفارش با حقوق گمرکی جدید داده شده تا تعهدات خود به مشتریان را انجام دهد. همچنین بخش مهم دیگر این نامه رییسکل سازمان توسعه تجارت حاوی یک «مورد خاص» مربوط به شرکت افرا موتور نماینده سابق ولوو در ایران است که مقرر شده با پیشنهاد اخیر و موافقت وزرای اقتصاد و صمت، با توجه به ثبت سفارش قبلی و حقوق مکتسب شرکت افرا موتور، اجازه تمدید ثبت سفارش و واردات با رعایت حقوق ورودی جدید برای خودروهای اینشرکت، صادر شود.
شهریور همان سال شرکت ولوو رسماً اعلام کرد که این شرکت نماینده ولوو در ایران نیست. دومینیک کرپیر مدیر توسعه بازرگانی این شرکت در مکاتبه رسمی با مسئولان کشور میگوید: افرا موتور هرگز یک عضو رسمی شبکه ولوو نبوده است و ادعای این شرکت موتور غلط است. جالب اینجا است که شرکت ولوو در مکاتبه دیگر خود در ماه گذشته مجدداً تأکید میکند که هیچ نمایندگی در ایران ندارد. دومینیک کرپیر در نامه 13 جولای 2017 در پاسخ به این سؤال که آیا ولوو دارای نمایندگی رسمی در ایران است، به صراحت میگوید: ولوو نماینده رسمی در ایران ندارد.
داستان ابطال قطعی مجوز افرا موتور اشاره به ماجرای آذرماه 95 دارد. شرکت افرا موتور نمایندگی خودروی سواری ولوو در ایران، به دلایلی چون «عدم ایفای تعهدات در تحویل خودروهای پیشفروش شده» و نیز «عدم عملکرد مناسب در خصوص ارائه خدمات پس از فروش» با ابطال گواهی فعالیت مواجه شد.
در این نامه یدالله صادقی دبیر وقت هیات عالی نظارت وزارت صنعت با اشاره به ماده 11 دستورالعمل نحوه صدور گواهی فعالیت نمایندگان، تولیدکنندگان و شعب شرکتهای خارجی عرضهکننده کالاهای سرمایهای در ایران، تصریح شده است که دستور ابطال بر اساس نامه سازمان حمایت مصرفکنندگان صادر شده و نماینده رسمی (سابق) ولوو در ایران باید ضمن تداوم خدمات پس از فروش، نسبت به تحویل اصل گواهی فعالیت خود به وزارت صنعت ظرف 3 روز اقدام کند.
صادقی در گفتوگویی در تاریخ ۲۷ دیماه ۱۳۹۵، گفته بود: روز گذشته نامهای از طرف شرکت ولوو سوئد به وزارت صنعت، معدن و تجارت آمد که با تأیید مقامات آن کشور اعلام کرده است که شرکت افرا موتور بههیچوجه ارتباطی چه از طریق واسطه و چه بهصورت مستقیم با ما (ولوو) ندارد و از دولت ایران درخواست کرده که در زمینه حذف نام این شرکت از سایت نمایندگیها و ثبت سفارش اقدام شود.
رییس (وقت) مرکز اصناف و بازرگانان ایران تاکیدکرده بود که شرکتهایی که بهصورت واسطهای مشغول به فعالیت هستند اگر خللی در مدارک و فعالیتشان وارد شود، طبق وظیفه قانونی، فعالیت آنها متوقف میشود. یک بار پیش از این فعالیت شرکت مذکور (افرا موتور) به دلیل تخلف توسط سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان متوقف شد، اما پس از آن «بهمرورزمان» از حالت تعلیق خارج شد.
400