شهید بهشتی اصلی ترین تئوریسین انقلاب اسلامی است

آیت الله شهید دکتر سید محمد بهشتی از چهره های فعال انقلابی بود که به همراه آیت الله شهید دکتر مرتضی مطهری تئوریسین انقلاب اسلامی به شمار می روند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، هفتم تیرماه، سالروز انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی ایران توسط منافقین کوردل است که در طی آن آیت الله دکتر سید محمد بهشتی، نخستین دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و نایب رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی انقلاب اسلامی، به شهادت رسید.

آیت الله دکتر سید محمد بهشتی به همراه آیت الله شهید دکتر مرتضی مطهری از چهره های مبارز و فعال انقلاب اسلامی بود که از نخستین نظریه پردازان انقلاب اسلامی به شمار می روند و بسیاری از ایده های اقتصادی انقلاب اسلامی نظیر بانکداری اسلامی از افکار این دو تن به شمار می رود.

آیت الله دکتر سید محمد بهشتی، به تفصیل اقتصاد اسلامی و نحوه ی اداره ی جامعه ی اسلامی، مسائلی نظیر تفکیک قوا، مبانی نظری قانون اساسی و ... آثاری را به رشته ی تحریر درآورده است. این نوشته ها شامل اقصاد اسلامی، آموزش مواضع، از حزب چه می دانیم و ... ، از کتابهای این اندیشمند و متفکر انقلابی است.

وی به تاسی از اندیشه های اقتصادی آیت الله شهید محمدباقر صدر در کتاب «اقتصادُنا» به تشریح اقتصاد اسلامی می پردازد. شهید بهشتی در انقلاب اسلامی ایران از چهره های بسیار متعادل و مردمی است که دغدغه اش وابستگی اقتصادی ایران به بیگانگان و به فکر ارائه ی راه حل آن بود و اعتدال بخصوص در زمینه اقتصاد در جمهوری اسلامی بعد از شهید بهشتی خاک شد. هم زمان با دکتر بهشتی، شهید دکتر مرتضی مطهری در دانشگاه ها به پیوند قشر دانشگاهی و حوزوی با یکدیگر مشغول بود و به آموزش اندیشه های سیاسی، اقتصادی و اخلاقی اسلام می پرداخت.

یکی از معضلات جامعه ی آن روز کشور، دوری قشر دانشگاهی جامعه تحت تاثیر اندیشه های مارکسیستی و لیبرالیستی از دین بود و افرادی چون دکتر مطهری، شریعتی و بهشتی به رفع این خطر می پرداختند. کاری که امروزه نیز توسط کارشناسان دینی چون حجت الاسلام قرائتی ادامه دارد.

از سال 1342 که امام خمینی (ره) ایده ی حکومت اسلامی را مطرح کرد، شهید بهشتی پژوهش های گسترده و دنباله داری در ابعاد مختلف حکومت اسلامی انجام داد که بعدها در شیوه ی سیاست و حکومت ایران بسیار موثر بود. بر پایه ی همین پژوهش ها ایشان در سال 1358 ، به تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخت.

دکتر بهشتی در فقه و خارج فقه ، اصول عقاید و کلام بسیار خبره بود و در حوزه ی علمیه ی قم از محضر اساتیدی چون امام خمینی (ره) ، سید محمد محقق داماد، آیت الله بروجردی ، سید محمدتقی خوانساری و ... بهره برد.

وی فلسفه ی اسلامی را نزد آیت الله علامه سید محمد حسین طباطبایی، فیلسوف و عارف مشهور ایرانی، آموخت و در همان جوانی کتاب های اسفار صدرا، شفای ابن سینا، اصول فلسفه و روش رئالیسم و ... را فراگرفت.

فعالیت های سیاسی قبل از انقلاب شهید بهشتی

بهشتی هر چند که در سال‌های 1329 تا 1331 در گردهمایی‌ها و نشست‌های سیاسی نهضت ملی شدن صنعت نفت در تهران و اصفهان شرکت می‌کرد، اما تلاش‌های خود را به رهبری روح‌الله خمینی در سال 1341 با تشکیل کانون دانش‌آموزان قم و همراهی دکتر محمد مفتح آغاز کرد.

در سال 1343 به دنبال ترور حسنعلی منصور نخست‌وزیر وقت به دست فداییان اسلام و نقش شاخهٔ نظامی هیئت‌های موتلفه در آن، دوستان شهید بهشتی به دنبال صدور گذرنامه برای راهی کردن او به خارج از کشور بودند. اما ساواک از صدور گذرنامه برای وی جلوگیری کرد اما با تلاش آیت الله سید احمد خوانساری از مراجع وقت این مسئله مرتفع شد و او در اسفند 1343 به آلمان رفت و در شکل گیری مرکز اسلامی هامبورگ و اتحادیه انجمن های اسلامی دانش‌آموزان مسلمان گروه فارسی‌زبانان ایفای نقش کرد.

شهید سید محمد بهشتی به کشورهای ترکیه، سوریه، لبنان و عراق برای آشنایی با تلاش‌های اسلامی سفرهایی داشت و با امام موسی صدر و روح‌الله خمینی دیدار کرد. در 1349 سفری به ایران داشت که در آن سفر از سوی ساواک ممنوع‌الخروج شد و اقامت پنج ساله ی او در آلمان پایان یافت.

تلاش در جهت هماهنگی حرکت های سیاسی

پس از بازگشت به ایران، دوباره در آموزش و پرورش مشغول به کار شد و به عنوان کارشناس ارشد کتاب‌های علوم دینی در سازمان تدوین کتاب‌های درسی ایران مشغول به کار شد و به همراه محمد جواد باهنر به گردآوری کتاب‌های درسی برای مدارس پرداخت.

بهشتی از سال 1355 در تلاش‌هایی برای ایجاد هسته‌های تشکیلاتی شرکت داشت که به ایجاد جامعه روحانیت مبارز انجامید. از سال 1356 با اوج‌گیری انقلاب بر دامنهٔ کوشش‌هایش افزود. در بهار 1357 سفری به اروپا و آمریکا داشت. هدف او در این سفر دیدار با دانشجویان و اساتید دانشگاه ها و هماهنگی حرکت‌های سیاسی گروه‌های باورمند به رهبری امام خمینی بود. پس از سفر امام به فرانسه برای دیدار با او به پاریس رفت. در عاشورای 1357 پس از سخنرانیش بازداشت شد و مدت کوتاهی را در زندان اوین و کمیتهٔ مرکزی بود.

تشکیل حزب جمهوری اسلامی

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 او دبیر شورای انقلاب بود. وی در 29 اسفند 1357 حزب جمهوری اسلامی را به همراه سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، اکبر هاشمی رفسنجانی، سید علی خامنه‌ای و محمد جواد باهنر بنیان کرد که بعد از مدت کوتاهی به مخالفان سرسخت ابوالحسن بنی صدر، رئیس‌جمهور وقت تبدیل شدند.

بهشتی در 2 تیر ماه 1360، پس از برکناری و عزل ابوالحسن بنی‌صدر به همراه محمد علی رجایی و هاشمی رفسنجانی عضو شورای موقت ریاست جمهوری شد.

ترور در دفتر حزب جمهوری اسلامی

در 4 اسفند 1358 به دستور امام خمینی ریاست دیوان عالی کشور یعنی بلندپایه ‌ترین مقام قضایی در آن زمان را بر عهده گرفت و تا زمان ترورش در این سمت باقی ماند. به همین دلیل است که روز شهادت آیت الله دکتر سید محمد بهشتی را روز قوه ی قضاییه نامیده اند.

دکتر بهشتی در شامگاه 7 تیر سال 1360 در جنایت بمب‌گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی منسوب به سازمان مجاهدین خلق ایران در حین سخنرانی کشته شد. سازمان مجاهدین خلق تا به امروز مسئولیت این انفجار را بر عهده نگرفته ‌است و نقش خود در آن را انکار می‌کند. برخی منابع موثق، کشمیری رییس دفتر حزب، را عامل اصلی این ترور عنوان کردند.

روحش شاد و یادش گرامی.

502

کد خبر: 958988

وب گردی

وب گردی