پشت پرده تلاش برای ترور نخست وزیر اتیوپی

صبح روز شنبه 23 ژوئن، نخست وزیر اتیوپی آقای آبی احمد، هدف تروری نافرجام قرار گرفت. احمد بروایه کارشناس ارشد امور آفریقا در این یادداشت به بررسی ابعاد این مساله پرداخته است.

به گزارش ایسکانیوز، صبح روز شنبه 23 ژوئن، نخست وزیر اتیوپی آقای آبی احمد هدف تروری نافرجام قرار گرفت. عاملان ترور تلاش داشتند با پرتاب بمبی دست ساز به طرف جایگاه حضور آبی احمد در یک تجمع، که در حمایت از او برگزار شده بود، وی را هدف قرار دهند که در آسیب رساندن به وی ناموفق بودند؛ ولی بر اثر انفجار این بمب دست کم دو نفر کشته و بیش از صد نفر زخمی شدند. نخست وزیر اتیوپی اندکی پس از این ترور نافرجام در مصاحبه ای با رادیو تلویزیون ملی این کشور "اشخاصی که نمیخواهند اتیوپی را یکپارچه ببیند" را مسئول این ترور نافرجام معرفی کرد.[1] حال سؤال اصلی این است که پشت پرده این ترور نافرجام چیست و چه تأثیری بر آینده سیاسی این کشور خواهد داشت؟

پیشینه تاریخی:

اتیوپی کشوری چند قومیتی و چند دینی در منطقه شاخ آفریقا است که مشخصه اصلی آن هویت مسیحی این کشور در منطقه ای است که در میان کشورهای مسلمان بسیاری قرار گرفته است. با وجود این، هم اکنون برآورد می شود مردم این کشور که عمدتا از قومیت های سومالیای و اورومو هستند، مسلمان باشند. با این وجود حاکمیت حبشه یا اتیوپی بعدی حاصل برتری دو قومیت مهم مسیحی این کشور یعنی امهره و در مرتبه ای پایین تر تیگرای بوده است و این امر در طول دوران پادشاهی و حکومت کمونیستی نیز ادامه یافت. در سال 1991، جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی که در حقیقت متشکل از چندین حزب از اقوام مختلف و به رهبری حزب جبهه آزادی بخش مردم تیگرای بود توانست با همکاری تجزیه طلبان اریتره ای، نظام کمونیستی را شکست دهد و حاکمیت کشور را به دست گیرد. این امر سبب شد که حاکمیت سیاسی اتیوپی از قوم امهره به قوم تیگرای انتقال یابد. ولی با وجود اصلاحات اداری، اقتصادی و اجتماعی به خصوص رشد اقتصادی این کشور در دوران نخست وزیری ملس زناوی، رهبر قدرتمند این کشور، و تبدیل شدن این کشور به کشوری فدرال، اتیوپی کشوری استبدادی با ساختاری تک حزبی باقی ماند و وضعیت مسلمانان به خصوص اقلیت اورومو، که تقریبا نیمی از آن ها مسلمان اند و برآورد می شود این قوم بیش از 34 درصد مردم اتیوپی را تشکیل دهند، تغییر چندانی نیافته است. این امر به خصوص از این جهت اهمیت دارد که سرزمین اقلیت اورومو در اطراف پایتخت اتیوپی قرار دارد و بنابراین بخش بزرگی از آن ها در پایتخت و یا حومه های آن زندگی می کنند.

از سال 2015 تا کنون، اتیوپی شاهد برافروخته شدن اعتراضات بخش های بسیاری از قوم اورومو و سپس ملحق شدن قوم امهره به آنان در اعتراض به نابرابری های اجتماعی و نبود حقوق سیاسی بود که منجر به اعلام حالت فوق العاده در این کشور شد. به همین دلیل ائتلاف حاکم جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی با انتخاب یک شخص از اقلیت اورومو به نام آقای آبی احمد به نخست وزیری اتیوپی برسد. ائتلاف حاکم اتیوپی همچنین یک زن مسلمان محجبه از اقوام جنوب اتیوپی را به ریاست پارلمان این کشور منصوب کرد.[2]

دوران اصلاحات:

با وجود آن که آبی احمد یکی از سیاستمداران با پیشینه اطلاعاتی در اتیوپی محسوب می شود، از ابتدای رسیدن به نخست وزیری توانست بدون تغییر ماهیت نظام دست به اصلاحات گسترده ای در شیوه حکومت داری در اتیوپی بزند که از جمله آن ها می توان به برداشتن حالت فوق العاده، افزایش سطح آزادی های مدنی، برداشتن بسیاری از ممنوعیت های رسانه ای و آزادی زندانیان سیاسی اشاره کرد که توانست حمایت بسیاری از معترضان را به خود جلب کند. همچنین به نظر می رسد که روی کار آمدن آبی احمد که با ائتلاف میان دو حزب جبهه ملی مردم امهره و سازمان دموکراتیک مردم اورومو در درون ائتلاف حاکم شکل گرفته است باعث کاهش حجم سیاسی مردم تیگرای و جبهه آزادی بخش مردم تیگرای شده است که از دهه نود تا کنون رهبری ائتلاف حاکم و دولت اتیوپی را در دست دارند. این امر همچنین با تغییرات در ساختار قومی نیروهای مسلح و امنیتی اتیوپی در جهت متنوع تر شدن ترکیب قومی این مناطق همراه بوده است که احتمالا باعث به وجود آمدن نارضایتی هایی در میان نخبگان تندرو تیگرای به خصوص کسانی که نفوذ سنتی خود را در خطر می بینند شده است.[3] همچنین دورنمای حرکت اتیوپی به سمت تبدیل شدن به یک دولت تک حزبی واقعی، صرف نظر از حقیقی و یا غیر حقیقی بودن اصلاحات آبی احمد سبب می شود که بسیاری از نخبگان قدیمی اتیوپی با این اصلاحات به دلیل احتمال از بین رفتن امتیازات و وضع ممتاز ائتلاف حاکم مخالف باشند. از این رو به نظر می رسد که سوء قصد نافرجام به نخست وزیر اتیوپی هشداری از جانب این نیروها به نخست وزیر باشد که در فرایند اصلاحات و رسیدگی به اعتراضات اقوام امهره و اورومو تا جایی پیش نرود که احزاب مخالف حاکمیت جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی را به چالش بگشند.

کد خبر: 958989

وب گردی

وب گردی