دیپلماسی عمومی در دهه دوم قرن بیست و یکم کارکرد فراوانی دارد. کتاب ایتان گلیبوآ برای دانشجویان منبع خوبی است البته امریکایی ها در حوزه عمل هم در این زمینه صاحب تجربه اند.

زمانی که موضوع مذاکرات هسته ای داغ شده بود آلن ئی. ایر (Alan E. Eyre) 60 ساله سخنگوی فارسی‌زبان وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا شد. او سابقه ریاست دفتر ایران در کنسولگری ایالات متحده امریکا در دبی را داشت که بیشتر مامور اطلاعاتی بود

آلن ئی. ایر با آنکه هرگز ایران را ندیده بود اما با فرهنگ ایران آشنایی داشت، انگشتر عقیق در دست داشت ، فارسی را عامیانه اما با لهجه امریکایی صحبت می کرد و در سخنانش ضرب‌المثل‌های فراوانی به کار می برد. او اغلب رسانه های فارسی را می دید و نقش کلیدی در انتقال فضای داخلی ایران به تیم مذاکره کننده داشت.

او را همواره در جریان مذاکرات هسته ای می دیدم . بسیار مشتاق بود با خبرنگاران ایرانی سخن بگوید. موضوع جالبی هم البته برای خبرنگاران بود. مذاکرات ایران و امریکا که معمولا از سال 92 بیشتر در کشورهای اروپایی برگزار می شود در 18 آبان سال 83 در مسقط پایتخت عمان انجام شد. دولت عمان در تدارکات سنگ تمام گذاشتند.

مذاکرات میان محمد جواد ظریف و جان کری سکانداران دیپلماسی ایران و امریکا با حضور خانم کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد. کاخ ساحلی بوستان که با شهر فاصله داشت ، محل نشست ها بود. تمام مدت در هتل بودیم و بصورت مستمر هیات امریکایی را می دیدیم.

مذاکرات باچالش مواجه شده بود ، ظاهرا امریکایی ها دَبه در آورده بودند. یکی از دیپلمات های ایرانی به من گفت که مذاکرات به قبل از ژنو برگشته است.

آلن ایر را در لابی دیدم. پرسیدم بالاخره امیدی به پیشرفت مذاکرات هست ؟ گفت که جوجه را اخر پاییز می شمرند!!!.

خانم وندی شرمن که معاون جان کری بود در مذاکرات نقش کلیدی داشت.مثل یک ربات بدون احساس راه می رفت. بقول تلویزیونی ها صورت سنگی داشت و معمولاً نقش پلیس بد را در هیات امریکایی ایفا می کرد.

شرمن در دوران مذاکرات هسته ای، مچ پایش پیچ خورد، دماغش شکست و یک انگشتش هم دچار پارگی تاندون شد. البته بعدها جان کری هم با دوچرخه زمین خورد و پایش شکست که مدت ها با عصا در مذاکرات شرکت می کرد.

با این ذهنیت که از شرمن بیان کردم از الن ایر پرسیدم که چرا شرمن هر روز زخم و زیلی می شود؟ گفت: او جانباز هسته ای است.!!!!

این را گفتم که بدانید برای بهره گیری از دیپلماسی عمومی جهت پیشبرد سیاست ها تا چه میزان باید به ظرافت ها و نکات ریز فرهنگ و آداب و رسوم جامعه هدف نگاهی دقیق داشت.

302