محمدعلی خطیبی مدیر اسبق ایران در اوپک در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز، در خصوص وضعیت صادرات نفت ایران در اوج تحریمها، اظهار کرد: به طور یقین رسیدن صادرات نفت ایران به صفر کاملا منتفی است با توجه به اینکه تجار خارجی توان جایگزینی نفتی ایران را ندارند. با توجه به اینکه خود تحریم کنندگان هم استثناهایی برای خریداران قائل میشوند و به آنها مجوزهایی را ارائه می دهند که کماکان بعضی از کشورهای بتوانند نفت ایران را بخرند. بنابراین صفر شدن صادرات نفت تقریبا منتفی شده است؛ ولی احتمالا با کاهش صادارت مواجه خواهیم شد.
او تصریح کرد: هماکنون ظرفیتهای اضافی موجود پاسخگوی بازار نفت نیست، همچنین اخیرا شاهد هستیم که اقدامات گسترده ای در جهت برداشت از ذخیرهسازیها صورت میگیرد و این امر نمی تواند ادامه داشته باشد. بنابراین برداشت از این ذخیرهسازیها نشان میدهد که جایگزینهایی که برای نفت ایران در نظر گرفته بودند پاسخگو نیست به همین دلیل به برداشت از ذخیرهسازی روی آوردند.
خطیبی با اشاره به اینکه ذخیرهسازی نمی تواند منبع مطمئن و دائمی باشد، گفت: ذخیرهسازی در شرایط اضطراری و کوتاه مدت میتواند به کمک مصرفکنندهها بیاید، ولی برای درازمدت پاسخگوی نیاز و تقاضا نخواهد بود. اعتقاد دارم صفر کردن کردن صادرات نفت ایران کاملا منتفی است و شرایط بازار به گونه ای نیست که بتواند نفت را جایگزین ایران کنند.
دبیر اسبق ایران در اوپک، در پاسخ به این سوال که دولتمردان ایران باید چه راهبردی را در پیش بگیرند تا در صورت ایجاد موانع این محصول را به فروش برسانند؟ افزود: اقداماتی که دولت در مورد این موضوع میتواند انجام دهد یکسری اقداماتی است که تنها مختص این شرایط نیست، دولت بایستی کارهای اساسی را انجام دهد تا آسیبپذیری کشور کاهش یابد. یکی از مهمترین آنها جلوگیری از خامفروشی است؛ متاسفانه خام فروشی محصولات باعث شده است که آسیبپذیرمان در مورد صادرات نفت افزایش یابد. اگر بتوانیم این امر مهم را کاهش دهیم و در واقع محصولات با ارزش افزوده بالاتری را به فروش برسانیم، میتوانیم به توسعه کشور کمک کنیم چرا که امکان تحریم آنها بسیار ضعیف است.
او با تاکید براینکه تا جاییکه امکان دارد بایدخام فروشی را به حاقل ممکن برسانیم، تصریح کرد: با تبدیل نفت خام به محصولات با ارزش افزوده بالا زمینه برای ایجاد اشتغال در کشور فراهم میشود. اقدام دیگر دولت بایستی در سرلوحه کاری خود قرار دهد؛ کاهش وابستگی به صادرات نفت است، متاسفانه طی سالهای اخیر وابستگی به صادرات نفت افزایش پیدا کرده است در حالیکه این افزایش وابستگی دولت به بودجه نفت سبب می شود که اقتصاد کشور بیشتر آسیب ببیند.
خطیبی خاطرنشان کرد: طبیعتا دشمنان ما سعی میکنند از نقطه ضعف ما استفاده کنند و از مسیر نفت به ما فشار وارد کنند در حالیکه اگر اقتصادمان را غیرنفتی کرده بودیم دیگر با این مشکلات مواجه نبودیم. بنابراین این دو عامل قطع وابستگی به بودجه درآمد نفتی و جلوگیری از خام فروشی می تواند ما را در مقابل این مسائل بیمه کند.
دبیر اسبق ایران در اوپک در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد که قیمت نفت به بالای 100 دلار برسد؟ افزود: بازار نفت طبیعتا تحت تاثیر عوامل گوناگونی است مهمترین آن عرضه و تقاضا است. اگر صادرات نفت ایران به بازارهای بینالمللی کاهش یابد روی قیمت نفت تاثیر چشمگیری خواهد گذاشت و این موضوع می تواند باعث افزایش قیمت در بازار جهانی شود. در حالی که پیش بینی جایگزینیها خیلی درست نیست چرا که کشورهایی که میخواستند نفت ایران را جایگزین کنند در حال حاضر توان جایگزینی کامل را ندارند. اینگونه اقدامات میتواند بازار نفت را ملتهب کند و روند افزایش قیمتها را به دنبال داشته باشد.
او افزود: سیاسی کردن بازار نفت توسط کشور امریکا می تواند منجر به افزایش قیمتها شود. این در حالی است که دولتمردان امریکایی قول قیمتهای پایین نفت را داده بودند و به مصرف کننده گفته بودند که قیمت ها کاهش پیدا خواهد کرد؛ در حالی که این اقدامات آنها نه تنها قیمت را پایین نمیآورد، بلکه سبب روند افزایشی قیمتها خواهد شد و مصرف کننده کشورهای صنعتی در مجموع باید بهای بیشتری را برای نفت بپردازند.
خطیبی تاکید کرد: بنابراین سیاسی کردن بازار نفت به نفع مصرف کننده نیست و هزینه آنها را افزایش می دهد و این سیاست درستی نیست. بازار نفت باید به دور از مسایل سیاسی و با یک آزادی عمل و عرضه و تقاضا حرکت کند. این سیاسی کردن معمولا در واقع نه به نفع تولیدکننده است و نه مصرفکننده، به ثبات و امنیت بازار آسیب وارد میکند.
او تصریح کرد: بنابراین قیمت نفت بستگی به ماجراجویی در منطقه دارد و بازار نفت را نگران خواهد کرد. اگر عقلانیت و منطق اقتصادی به بازارحاکم شود؛ بعید میدانم که قیمت نفت به بالای 100 دلار برسد؛ اما اگر ماجراجوییها ادامه پیدا کند و تشدید شود، قیمتها سرسامآور افزایش پیدا خواهد کرد.
خطیبی خاطرنشان کرد: اقدامات سیاسی که در منطقه صورت می گیرد، در بازار نفت تاثیر می گذارد و به نفع مصرف کننده نیست و هزینه ها را بالا می برد. در منطقه حساس خاورمیانه و خلیج فارس اگر چنانچه کمتر مورد دستکاری قرار گیرد و ماجراجوییها خاتمه پیدا کند، فکر میکنم ثبات و امنیت و آرامش در منطقه میتواند ثبات را بازار نفت برگرداند در غیر اینصورت بازار نفت متشنج خواهد شد.
انتهای پیام/