این است حقیقت داعش!

ایسکانیوز در یادداشت اختصاصی مستند «اینجا بدون من» را بررسی می کند.

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز؛ سید رضا صائمی در یادداشتی اختصاصی مستند «اینجا بدون من» را بررسی کرده است.

«اینجا بدون من» شاید در ابتدا ما را به یاد فیلمی از بهرام توکلی بیندازد؛ اما این یکی نام فیلمی مستند است که البته از حیث موقعیت شخصیت اصلی سوژه، بی شباهت به فیلم بهرام توکلی هم نیست با این تفاوت که در اینجا با یک تراژدی واقعی مواجه هستیم. مستند «اینجا بدون من» (Here without Me) که در شبکه پرس تی وی به نمایش درآمد به روایت داستان یکی از هزاران خانواده ای می پردازد که مورد حمله و شبیخون تروریست های داعش قرار گرفته اند.

این مستند را می توان در ذیل مستندهای جنگ هم قرار داد که نمونه هایی از آن در ارتباط با جنایات صدام به ویژه در حلبچه و بمباران شیمیایی او در ایران نیز ساخته شده است. مستندهایی تکان دهنده که تماشای آنها بیش از صدها مقاله و کنفرانس و سخنرانی می تواند اوج بی رحمی جنگ و جنگ طلبان را در هر موقعیت و مقام و لباسی که قرار دارند به تصویر بکشد. می خواهد این صدام باشد یا داعش! جنگی در شرق باشد یا غرب. آنچه که در این میان بیش از هر چیز در کانون ویرانی و اضمحلال قرار می گیرد نهاد خانواده است که پیامدهای جنگ درباره آن بیش از هر ساحت دیگر اجتماعی، سایه بلند و شومی دارد. چنانکه در مستند «اینجا بدون من» شاهد آن هستیم. مستندی که در سال 2015 توسط ماریه ماوتی کارگردانی شده و مستند ساز توانسته با بهره گیری از نگاه و درک زنانه خود به سوژه، بازنمایی عمیق تری از عمق فاجعه داشته باشد.

این مولفه را نباید در تاثیرگذاری این مستند دست کم گرفت. آنهایی که قصه داعش و تراژدی تلخ آن را در منطقه دنبال می کنند می دانند که ایزدی ها چه مصیبت هایی از جنایتکاران بی رحم کشیده اند. نمونه ای از این جنایات را در جشنواره فیلم فجر اخیر در مستند«زنانی با گوشواره های باروتی» به کارگردانی رضا فرهمند شاهد بودیم که او نیز بخش دیگری از جنایات داعش درباره زنان ایزدی را به تصویر کشیده بود همچنان که کامبوزیا پرتویی در فیلم کامیون به این موضوع پرداخته بود. ماریه ماوتی در «اینجا بدون من» نیز درد و رنج یکی از هزاران خانواده ایزدی اهل سنجار (Shingal) که مورد حمله نیروهای تکفیری داعش قرار گرفته اند را به تصویر می کشد که تماشای آن تماشای رنج بشری در اوج یک اضمحلال و سقوط انسانی است.

مستند بدون اینکه بخواهد به تحلیل سیاسی شکل گیری داعش دست بزند یا خباثت درونی آن را برجسته کند به روایت عملکرد آنها می پردازد و به سندی تاریخی و تصویری از جنایات این گروه ضد انسانی می پردازد. در این مستند شاهد وقایع تلخی که بر خانواده های ایزدی اهل سنجار گذشته است هستیم و می بینیم که داعشی ها چگونه مردان را کشته و زنان و دخترانشان را به بردگی گرفتند و تعداد کمی از افراد سالمند و بچه ها توانستند بعد از نه روز محاصره در کوه ها از این مهلکه نجات پیدا کنند. این افراد در کمپ دهوک کردستان عراق در پانزده کیلومتری داعش اقامت دارند.

مستند ساز برای پردازش به ابعاد وسیع این جنایات و ترسیم قصه خود بر یک شخصیت محوری تکیه می کند تا از طریق روایت زندگی او به تصویر دقیق تر و جزیی تری از بدمن قصه برسد. در واقع « اینجا بدون من»داستان زندگی مادری است که از دوری دو دختر 14 و 15 ساله خود بی طاقت شده و نمی تواند کاری کند جز اینکه به زیارتگاه برود و برای سرنوشت نامعلوم دخترانش دعا کند تا شاید نجات پیدا کنند.

همچنین این اثر به روایت زندگی و روزگار بچه هایی می پردازد که شاهد فجیع ترین جنایت های داعش بوده اند و نمی توانند این خاطرات را لحظه ای از یاد ببرند. در واقع مستند ساز با تاکید بر دو طیف مادران و فرزندان که مظلوم ترین و بی پناه ترین آدم ها در یک جنگ و نبرد نابرابر و خصمانه هستند، هم لایه های درونی تری از جنایات داعش را به تصویر می کشد و هم بار عاطفی و حسی اثر خود را قوام می بخشد بدون اینکه دچار سانتی مانتالیسم شده و اغراقی در روایت خود داشته باشد.

لحن و رویکرد زبانی مستند به گونه ای است که می توان حدس زد مستند ساز صرفا در پی صورت جنگ و روایت تاریخی داعش نبوده بلکه با نگاهی روانشناختی تلاش کرده تا عمق این فجایع را در تاثیر و تاثرات روانی آن بر روی مادران و کودکان درگیر فاجعه به تصویر بکشد و از پیامدهای تلخ و عمیقی بگوید که یک عمر با این قربانیان همراه بوده و روح و روان و خاطرات آنها را در یک فرسایش و فروپاشی درونی به نابودی می کشاند. اگرچه برخی از این زنان و بچه ها بعد از 9 روز محاصره می توانند نجات پیدا کنند؛ اما روح و روان آنها در یک محاطره کشنده در چنبره ای از خاطرات و تصاویر هولناک از جنایات داعش دائما دست به گریبان است و دائما از آن زخم می خورد.

لحظاتی از این مستند به قدری نفس گیر و تلخ است که ادامه تماشای آن را سخت می کند. مستند «اینجا بدون من» تنها یک گزارش و روایت تصویری از جنایات داعش نیست بلکه سندی تاریخی است که می تواند یک روز در دادگاهی جنایات جنگی، مظلومیت زنان و کودکان ایزدی را در نبرد با داعش اثبات کند. اگر گوشی و چشمی برای فهم این جنایات وجود داشته باشد!

انتهای پیام/

کد خبر: 971446

وب گردی

وب گردی