به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز سید رضا صائمی در یادداشتی به بررسی مستند «مبارزه با نستله تا پای جان» پرداخته است:
11 سپتامبر در تقویم و تاریخ غرب، روز حادثه و فاجعه است. البته این بار 11 سپتامبر سال 2005 مد نظر است. روزی که یک قتل مهم در کلمبیا اتفاق افتاد. «مبارزه با نستله تا پای جان» به این موضوع پرداخته است.
شرکت نستله در سال 1866 میلادی، داروسازی به نام هانری نستله در شهر ویوی سوییس، با استفاده از ترکیب شیر گاو، آرد و شکر، غذای جایگزینی را برای نوزادانی که از شیر مادر محروم بودند، فراهم کرد. او تولید این محصول جدید را با نام «لاکتوز فارینا نستله» در سال 1867 شروع کرد.امروزه نستله، شرکتی چند ملیتی و از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مواد غذایی و آشامیدنی در جهان است؛ و دفتر مرکزی شرکت نستله در ویوی سوییس قرار دارد. محصولات غذایی نسکافه، سرلاک، مگی، کافی میت، آب معدنی و ... از جمله تولیدات این شرکت در سطح جهانی است.
این مستند داستان لوسیانو رومرو فعال سندیکای نستله کلمبیا را روایت می کند که برای مدت بیست سال در این شرکت فعالیت می کرد و در 11 سپتامبر سال 2005 به طرز وحشیانه ای به قتل می رسد. واقعیت این است که حتی فیلم های پلیسی و جنایی هم علی رغم اینکه مخاطب نسبت به فیلم بودن آنها آگاهی دارد واجد هیجان تعلیق بوده و ذهن بیننده را به شدت با قصه درگیر می کند. حالا فکرش را بکنید که یک قتل واقعی آن هم در یک روایت مستند از آن چقدر می تواند جذاب و پرکشش باشد. این مستند فارغ از نقاط ضعف و قوتش در روایت، به واسطه ماهیت سوژه واجد این جذابیت است و البته در پس آن و فراتر از خود رخداد یعنی قتل لوسانو رومر به بازنمایی مناسبات و ریشه هایی می پردازد که منجر به قتل شده است. از این رو مستند را هم می توان فردگرایانه و شخصیت محور دانست و هم اجتماعی و آسیب شناختی.
فارغ از مسئله قتل و شیوه دادگاهی آن، این ماجرا خود واجد رمزگشایی های پر تعلیق است. چنانکه در مستند می بینیم این حادثه پس از هفت سال، توجه دادگاهی را در سوئیس به خود جلب می کند و در ماه مارس سال 2012، پرونده ای با عنوان «قتل غیر عمد بر اثر قصور» علیه نستله کلمبیا تشکیل می شود. گروهی از وکلای برلین که در زمینه حقوق بشر تخصص داشتند از این اتهام حمایت می کنند.سرانجام قاتلان لوسیانو که عضو یک گروه شبه نظامی بودند به 40 سال زندان و پرداخت جریمه نقدی محکوم می شوند. آنها عضو یک شبکه سری کلمبیا بودند که در سوئیس فعالیت های جاسوسی انجام می دادند. در واقع مستند دو مفهوم و موقعیت را به موازات هم پیش می برد یکی خود حادثه و دیگری واکنش نسبت به آن. به عبارت دیگر هم قصه قتل روایت می شود و هم حکمی که دادگاه در برابر این جنایت صادر می کند و چه بسا این دومی اهمیت بیشتری هم دارد و در واقع این مستند را می توان نوعی نقد و ارزیابی دادگستری در آمریکای جنوبی و نفوذ و تاثیر مولفه های سیاسی در دادگاهی افراد دانست.
ساخت چنین مستندهایی نه فقط به تکنیک و مهارت های مستندسازی و تجربه حرفه ای نیاز دارد که پیش و بیش از آن به جسارت و شجاعت در ساخت نیازمند است و ممکن است موقعیت مستندساز را به خطر بیندازد. از این رو مستند «مبارزه با نستله تا پای جان» را می توان یک مستند افشاگرانه و جسورانه دانست. مارو لوسا، کارگردان این مستند بر اساس گزارشات تایید شده نشان می دهد که از سال 1986، تعداد 15 عضو سندیکای نستله کلمبیا کشته شده اند. علاوه بر کلمبیا، اعضای اتحادیه نستله در فیلیپین هم کشته شدند. یک مورد رشوه خواری توسط مقامات نستله فیلیپین یکی از وزرای این کشور را هم در این قضیه دخیل کرده است اما با این حال نستله شرکتی است که سعی می کند نشان دهد فعالیت هایش شفاف است و مسئولیت اعمالش را می پذیرد.
در واقع مستند ساز در یک فرایند روایی از جزء به کل تلاش می کند تا با محور قرار دادن قصه نستله از این نقطه کانونی به ابهام های پیرامونی پل بزند و به رمزگشایی بپردازد. سویه حقوقی ماجرا با ارجاع به سند نگاری هایی که در مستند می بینیم صورت بندی می شود تا مستند بتواند قابلیت دفاع منطقی درباره قضاوتی که در خود دارد را به تصویر بکشد.
مستند «مبارزه با نستله تا پای جان» (Fight Nestle to the Death) که محصول سال 2013 و به تهیه کنندگی لین فیلیپ جپی است در 3 قسمت 25 دقیقه ای از شبکه هیسپان تی وی به روی آنتن رفت که خود این شیوه پخش و سریالی کردن آن یک تعلیق بیرونی هم به تعلیق درونی اثر اضافه می کند که می تواند تماشای این مستند را جذاب تر کند. این مستند برای مخاطب ایرانی از جهت دیگری هم اهمیت می یابد و آن چالشی بود که بر سر خرید از این شرکت که صهیونیستی بودن یا نبودن آن بر سر تردید بود در بخش واردات کالا رخ داد.
انتهای پیام/
