به گزارش سرویس فرهنگی ایسکانیوز به نقل از روابط عمومی چهل و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم رشد؛ عصر روز دوشنبه، بیست و هشتم آبان بعد از نمایش مجموعه فیلم های آموزشی عباس کیارستمی نشست نقد و بررسی این فیلم ها که مورد استقبال بسیار زیادی قرار گرفته بود؛ با حضور وحید نیکخواه آزاد(دبیر جشنواره چهل و هشتم فیلم رشد)، دکتر محمود امانی(مدیرکل دفتر تالیف کتاب های درسی)؛ ابراهیم فروزش(کارگردان) و سعید پور اسماعیلی ( کارگردان) برگزار شد.

در این نشست که اجرای آن را زارعان مدیر پیشین گروه کودک شبکه دو برعهده داشت؛ ضمن بررسی فیلم های آموزشی زنده یاد عباس کیارستمی به آسیب شناسی ساخت فیلم های آموزشی پرداختند.

زارعان با بیان اینکه عدم استقبال از فیلم های آموزشی به دلایل متعددی از جمله این سوئ برداشت از سوی برخی فیلمسازان است که نمی توانند با ساخت فیلم آموزشی خلاقیت خود را نشان دهند و به نوعی خودنمایی هنرمندانه کنند؛ گفت: اوج و فرود سینمای کودک نشان داده است که زمانی جامعه به سمت آرامش اجتماعی و اقتصادی رفته است، استقبال به ساخت فیلم های آموزشی بیشتر شده است و زمانی که جامعه درگیر مسایل سیاسی و اقتصادی شده؛ فیلمسازان از ساخت این فیلم ها دور شده و میل به طرح مسایل دیگری پیدا کرده اند.

وی دوره های طلایی فیلم های کودک را مربوط به زمانی دانست که جامعه آرام بوده است و اظهار داشت: قصه های مجید یک فیلم آموزشی است که حرف خود را در تار و پود هنر ساخته و پرداخته است.

زارعان با اشاره به فیلم های آموزشی که کیارستمی ساخته؛ او را فردی دانست که دغدغه کودکان را داشته است و مهم تر از آن منتظر و نگران نگاه و نقد بیرونی افراد به کارهایش نبوده است و همین عامل موفقیت چنین کارگردان بزرگی را رقم زده است.

در ادامه این نشست؛ سعید پور اسماعیلی؛ کارگردان و داور بخش دانش آموزی چهل و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم رشد با بیان اینکه امروز فیلم های آموزشی کمتر ساخته می شود و بخشی از این اتفاق به نبود سفارش دهنده برمی گردد؛ عنوان داشت: امروزه به ساخت فیلم های آموزشی که در عین حال آرتیستی(هنری)باشند؛ اهمیت کمتری داده می شود چرا که نه سفارش دهنده مشخص است؛ نه متریال(مواد) لازم شناخته شده و نه مشخص است سازنده کیست.

سعید پوراسماعیلی فضای مجازی را موقعیت بسیار مناسبی برای ارایه فیلم های آموزشی برشمرد و اضافه کرد: در دنیای امروز که حوصله کتاب خواندن کمتر شده است باید به سینما و نقش آموزشی آن اهمیت بیشتری بدهیم.

داور بخش دانش آموزی با اشاره به دوران طلایی کانون پرورش کودکان و نوجوانان و حضور کارگردانانی چون عباس کیارستمی، امیر نادری، مجید مجیدی و ...گفت: کانون دست کارگردانان را باز می گذاشت تا مفاهیم مورد نظرشان را با آزادی و از نگاه خودشان به تصویر بکشند.

سعید پوراسماعیلی همچنین با اظهار تاسف از اینکه بیشتر فیلم هایی که توسط دانش آموزان ساخته و به جشنواره رسیده بود؛ مسایلی را مطرح می کردند که فاقد جسارت و بیان مسایل شخصی بود؛ گفت: بسیار کم در فیلم ها دیدیم که بچه ها به دغدغه های فردی شان بپردازند و سعی کرده بودند همان مواردی را به تصویر بکشند که در سینمای بزرگسال دیده می شود که این اتفاق هم می تواند به علت دیکته این روش توسط مدارس به دانش آموزان باشد و هم می تواند نشان از ترس دانش آموزان برای طرح مسایلی باشد که می دانستند در بستر مدرسه و آموزش و پرورش قرار است دیده شود.

این کارگردان با بیان اینکه کیارستمی فیلم آرتیسیتی خودش را می ساخت اما مستقیم و یا غیر مستقیم به مسایل آموزشی می پرداخت؛ گفت: به همین دلیل است که هنوز هم فیلم های عباس کیارستمی دیدنی است چرا که مسایل آموزشی را به زبان هنر و در غالب هنر آموزش می داد و مطرح می کرد.

پوراسماعیلی ساخت فیلم توسط بچه ها را داری جنبه های سودمندی از جمله نشان دادن بعد روانشناسی و جامعه شناسی آنها دانست که از نتجربه زیسته شان سرچشمه می گیرد.

این کارگردان سینما آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را از جمله نهادهایی دانست که باید نقش سفارش دهنده در ساخت فیلم های آموزشی داشته باشند چرا که این دو نهاد در ساختن جامعه وظیفه و نقش دارند.

داور بخش دانش آموزی چهل و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم رشد ضمن اشاره به فیلم ابد و یک روز که در کتاب درسی هم گنجانده شده؛ گفت: سعید روستایی حتما این فیلم را با هدف آموزشی بودن نساخته است؛ اما به نوعی اعتیاد را مطرح کرده که باعث شده با اهداف آموزشی هماهنگ باشد.

سعید پوراسماعیلی تاکید کرد: عباس کیارستمی دغدغه کودکان را داشت و حتی در فیلم های بلندی که سالهای بعد ساخت به آنها توجه نشان می داد.

دکتر محمود امانی(مدیرکل دفتر تالیف کتاب های درسی) در ادامه صحبت های سعید پوراسماعیلی گفت: گنجاندن فیلم های آموزشی در بین دروس مدارس تنها محدود به فیلم ابد و یک روز نمی شود و ما از هشت سال پیش، بیش از 50 فیلم آموزشی را وارد کتاب های درسی کرده ایم و به تازگی خبر دارم که فیلم دارکوب هم که به مقوله اعتیاد می پردازد، مورد بررسی قرار گرفته تا در صورت تایید؛ وارد کتاب های درسی شود.

دکتر امانی ساده شدن نمایش فیلم توسط فناوری نوین را یکی از فاکتورهای مهم راه یافتن سینما به مدارس و در بین بچه ها دانست و ادامه داد: ما نگاه ویژه ای به ابد و یک روز نداشتیم اما به دنبال فیلمی بودیم که فرد معتاد را در عین حال که بیمار نیازمند یاری نشان دهد؛فردی مقصر در شرایط هم بداند.فردی که می تواند جنبه های مثبت شخصیتی هم داشته باشد که این فیلم این موارد را داشت و مورد قبول شورای برنامه ریزی قرار گرفت.

وی همچنین به فیلم پرویز ساخته مجید برزگر هم اشاره کرد و گفت: فیلم پرویز فیلمی از جنس ایجاد مسئله بود و یکی از فیلم هایی بود که کاملا با مفاهیم آموزشی ارتباط داشت.

در ادامه این نشست وحید نیکخواه آزاد؛ دبیر چهل و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم رشد با بیان اینکه با دیدن فیلم های آموزشی کیارستمی به شخصه حیرت زده شده است؛ گفت: قرار بود فیلم مشق شب هم در جشنواره نمایش داشته باشد اما به دلیل گستردگی برنامه ها و تعداد فیلم ها تنها پنج فیلم آموزشی انتخاب و نمایش داده شدند.

نیکخواه با اشاره به نقش کانون برای فراهم آوردن فرصت ساخت چنین فیلم هایی عنوان کرد: زمانی که کیارستمی فیلم های آموزشی می ساخت آدم بزرگی بود؛ کسی که تیتراژ قیصر را ساخته بود و برای ساخت فیلم برای کودکان قد خودش را کوتاه کرد تا از نگاه آنها فیلم بسازد اما امروز اگر به فیلمسازی بگویید فیلم آموزشی بسازد که در حد و اندازه کیارستمی هم نیست؛ به احتمال زیاد قبول نمی کند تا مثل کیارستمی بر زمین بنشیند و درباره موضوع های ساده صحبت کند.

ابراهیم فروزش کارگردان پیشکسوت سینما و از همکاران قدیمی عباس کیارستمی در کانون از دیگر حاضران این نشست بود. فروزش با اشاره به ساخت فیلم های آموزشی در سالهای دهه چهل و پنجاه؛ گفت: فیلم نان و کوچه یکی از فیلم های کیارستمی است که در نهایت سادگی حرف از جرات و حرکت می زند. این فیلم ها نه به سفارش کسی که تنها با دلایل شخصی افرادی ساخته می شد که دغدغه کودکان را داشتند.

فروزش با اظهار تاسف از اینکه کتابهای بسیاری در جهان درباره عباس کیارستمی نوشته شده است و ما باید ترجمه آنها را بخوانیم؛ ادامه داد:

فیلم های آموزشی کیارستمی در ظاهر موارد بسیار ساده را مطرح می کنند اما در دل خود به مشکلات بزرگ تری می پردازند که نمونه آن را در دندان درد؛ دو راه حل برای یک مسئله هم می بینیم.

این کارگردان پیشکسوت ادامه داد: کیارستمی به دلایل مشکلاتی که فیلم ها در اکران داشتند و مسایل دیگر کم کم به سمت خارج از ایران کشیده شده اما همچنان دغدغه کودکان را داشت.

فروزش در بخش دیگری از صحبت هایش به اهمیت گروه بندی سنی برای دیدن فیلم ها اشاره کرد و گفت: در بسیاری از سینماهای دنیا گروه کودک و نوجوان هم از همدیگر جدا شده اند تا فیلم ها مخاطب خاص خودشان را داشته باشند.

وی دیده نشدن فیلم های کودک و نوجوان را منوط به سیاست های فرهنگی و مسایل اکران دانست و گفت: مافیای اکران در همان سالهای طلایی هم به سختی اجازه اکران فیلم های کودک را می دادند.

ابراهیم فروزش در پایان گفت: کیارستمی فیلمسازی بود که با حال و هوای درونش فیلم می ساخت و نه با سفارش هایی که از بیرون می گرفت و سینمای کودک به افرادی چون او احتیاج دارد.

چهل و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم رشد که از 25 آبان شروع به کار کرده است تا 2آذر در سینما فلسطین ادامه دارد.