مصرف نوشیدنی‌های انرژی زا نمادی از حرص و طمع انسانی است

تبلیغات و آگاه سازی رسانه ها و محققین سلامت برای مصرف کمتر نوشیدنی های انرژی زا تاثیر بسزایی نداشته است. به طوری‌که فروش نوشابه های انرژی زا هر سال نسبت به سال قبل از آن افزایش داشته است.

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، در سال های اخیر، صنعت نوشیدنی های ورزشی گسترش فزاینده ای داشته است و نوشابه های انرژی زا عمدتا برای افزایش عملکرد ورزشی یا کاهش آثار دهیدراسیون مصرف می شوند.

هرچه از تاثیرات منفی، مضرات و مواد سازنده نوشابه های انرژی زا گفته شود بازهم این تولیدات با استقبال گسترده ای روبرو هستند و مصرف آن ها روزانه افزایش نیز می یابد.

«هایپ انرژی» یک سری از نوشیدنی‌های انرژی زاست که در ۴۰ کشور جهان از جمله آمریکا و کانادا توزیع می‌شود. این شرکت سال ۱۹۹۴ توسط موسس «Hard Rock Cafe» بَری کاکس راه اندازی شد و از سال ۲۰۰۰، راننده سابق فرمول یک،Bertrand Gachot آن را مدیریت می‌کند.‌

نوشیدنی های انرژی زا حاوی موادی مانند کربوهیدرات ها (قندها)، ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد محرکی مانند کافئین، تورین (یک اسید آمینه، پیش ساز پروتئین)، گلوکورونولاکتون (یک ماده طبیعی که در بدن از تجزیه قند ساده گلوکز ایجاد می‌شود)، اسیدهای آمینه، هیدرات‌های کربن، ویتامین‌ها و اغلب عصاره گیاهان دارویی مانند جنسینگ هستند. معمولا مصرف‌کننده پس از مصرف این گونه نوشابه‌ها انرژی زیادی می‌گیرد.

یک بطری از نوشیدنی های انرژی زا مقدار بالایی کافئین معادل چهار فنجان قهوه تصفیه شده، دو اسپرسو، تقریبا چهار بطری کوکاکولا یا شش فنجان چای دارد. یک فرد سالم به طور متوسط می‌تواند بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ و حداکثر ۴۰۰ میلی گرم کافئین در روز مصرف کند.

در این میان تبلیغات و آگاه سازی رسانه ها و محققین سلامت برای مصرف کمتر این نوشیدنی ها تاثیر کمی داشته است. به طوری‌که طبق اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) فروش نوشابه های انرژی زا در آمریکا هر سال نسبت به سال قبل از آن افزایش داشته است.

در میان برند های مشهور نوشابه های انرژی زا؛ Red Bull سال هاست که در صدر پرفروش ترین هاست. این برند مشهور هر سال بیش از سال قبل در آمریکا می فروشد. مثلا در سال 2012 فروش Red Bull در آمریکا 2 میلیارد و 950 میلیون دلار بوده و سال 2015 فروش این برند به 4 میلیارد و 550 میلیون دلار رسیده است. پس از Red Bull نیز برندهای مشهور Monster و راک استار (Rockstar) قرار دارند.

در ایران نیز مصرف این مواد قطعا درصد قابل توجهی است چرا که طبق اعلام حمیدرضا فرشچی، پزشک متخصص تغذیه: آمار مصرف نوشابه در ایران 4 برابر متوسط جهانی است. لذا باید منتظر آمار و ارقام مراکز معتبر داخلی از میران مصرف این نوع از نوشیدنی ها بود.

عموما رسانه ها از مضرات و آسیب های ناشی از مصرف نوشیدنی های انرژی زا سخن گفته اند. مضراتی که امروزه در مورد اکثر مواد مصرفی و غذایی بیان می شوند. روغن، نوشابه، فست فود، تنقلات و ... . به همین خاطر افکار عمومی جهان نسبت به شنیدن این اخبار، تحلیل و داده های مضرات این نوع از نوشیدنی ها واکسینه شده است و عملا چنین نگاه و سخنانی تاثیرگذاری خود را از دست داده ست و عموم مردم در لحظه های سخت و پر مشغله و هنگامی که به انرژی دوچندانی برای ادامه روز خود نیاز دارند به دنبال خرید نوشیدنی انرژی زا می روند و بدون هیچ واهمه ای از آن استفاده می نمایند.

حتی در میهمانی ها و دورهمی ها اگر از این نوشیدنی ها نام برده شود، سیل اطلاعات و داده های مربوط به مضرات آن بیان می شود.

به راستی اشکال کار کجاست؟ اشکال در توزیع فراوان این نوع از محصولات است؟ مدیران مربوطه صادرات و واردات؟ مدیران و کارشناسان وزارت بهداشت؟ سازمان غذا و دارو؟ محققین؟ به راستی مسئول مصرف روز افزون این نوع محصولات چه شخصی و یا چه ارگانی است؟ چرا نیاز و توجه عموم جامعه جهانی به نوشیدن این نوع از نوشیدنی ها روز افزون است.

در تحقیقات پژوهشگران آمده است که مصرف این نوع از نوشیدنی ها اعتیاد آور است البته نه به آن معنی که شخص نتواند از آن پرهیز نماید اما مواد اعتیاد آوری که در این نوشابه ها وجود دارند، کافئین و گیاه گوآرانا (GUARANA) است که مصرف زیاد و طولانی مدتشان باعث می شود تا شخص به آنها عادت کند (درصد این مواد در نوشابه های انرژی زا تقریبا با مقدار آنها در قهوه برابر است، البته میزان کافئین در انواع مختلف قهوه ها بسته به میزان برشته شدن دانه هایش، متفاوت است). به همین خاطر اعتیاد به نوشابه های انرژی زا معمولا جنبه روانی دارد.

اما دلیل مصرف روز افزون این نوشیدنی ها در چیست؟ انسان چه نیازی به استفاده بیشتر و به کارگیری توان بیشتر خود دارد؟ با وجود پیشرفت تکنولوژی و آسوده شدن بسیاری از فعالیت های معمول برای انسان و واگذاری کارهای سخت، پر خطر و حتی بعضا روزانه به ربات ها؛ چرا انسان به دنبال انرژی مضاعف برای انجام دادن وظایف روزانه خود است؟ حقیقتا مصرف نوشابه های انرژی زا نماینده ظهور و بروز یافته بخشی از حرص و طمع انسانی است.

از مضرات ذکر شده برای نوشیدنی های انرژی زا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اعتیاد آوری، البته از آنجایی که علایم محرومیت از آنها خفیف و تنها ممکن است ایجاد سردرد کنند، اعتیاد به نوشابه های انرژی زا عمدتا جنبه روانی دارد.
  • مصرف زیاد آن موجب اسهال، تهوع، استفراغ، دل درد، افزایش گاز روده و بی خوابی می شود.
  • اختلال در الکترولیت های بدن، بی نظمی ضربان قلب، افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب (حتی تپش قلب)، کم آبی بدن و بی خوابی می توانند اثرات کوتاه مدت آنها باشد.
  • افزایش فشار خون و ضربان قلب را افزایش می دهند، در نتیجه مصرف آنها در حین انجام فعالیت های ورزشی شدید و سنگین که فشار خون و ضربان قلب ورزشکار افزایش می یابد، خطرناک بوده و ممکن است باعث بروز عوارض قلبی- عروقی از جمله انواع بی نظمی در ضربان قلب، ایست ناگهانی قلبی و سکته های قلبی و مغزی گردد.
  • تهدید سلامت دهان و لثه.

این در حالی است که عموما مصرف کننده تنها به کارکرد این نوشیدنی می اندیشد و صرفا نشاط آوری، افزایش تمرکز و سرعت واکنش، بهبود و افزایش عملکرد، افزایش انرژی و رفع خستگی را مورد توجه قرار می دهند هر چند که این تاثیرات کوتاه مدت باشد و ضررهای زیادی را برای بدن دارا باشد.

منابع:

1- مقاله «تأثیر مصرف کوتاه مدت دو نوشیدنی انرژی زا بر عملکرد استقامتی دانشجویان پسر ورزشکار»، نویسنده: عباسعلی گائینی، فهیمه کاظمی، عل نعیمی، دانشگاه تهران.

2- مقاله: «تاثیر نوشابه انرژی زا بر زمان دویدن، مقدار گلوکز خون، ضربان قلب و درک سختی فعالیت در دوندگان استقامتی حرفه ای»، نویسنده: سیدمحمد نیازی، حمید اراضی، دانشگاه گیلان.

3- www.fda.gov سایت سازمان غذا و داروی آمریکا.

انتهای پیام/

کد خبر: 977355

وب گردی

وب گردی