وحید احمدی مشاور وزیرعلوم، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم وفناوری ایسکانیوز در خصوص بحث تحریم علم با موضوع جاسوس علمی و ترور دانشمندان در این عرصه گفت: به طور یقین حتی اگر کشوری مورد تحریم هم قرار نگیرد، بحث جاسوسی علمی در تمام دنیا وجود دارد. این جاسوسی علمی بیشتر در جهت پیشبرد اهداف خودشان و سبقت گرفتن از یکدیگر است که متاسفانه طی دهه‌های اخیر شدت بیشتری به خود گرفته است؛ بنابراین زیاد نمی‌توانیم این موضوع را مبنا قرار دهیم که جاسوسی علمی براساس تحریم شکل گرفته است. طبیعتا کشورهای بیگانه روی ایران حساسیت ویژه‌ای دارند چرا که نمی‌خواهند ایران در میان کشورهای منطقه توسعه پیدا کند.
وی تصریح کرد: ترور دانشمندان نیز در همین راستا انجام می‌شود تا با این روش اجازه فعالیت در بخش‌های کلیدی به آن کشور داده نشود. می توان گفت که بهترین رویکرد این است با مدیریت سازنده، برنامه‌ریزی اصولی داشته باشیم. قطعا اگر ساختار قوی با ایجاد سازوکار اصولی در ساختار مدیریتی داشته باشیم، می‌توانیم در حوزه علم و فناوری به موفقیت‌هایی دست پیدا کنیم.
احمدی با تاکید براین‌که با اوج گرفتن تحریم‌ها قطعا مشکلات کشور زیاد می‌شود، افزود: اگر ما بتوانیم با تدوین برنامه اصولی رونق علمی را همچنان روبه پیشرفت تقویت کنیم در این رابطه با مشکل جدی روبه‌رو نخواهیم شد.
رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، در پاسخ به این سوال که برای جبران محدودیت‌های علمی در آینده چه باید کرد، اظهار داشت: برای رفع این محدودیت‌ها باید از ظرفیت‌ها داخلی بهره بگیریم. به عنوان مثال می‌توانیم با ایجاد شبکه آزمایشگاهی در سطح دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی فضا را برای محققان و دانشجویان و نخبگان علمی باز کنیم تا بتوانیم با ارائه خدمات و مشوق‌های تشویقی و تسهیلات مالی از آنها حمایت کنیم. همچنین در عرصه ارتباطات بین‌المللی که هم‌اکنون با آنها در ارتباط هستیم از ظرفیت‌های آنها استفاده کنیم. بنابراین ما نباید خودمان؛ خودمان را تحریم کنیم. چرا که هم‌اکنون در برخی از حوزه‌ها قبل از تحریم نیز با مشکلاتی مواجه بودیم که شاید کمتر از تحریم کشورهای خارجی نبود. متاسفانه بعضی از مشکلات ساختاری و زیربنایی در کشور داریم که به ظاهر نشان نمی دهد ولی علائم آن مثل تحریم علنی و آشکار است.
وی با اشاره به اینکه با ارائه تسهیلات مالی به افراد و مراکز تحقیقاتی می‌توانیم برخی از مشکلات صنعتی، فنی، علمی و فناوری را رفع کنیم، گفت: در کنار این موارد باید ارتباط بین صنعت و دانشگاه، دانشگاه و جامعه و مراکز علمی را تقویت کرد. در این موقع است که راندمان کاری در بخش‌های کلیدی کشور افزایش یافته و عوامل تحریمی به نوعی کاهش خواهد یافت.
احمدی، با بیان اینکه در حال حاضر چرخه صنعت خوب نمی‌چرخد، تصریح کرد: هم‌اکنون دانشگاه‌ها با صنعت میانه خوبی ندارد و اقتصاد کشور به صورت قابل توجهی رونق چشمگیری نداشته است؛ بنابراین ما نمی‌توانیم همه مسائل را به تحریم گره بزنیم، باید برای رفع این موانع تدبیری اندیشیده شود.
وی اضافه کرد: خیلی از پیچیدگی‌های قوانین، سوء مدیریت‌ها و نبود برنامه های قوی عامل اصلی ضعف علمی در کشور است که به طور یقین آثار تخریبی این عوامل از خود تحریم هم بیشتر بوده و کارها را سخت‌تر می کند.
احمدی در پاسخ به این سوال مبنی براین‌که آیا با اعمال تحریم‌های جدید محققین اجازه شرکت در کنگره بین المللی مانند روال گذشته را دارند، اظهار کرد: هم‌اکنون در بعضی از رشته‌ها از صنایع هوافضا و صنایع های‌تک محدودیت‌هایی اعمال شده است ولی در مابقی رشته‌ها ارتباطات و تعاملات بین‌المللی به قوت خود پابرجاست.
وی با تاکید براین‌که بودجه تخصیصی برای دانشگاه‌ها نداریم که بتوانیم فرصت مطالعاتی را ایجاد کنیم، افزود: در حال حاضر با افزایش نرخ ارز در این حوزه به مشکل برخوردیم. بنابراین برای رسیدن به اهداف توسعه‌ای در بخش‌های مختلف علم‌وفناوری بایستی تسهیلات و بودجه‌ای تخصیص داده شود؛ چرا که اولویت اصلی ما توسعه پژوهش در عرصه علم و فناوری است.
مشاور وزیر علوم خاطرنشان کرد: به طور یقین تمام حوزه‌ها و بخش‌ها بودجه درخواستی خود را برای اجرای طرح‌ها و پروژه‌های کلیدی مطرح می‌کنند؛ اما سازمان برنامه و بودجه و دولت بیشتر بودجه را براساس اولویت های خود تخصیص می‌دهد. بنابراین اعتباری که مراکز تحقیقاتی یا دانشگاه عنوان می کنند؛ پرداخت نمی شود. طی سال‌های گذشته طبق هماهنگی‌هایی که با دولت داشتیم؛ قرار بود که جدول هزینه‌ای برای دانشگاه‌ها اضافه شده تا این مبالغ صرف تحقیقات شود. چرا که بودجه‌های تخصیصی به‌خاطر افزایش نرخ دلار کفاف هزینه‌های دانشگاه‌ها را نمی دهد.
انتهای پیام/
