به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دانشگاه به عنوان رکن مهم آموزش عالی در هر کشوری از اهمیت و جایگاه ویژه‌‌‌ای برخوردار است؛ بنابراین فردی که در راس این مرکز مهم علمی و فرهنگی قرار می‌‌گیرد بدون شک باید ویژگی‌‌‌ها و شاخصه‌‌‌های کافی در سکانداری یک دانشگاه را دارا باشد.

انتخاب آگاهانه رئیس یک دانشگاه بر مبنای شایسته سالاری و توانمندی‌‌‌های علمی و فرهنگی فارغ از هر بینش سیاسی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و قرار گرفتن یک فرد اصلح در رأس یک دانشگاه است که خط و مشی موجود را در مسیر درست خود جهت دهی می‌‌کند؛ بنابراین توجه به انتخاب یک فرد شایسته فارغ از نگاه سیاسی در راس یک دانشگاه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

رئیس دانشگاه بالاترین مقام اجرایی یک دانشگاه است. مسئولیت‌های یک رئیس دانشگاه از کشور به کشور و از دانشگاه به دانشگاه متفاوت است. به‌طور مثال، در ایران، روسای دانشگاه مقاماتی انتصابی هستند، در حالی که در کشورهای غربی اغلب این مقام از طرف خود دانشگاه انتخاب و نامزد می‌شود تا جایی که حتی در برخی از کشورها، دانشجویان قدرت عزل رئیس دانشگاه را هم دارند.

تعیین رؤسای دانشگاه‌‌ها با معرفی وزیر علوم و تایید در کمیته پنج نفره شورای عالی انقلاب فرهنگی

در ایران ریاست دانشگاه بالاترین مقام در دانشگاه است که با پیشنهاد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برای دوره چهار ساله به این مقام منصوب می‌شود که زمان این دوره در صورت موافقت افزایش می‌‌‌یابد. تمامی معاونت‌ها، ادارات و دفاتر دانشگاه زیر نظر ریاست عالی دانشگاه مدیریت می‌شوند.

یکی از نهادهای تایید سرپرست‌های دانشگاه‌ها شورای عالی انقلاب فرهنگی است. با توجه به اینکه این شورا دستور کارهای متعددی در این زمینه دارد، همیشه تعیین تکلیف روسا با تاخیر مواجه می‌‌شود همچنین وزارت علوم موظف است طی مدت ۳ ماه سرپرست دانشگاهی را منصوب و این زمان را تا ۳ ماه دیگر نیز تمدید کند؛ یعنی وزارت علوم ۶ ماه فرصت دارد تا سرپرست دانشگاه را برای تایید به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کند.

اگر تاخیری هم در این پروسه ایجاد شود، به عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است به همین جهت و برای رفع این مشکلات و تسریع روند انتخاب روسای دانشگاه‌ها، با تاکید رئیس‌جمهوری کمیته‌ای داخل خود مجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد تا به این کار رسیدگی کند.

اگر بخواهیم منطقی نگاه کنیم روند کار تغییر نکرده است؛ زیرا این کمیته از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده است و تصمیم گیری‌‌‌ها داخل همان مجموعه انجام می‌‌شود.

در حال حاضر شائبه‌ای وجود دارد که این کمیته بیرون از شورای عالی انقلاب فرهنگی است و عده‌ای ایراد می‌‌گیرند که تنها شورا صلاحیت بررسی این موضوع را دارد. در صورتی که این بررسی‌‌‌‌ها به خارج از شورا سپرده نشده است و تمام اعضای آن از شورا انتخاب شده‌اند و در صورت مخالفت هرکدام از آنها، موضوع به صحن جمعی شورا ارجاع خواهد شد.

شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده زین پس کمیته‌‌‌ای پنج نفره اقدام به تایید صلاحیت روسای دانشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کنند. این کمیته متشکل از وزیر علوم، وزیر بهداشت، حجت الاسلام محمدیان رئیس نهاد رهبری در دانشگاه‌‌ها، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و محمدحسن غفوری فرد «رئیس هیات نظارت و بازرسی شورای عالی انقلاب فرهنگی» است و براساس آن همه روسای دانشگاه‌‌‌ها باید در این کمیته پنج نفره تایید شوند.

این پنج نفر به عنوان اعضای دائم این کمیته هستند و وضعیت انتخاب روسای دانشگاه‌ها را بررسی خواهند کرد که رای این کمیته اجماعی است و در مواردی که اجماع وجود ندارد، موارد اختلافی به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب نهایی ارائه خواهد شد. برای بررسی ابعاد بیشتر این موضوع به سراغ برخی از مسئولان مربوط رفتیم که مشروح آن به شرح زیر است:

انتخاب رؤسای دانشگاه‌‌ها براساس شایسته سالاری

دکتر مهدی گلشنی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت‌و‌‌گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، درباره دخالت دولت در انتصاب روسای دانشگاه‌‌‌ها و شکل‌گیری انتصابات سیاسی در پیکره آموزش عالی گفت: انتخاب رئیس دانشگاه یک مسئله مهمی است و باید براساس شایستگی و پای‌‌بندی به اررزش‌‌‌‌ها باشد؛ اما متاسفانه سیاست، بسیاری از مسائل را تحت الشعاع قرار داده و در بسیاری از موارد انتخاب روسای دانشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بر مبنای شایسته سالاری نبوده است.

وی افزود: در دولت یازدهم، تایید روسای دانشگاه‌‌‌ها براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به کمیته‌‌ای متشکل از پنج نفر سپرده شد که در واقع این تفویض اختیار یک اشتباه محض بود چون رئیس دانشگاه باید یک شخصیت علمی با توانایی‌های بالا بوده و ملاک پیشرفت علمی باشد؛ اما تصویب این قانون منجر به نفوذ دولت در این امر شد تا جایی که انتصابات سیاسی مورد توجه دولت در مراکز آموزش عالی رقم خورد.

داوود محمدی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز در گفت‌و‌‌گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، درباره دخالت دولت در انتصاب روسای دانشگاه‌‌‌‌ها و شکل‌‌گیری انتصابات سیاسی در پیکره آموزش عالی گفت: توانمندی افراد برای ریاست دانشگاه باید مورد توجه باشد و تا جایی که ممکن است باید از ثبات مدیریت در آموزش عالی بهره‌‌مند شویم و اگر روند تغییرات بر مبنای اصول نامناسبی قرار گیرد باید اصلاح شود تا به بدنه آموزش عالی آسیبی وارد نشود.

وی افزود: نباید با روی کار آمدن یک دولت جدید، کلیه ارکان آموزش عالی که سکان علمی و فرهنگی کشور را در دست دارد تغییر کند در واقع این تغییرات و انتصابات سیاسی در آموزش عالی، می‌تواند آسیب زننده باشد.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در ادامه خاطر نشان کرد: آنچه مسلم است، هر دانشگاه و موسسه علمی که می‌‌‌‌‌خواهد به موفقیت برسد باید از یک ثبات پایدار برخوردار باشد.

آنچه مسلم است، شایسته سالاری، مهم‌‌‌‌‌ترین رکن انتخاب یک مسئول در هر جایگاهی است. اگر نفوذ و سلیقه سیاسی وارد انتصاب‌‌‌‌های متصل به مسئولان آموزش عالی شود، دانشگاه که پایگاه مهم سرمایه علمی یک جامعه محسوب می‌‌شود تحت تاثیر باند بازی‌‌هایی سیاسی قرار می‌‌‌گیرد. بدون شک، رشد فضای علمی به دور از هرگونه سیاست زدگی سبب پیشرفت مراکز آموزش عالی کشور خواهد شد و این امر زمانی رخ می‌دهد که عزل و نصب‌‌ها مبنای ثابت و مشخصی داشته باشد.

نویسنده : دکتر رضا واعظی

انتهای پیام/