راهکارهای  بی فرجام مدیریت آلودگی هوا!

در ایران راهکارهای متعددی برای کاهش آلودگی هوا مطرح شده است؛ اما ثبات، پیگیری و مداومت در اجرایی شدن این راهکار‌‌ها دیده نمی شود!

به گزارش حبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، آلودگی هوا یکی از مضراتی است که زندگی انسان‌ها، طبیعت و تمامی موجودات زنده را به خطر انداخته است. در این گزارش ابتدا به تشریح آلودگی هوا می‌پردازیم و سپس به راهکارهای ارائه شده برای حل این معضل در کشورمان می‌پردازیم.

آلودگی هوا​ چیست؟​

آلودگی امروزه اصطلاحی است که در تمام دنیا شنیده می شود. ما در مورد انواع مختلف آلودگی می شنویم و در رسانه ها این واژه را زیاد می بینیم؛ اما «آلودگی هوا» یکی از انواع آلودگی است که صرف نظر از مکان آن، چه در محیط بسته و چه در محیط باز، به هوایی که در آن آلاینده ها وجود داشته باشند گفته می شود.

آلودگی هوا می تواند به دو بخش تبدیل شود: آلودگی هوای قابل مشاهده و آلودگی هوای نامرئی یا غیر قابل مشاهده. اگر می‌خواهید طور دیگری به آلودگی هوا نگاه کنید باید بگوییم که آلودگی می تواند هر ماده ای باشد که مانع از تحمل هوا شود و روی سلامتی موجودات زنده اثر بگذارد. حفظ تمام موجودات زنده روی زمین، به دلیل ترکیب گازهایی است که به طور کل، «جو» را تشکیل می‌دهند؛ عدم تعادل ناشی از افزایش یا کاهش درصد این گازها می تواند برای بقا مضر باشد.

راهکارهای آلودگی هوا در ایران

در ایران راهکارهای متعددی برای حل مسائل محیط زیستی و به خصوص کنترل و کاهش آلودگی هوا مطرح شده است که می توان این موضوع را در قوانین، آیین نامه ها و مصوبات مجلس شورای اسلامی، هیات وزیران، شورای عالی حفاظت محیط زیست و شورای اسلامی شهر تهران در سال های گذشته به وضوح مشاهده کرد؛ اما ثبات، پیگیری و مداومت اجرایی نمودن این قوانین را خیر نمی توان دید!

در همین رابطه دکتر جواد بداق جمالی عضو هیات علمی دانشکده محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، اظهار داشت : در دو دهه گذشته ابتدا یک برنامه 5 ساله با 7 محور کنترل آلودگی هوا برای تهران مطرح شد و سپس برای 5 سال دوم برای 8 کلانشهر تصویب شد و در نهایت برای برنامه پنج ساله پنجم برنامه جدید کنترل آلودگی هوا در سال 1389 برای 8 کلانشهر با 9 محور اصلی به تصویب رسید.

محور های اصلی کنترل آلودگی هوا

1-از رده خارج کردن کلیه خودروهای فرسوده و تولید خودرو های نو: از رده خارج کردن کلیه خودروهای فرسوده کلان شهرها (با عمر بالای 25 سال) با اختصاص اعتبار مناسب و ارتقای استاندارد خودروهای تولیدی

2- حمل و نقل عمومی : وزارت کشور مکلف شده است با همکاری شهرداری های تهران و سایر کلان شهرها نسبت به توسعه و تقویت حمل و نقل عمومی و مدیریت ترافیک شهر تهران به نحوی اقدام نماید که ضمن تسهیل در آمد و شد سهم حمل و نقل عمومی به 70 درصد افزایش یابد.

3-سوخت و بهینه سازی مصرف انرژی: وزارت نفت مکلف شده است تسهیلات لازم جهت تبدیل جایگاههای تک منظوره CNG به دو منظوره سوخت (بنزین – گاز) با فضای مناسب و قابلیت عرضه همزمان بنزین با گاز را در اختیار شهرداری کلان شهرها قرار داده و مساعدت‌های فنی و اجرائی لازم را ارائه نماید.

4-معاینه فنی و ارتقای قابلیت های فنی – زیست محیطی خودرو: سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است با همکاری وزارت صنایع و معادن نسبت به بازنگری حدود مجاز معاینه فنی خودرو برای شهر تهران اقدام نماید. راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی مکلف است از تردد خودروهای فاقد برچسب معاینه فنی بخصوص در کلان شهرها جلوگیری به عمل آورد.

5-مدیریت ترافیک : معاونت اطلاعات و فن آوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات موظف‌اند جهت اجرای برنامه های دورکاری و کاهش ساعات کار اداری و جبران آن از طریق دورکاری و نیز دولت الکترونیک، بسترهای مخابراتی مورد نیاز را به نحوی فراهم نمایند که وقفه ای در انجام امور جاری کارکنان ایجاد نگردد.

6- فضای سبز: شهرداری کلان شهرها مکلف‌اند به نحوی برنامه ریزی نماید که سرانه فضای سبز شهری به دو برابر افزایش یابد و وزارت نیرو موظف است همه گونه همکاری و مساعدت لازم را در جهت تأمین آب خام مورد نیاز جهت آبیاری فضای سبز را با شرایط مناسب تأمین و در اختیار شهرداری‌ها قرار دهد.

7-ساماندهی صنایع و منابع ثابت: سازمان صنایع و معادن استان با همکاری استانداری‌ها و اداره کل حفاظت محیط زیست استان نسبت به انتقال و احدهای قدیمی و فرسوده دود زا و آلاینده نظیر کوره‌های سنتی آجر،‌گچ، آهک ، سنگ‌بری‌ها و... به خارج از کلان شهرها، اقدام نمایند. دولت مکلف است اعتبار ایجاد امکانات زیربنایی لازم را در اختیار شرکت شهرک‌های صنعتی قرار دهد.

8-بخش پایش: سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری کلان شهرها موظف‌اند نسبت به افزایش تعداد ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا با تأمین بسترهای مخابراتی مورد نیاز یک شبکه مدرن ترتیبی اتخاذ نمایند که پایش آلودگی هوا جهت بهبود مدیریت کیفیت هوا را ارتقاء دهد. همچنین وزارت بهداشت،‌ درمان و آموزش پزشکی مکلف است نسبت به ایجاد سامانه سنجش سلامت مرتبط با آلودگی هوا اقدام نماید.

9-آموزش و فرهنگ سازی: سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به تولید برنامه های آموزش محیط زیست در جهت فرهنگ سازی و با هدف جلب مشارکت مردمی مکلف شده است.

وی بعد از اشاره به این محور ها ادامه داد: مشکل اصلی کشور ما عدم وجود اراده و عزم ملی و یکپارچگی و هماهنگی لازم در سطح ملی برای اجرا دقیق محورهای مصوب برنامه های فوق است که نتیجه آن تداوم و تکرار شرایط اضطرار آلودگی هوا می باشد.

جمالی گفت: در حقیقت نوع مدیریت آلودگی هوا در ایران از نوع چرخه مدیریت بحران می باشد، به عبارت دیگر ابتدا بحران و حادثه رخ می دهد و سپس اقدامات مقطعی برای دوره زمانی کوتاه مدت مثل طرح محدودیت تردد خودرو در سطح شهر و تعطیلی مدارس و جریمه خودروها اجرا می شود و پس از یک بارندگی و وزش باد و رفع کوتاه مدت آلودگی باز همه اقدامات به فراموشی سپرده می شود.

وی تصریح کرد: ما باید برای حل معضل آلودگی هوا از مدیریت کاهش خطر پذیری و یا چرخه مدیریت ریسک استفاده نماییم، به این صورت که قبل از رخداد حادثه و شرایط اضطرار اقدامات پیگیری و کنترل آلودگی به طور مستمر و پیوسته به اجرا درآید.

وی خاطرنشان کرد: مسئولین نظام موضوع آلودگی هوا و آثار مخرب آن بر سلامتی مردم را جدی نمی گیرند و با این چالش به عنوان یک رخداد گذرا که بعد از چند روز رفع می شود برخورد می کنند که همین مساله باعث شده است آلودگی هوا در ایران هنوز به عنوان اولویت اصلی قرار نگیرد.

وی در انتها گفت: به نظر می رسد مشکل اصلی کشور ما عدم وجود اراده و عزم ملی و یکپارچگی و هماهنگی لازم در سطح ملی برای اجرا دقیق محورهای مصوب برنامه های فوق است که نتیجه آن تداوم و تکرار شرایط اضطرار آلودگی هوا می باشد.

انتهای پیام/

کد خبر: 995265

وب گردی

وب گردی