به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، تحصیلات والدین در افزایش سطح تحصیلات دانشگاهی فرزندان موثر است. کارشناسان معتقدند که درآمد خانوار یکی از عوامل موثر در تحصیلات دانشگاهی فرزندان است. ایسکانیوز در گزارش دسترسی ناعادلانه به آموزش عالی در ایران به بررسی این موضوع پرداخت. در این گزارش آمده است که سهم کم‌درآمدها از برترین‌های کنکور به ۱۰ درصد نمی‌رسد.

البته درآمد تنها عاملی نیست که در تحصیلات دانشگاهی فرزندان تأثیرگذار است. درآمد ممکن است صرفاً نماینده و نشانگر سایر متغیرها و عوامل بنیادی‌تر در سطح خانواده و محیط زندگی باشد که در انگیزه و طلب تحصیلات دانشگاهی فرزند تأثیرگذار است. سطح تحصیلات والدین یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین سطح تحصیلات فرزندان است.

جدول زیر درصد تحصیلات دانشگاهی فرزندان را از خانوارهای با سطح تحصیلات متفاوت والدین (زیردیپلم، دیپلم و تحصیلات دانشگاهی) نشان می‌دهد؛

در این جدول رابطه میان تحصیلات دانشگاهی فرزندان و سطح تحصیلات والدین به وضوح مشخص است. از فرزندان خانوارهای با تحصیلات والدین زیردیپلم کمتر از ۳۰ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی هستند، درحالیکه فرزندان خانوارهای با تحصیلات والدین در سطح دانشگاه با نرخ نزدیک به ۷۵ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی هستند.

شکل زیر سهم هر گروه درآمدی خانوار از دانشجویان (فرزندان ۱۸ تا ۲۴ ساله خانوارها) در حال تحصیل در دانشگاه مقطع کاردانی یا کارشناسی نشان داده شده است؛

شکل فوق یکی از مهمترین مسائل مربوط به تخصیص منابع عمومی به آموزش عالی را به نمایش می‌گذارد. درصد نابرابر دانشجویان با تخصیص سهم بیشتری از بودجه دولت برای آموزش عالی (شهریه رایگان) به فرزندان خانوارهای دهک‌های بالاتر همراه می‌شود. باید توجه داشت که با وجود تخصیص منابع عمومی به آموزش عالی در کشور، از جمله رایگان بودن شهریه، دسترسی برابر اقشار مختلف جامعه به تحصیلات دانشگاهی به دست نیامده است، درنتیجه سهم برخورداری ده‌کهای مختلف جامعه ناعادلانه است.

به طور مشخص قشر برخوردار با نسبت بیشتری در قیاس با قشر کمتر برخوردار از هر گونه منبع مالی عمومی تخصیص داده شده به آموزش عالی بهره‌مند می‌شوند.

مطلب حائز اهمیت دیگر، به خصوص از منظر سیاستگذاری آن است که یارانه دولت به صورت گسترده‌تر برای آموزش عالی در دانشگاه‌های دولتی تخصیص داده می‌شود (به طور خاص شهریه رایگان و یارانه خوابگاه و تغذیه). بنابراین برای سنجش میزان برخورداری دهک‌های درآمدی از یارانه دولت، بهتر است درصد تحصیلات دانشگاهی در دانشگاه‌های دولتی و سپس سهم دهک‌ها از دانشجویان حاضر در دانشگاه‌های دولتی به صورت جدا نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.

بدین منظور، با استفاده از اطلاعات تحصیلات دانشگاهی در میان دهک‌های مختلف درآمدی به تفکیک نوع دانشگاه، سهم هریک از دهک‌های درآمدی از صندلی‌های دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی را به صورت جداگانه در شکل زیر نمایش داده‌ایم. این نمودارها سهم نابرابر دهک‌های درآمدی از جمعیت دانشجویان را مستقل از نوع دانشگاه نشان می‌دهند. دهک‌های بالای درآمدی سهم بیشتری هم در دانشگاههای (دولتی «روزانه») و هم در شبانه، پیام نور، غیرانتفاعی و نیز آزاد، علمی کاربردی، البته با شدت متفاوت، دارند. از جمله، با توجه به نرخ بیشتر حضور دهک‌های بالاتر در دانشگاه‌های دولتی، که مشمول یارانه آموزشی بیشتری هستند، درمییابیم که سهم عمده‌ای از یارانه آموزش عالی دولت به دهک‌های بالاتر درآمدی اختصاص دارد.

شکل زیر سهم هریک از دهک‌های درآمدی از صندلی‌های دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی را به صورت جداگانه نمایش می‌دهد؛

در این شکل سهم هر گروه درآمدی خانوار از دانشجویان (فرزندان ۱۸ تا ۲۴ ساله خانوارها) در حال تحصیل در دانشگاه مقطع کاردانی یا کارشناس ی، به تفکیک نوع دانشگاه، نشان داده شده است.

انتهای پیام/