به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، کمتر کسی است که اکنون در مورد نقش ترکیه در تحولات اخیر سوریه تردید داشته باشد. مقامات این کشور با وجود اینکه در روزهای اولیه آشوب در سوریه و فعالیت تحریرالشام در این کشور بر ضد اسد، هرگونه رابطه‌ای را با آنها انکار می‌کردند، اما اکنون با در دست گرفتن امور توسط این گروه، مقامات با خرسندی از همکاری‌های بین دو کشور ترکیه و سوریه سخن می‌رانند.

میزان پیشرفت روابط به قدری است که ترکیه پس از 12 سال اکنون به عنوان نخستین کشوری محسوب می‌شود که سفارتش را در دمشق بازگشایی کرد. هاکان فیدان -وزیر امور خارجه ترکیه- نیز جزو اولین مقاماتی بود که در چند روز اخیر به سوریه سفر کرده و با الجولانی – با نام جدید احمد الشرع- به‌عنوان رهبر تحریرالشام دیدار داشته است.

بیشتر بخوانید:

تحریر الشام به دنبال خروج از لیست تروریسم و به رسمیت شناخته شدن بین‌المللی

رسانه‌های ترکی نیز به روابط قوی با رهبران جدید سوریه اشاره دارند و وزارتخانه این کشور فیلمی به اشتراک گذاشته که فیدان و الشرع در حال دست دادن، در آغوش گرفتن و لبخند زدن هستند. همچنین در یک سخنرانی مشترک خبری الشرع گفت: سوریه، کمک ترکیه را از یاد نخواهد برد و کشور دوست ما ترکیه، از ابتدای انقلاب در کنار مردم سوریه ایستاده است و ما هرگز فراموش نخواهیم کرد.

همچنین قابل ذکر است که با وجود تمام انکارها در روزهای اولیه، اکنون رسانه‌های ترکی با افتخار اعلام می‌کنند تعدادی از مقامات جدید که در سوریه روی کار هستند از تحصیل کرده‌های ترکیه‌اند.

رئیس دفتر ریاست جمهوری ترکیه در امور ترک‌های خارج از کشور و جوامع وابسته، روز شنبه در این خصوص گفت: نقش سوری‌های فارغ التحصیل ترکیه در بازسازی کشور جنگ زده سوریه و افزایش روابط دوجانبه اهمیت زیادی دارد. او گفت اسعد حسن الشیبانی- وزیر امور خارجه سوریه- مدرک کارشناسی ارشد خود را در سال 2022 در یکی از دانشگاه‌های استانبول اخذ کرد. پایان نامه کارشناسی ارشد او با موضوع «تأثیر قیام‌های عربی بر سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه بین سال های 2010-2020» بود. مقامات این دانشگاه گفتند که الشیبانی در حال حاضر در حال ادامه تحصیل در مقطع دکترا در ترکیه است. الغریب- استاندار حلب- نیز دارای مدرک کارشناسی ارشد در مطالعات اسلامی از دانشگاه بینگول در شرق ترکیه است.

رئیس دفتر ریاست امور ترک در خارج همچنین گفت این کشور بورسیه تحصیلی را برای دانشجویان بین المللی ارائه می‌کند و این انگیزه بزرگ است که این کشور را در دهه‌های گذشته به مرکز آموزشی برای دانشجویان سراسر جهان تبدیل کرده‌است. وی با تأکید بر اینکه حمایت آموزشی و همکاری منطقه‌ای ترکیه یکی از عناصر مهم در بازسازی سوریه خواهد بود، گفت: در این راستا فارغ‌التحصیلان سوری که در ترکیه تحصیل کرده‌اند، نقش مهمی در بازسازی کشور خود دارند. این موضوع هم برای مردم سوریه و هم برای روابط ترکیه و سوریه اهمیت دارد.

همچنین روزنامه الصباح ترکیه از کمک‌های ترکیه به سوریه در قالب 75 هزار بسته خبر داد که در آنها نامه‌ای از سوی اردوغان –رئیس جمهور ترکیه- قرار داشته است و به مردم سوریه به دلیل استقامت در برابر ظلم تبریک گفت. اردوغان در این نامه گفت: ما با هم در آینده سوریه‌ای پر از شادی، رفاه و صلح را خواهیم ساخت. گفتنی است این برنامه توسط اداره کل بنیادهای وزارت فرهنگ ترکیه ترتیب داده شده‌است.

این امر نشان دهنده عمق نفوذ ایدئولوژیکی و سیاسی ترکیه در سوریه است که سال‌ها برای آن برنامه ریزی شد. ترکیه از زمان حوادث معروف به بهار عربی همیشه طرفدار قیام‌های رادیکال بوده و خود را رهبر جامعه سنی مذهب می‌خواند. اکنون با دستکاری در تحولات سوریه، این کشور یک قدم در رسیدن به آرزوهای دیرینه پان ترکیسم امیدوارتر شده است. به‌خصوص که در زمان اسد این کشور روابط دیپلماتیک ضعیفی با سوریه داشته و اکنون به دنبال جبران آن است.

قابل ذکر است که سوریه نه تنها در زمینه سیاسی به دنبال نفوذ در این کشور است، بلکه با این کار اهداف اقتصادی خود به‌خصوص در زمینه نساجی و عبور خط لوله را جامع عمل می‌پوشاند. در این خصوص نمایندگان صنعت ترکیه بر فرصت‌های افزایش همکاری تجاری بین ترکیه و سوریه، به‌ویژه در کشاورزی، ساخت و ساز و انرژی تأکید می‌کنند.

آمارها نشان می‌دهد سهام شرکت‌های بزرگ ساختمانی ترکیه در اولین روزهای پس از سقوط اسد به شدت افزایش یافت و تحلیلگران معتقدند پس از تغییر سیاسی در سوریه، فرصت‌های قابل توجهی برای شرکت‌های ترکیه در بخش های ساخت و ساز، سیمان و فولاد وجود خواهد داشت.

علی معموری -محقق در یکی از دانشگاه استرالیا- به خبرگزاری آناتولی در مورد احیای «خط لوله گاز طبیعی قطر-ترکیه» پس از سرنگونی اسد در سوریه ابراز امیدواری کرد. این خط لوله از سوریه می‌گذرد و این طرح از سال 2009 متوقف شده بود. جاستین دارگین -کارشناس ارشد انرژی خاورمیانه در شورای امور جهانی- نیز به خبرگزاری آناتولی گفت: خط لوله به ترکیه می‌تواند با جاه‌طلبی‌های ترکیه برای تبدیل شدن به یک قطب انرژی همسو باشد اما در عین حال دارگین معتقد است احداث خط لوله فرامرزی گاز طبیعی از طریق خاورمیانه با چالش‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی بزرگی نیز مواجه است. وی گفت برای مثال، خط لوله‌ای که از سوریه می‌گذرد، نه تنها ثبات داخلی بلکه همکاری بین قدرت‌های منطقه‌ای متعدد که اکنون دارای منافع متضاد هستند را می‌طلبد.

همچنین در بخش نساجی نیز نمایندگان بخش‌های نساجی و خرده‌فروشی ترکیه تأکید می‌کنند که ترکیه یکی از کشورهایی است که بیشترین سهم را در بازسازی سوریه خواهد داشت. احمد اوکسوز -رئیس انجمن صادرکنندگان نساجی و مواد خام استانبول- به خبرگزاری آناتولی گفت که فرصت‌های بزرگ و مزایای لجستیکی برای ترکیه در سوریه وجود دارد.

وی با اشاره به جمعیت قابل توجه سوریه در ترکیه، به‌ویژه از نظر نیروی کار، گفت: «آنها در بسیاری از زمینه‌ها در ترکیه کار می‌کردند. اکنون که آنها به کشورشان بازگشته‌اند، به نفع ماست که برخی از تأسیسات تولیدی را در سوریه ایجاد کنیم»

وی افزود: علاوه بر این، با توجه به پتانسیل اقتصادی قابل توجه استفاده نشده کشور پس از سال‌ها توقف رشد اقتصادی، احتمالا بازیگران خارجی به فرصت‌های سرمایه‌گذاری با بازده بالقوه بالایی دسترسی خواهند داشت.

این در حالی است که تا همین چند وقت قبل، ایران بازیگری مطرح در سوریه بوده و اکنون قدرت‌های غربی و منطقه‌ای همچون ترکیه، قصد دارند جای ایران در منطقه را بگیرند و با وجود افراد طرفدار ایران در سوریه، قصد تضعیف ایران را دارند. گفتنی است منافع ایران در منطقه امری است که پیگیری آن را از سوی مسئولان ایرانی ضروری می‌کند و لازم است مسئولان ایرانی با عظمی راسخ به مقابله با رقیبانی بپردازد که قصد کمرنگ کردن نقش ایران در منطقه را دارند.

خبرنگار: ماری ملکی

انتهای پیام/