به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز، با پایان یافتن تابستان، امید کشاورزان به اتمام قطعی‌ها افزایش یافت، اما به‌دلیل تداوم ناترازی در حوزه انرژی به‌ویژه برق و گاز شروع دوباره روند رقم خورد.
بیشتر بخوانید؛
مسئولین با قطع برق، پالس ضعف به دشمنان ندهند/ اگر مسئله حل نشود مجلس وارد عمل می‌شود
به‌گفته کارشناسان، خسارت قطعی برق در بخش کشاورزی بسیار جدی‌تر از سایر بخش‌های کشور است. اگر زمانی قطعی برق در کشور مختص افتادن تیر برق به‌دنبال باد و توفان یا قطع شدن سیم‌های برق بود، امروزه باوجود تمام پیشرفت‌ها در استفاده از فناوری، تکنولوژی و تجهیزات به‌منظور حفاظت از این سیستم با قطعی‌ها، به‌دلیل نبود انرژی یا ناترازی در تامین برق کشور مواجهیم.
زمانی این قطعی‌ها، مختص صنایع بود که در ادامه بخش خانگی و بعدها نیز گریبانگیر بخش کشاورزی شد، اما به‌دلیل اهمیت استراتژیک این بخش در تامین امنیت غذایی و محدود بودن فرآیندهای فصل کاشت تا برداشت و توزیع محصول به‌دلیل فسادپذیری بالای آن، چالش‌ها در این صنعت بیشتر از سایر صنایع برآورد می‌شود.
اغلب برق مصرفی بخش کشاورزی مربوط به چاه‌های کشاورزی است، به‌همین‌دلیل هرگونه قطعی برق موجب خاموشی چاه‌های کشاورزی می‌شود. از دست رفتن فرصت بهره‌مندی از فصل کاشت محصول به‌ویژه محصولات استراتژیک مانند گندم، کلزا و....، آسیب و خرابی تجهیزات چاه‌های کشاورزی در پی قطع و وصلی مکرر، آسیب به ذخایر موجود به‌دلیل قطعی برق سردخانه‌ها و... از زیان‌های قطعی برق در حوزه کشاورزی است که علاوه بر تورم موجب کاهش امنیت غذایی خواهد شد.
در راستای تحلیل راه‌های پیشگیری یا کاهش اثرات زیانبار قطعی برق با احد آزادی‌خواه نائب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی و علیرضا عباسی یکی از اعضای این کمیسیون گفتگو کرده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
کشاورزان از قطع برق چاه‌های کشاورزی به ستوه آمده‌اند
احد آزادی‌خواه، نائب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در تشریح اقدامات این کمیسیون در راستای پیگیری مطالبان کشاوزان پس از قطعی مکرر برق و گاز در هفته‌های اخیر به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: صبح امروز در کمیسیون کشاورزی جلسه‌ای در زمینه قطع گاز واحدهای گلخانه‌ای داشتیم که یکی از مهمترین اعتراضات گلخانه داران است. با توجه به قطع گاز و ناترازی انرژی در این حوزه گزارش‌های نگران کننده‌ای در این زمینه به ما سیده است. در واقع به کشت محصولات جالیزی گلخانه‌ای آسیب بسیار جدی وارد شده است حالا باید صندوق جبران خسارت میزان ضرر و زیان واحدهایی که مشمول پوشش بیمه‌ای هستند را برآود کند تا بتوانیم رقم دقیق خسارت در این بخش را اعلام کنیم. یکی از موضوعات دیگر که موجب نگرانی ما شده است قطع برق چاه‌های کشاورزی است و امسال دیگر کشاورزان به ستوه آمده‌اند.
وی در ادامه با گلایه از قطع برق چاه‌های کشاورزی گفت: این مسئله مصوبه یک شورای بالا دستی بود و در اختیار کمیسیون کشاورزی مجلس نبود که بتواند آن را تدبیر کند اما برای حل مشکلات این حوزه سه جلسه حداقل دو ساعته با وزیر نیرو و جهاد کشاورزی برگزار کردیم تا مصوبه آن شورای بالا دستی برای سال آینده دیگر ملغی شود.وقتی کشاورز می‌خواهد از آب چاه کشاورزی استفاده کند سطح زیر کشت (قطره‌ای، بارانی یا غرقابی) را باید به صورت یکباره آبیاری کند.
آزادی‌خواه در ادامه افزود: هنگامی که وسط جریان آبرسانی برق قطع شود عملیات نیمه تمام می‌ماند و این ناتمام ماندن یعنی خسارت ۱۰۰ درصدی به کشاورز و در نتیجه محصول خشک می‌شود. علاوه بر این نظم نوبت‌دهی بسیار مهم است مثلا در زمینه استفاده از یک چاه چند کشاورز به صورت نوبتی استفاده می‌کنند و اگر وسط عملیات آبرسانی برق قطع شود دو یا سه ساعت بعد نوبت فرد دیگری است و فردی که کارش نیمه تمام مانده است باید به انتهای صف برود و گاهی ۶ تا ۱۲ روز نمی‌تواند آب برداشت کند.
با قطع گاز سیستم گلخانه‌ای بهم می‌ریزد و محصولات از بین می‌روند
نائب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی با بیان این که سال گذشته نیز کشاورزان با این مشکلات روبرو بودند اما امسال حادتر شده است، گفت: حجم نارضایتی امسال بسیار زیاد است و واقعا نه ما و نه دولت پاسخی برای کشاورزان نداریم. در زمینه محصولات گلخانه‌ای با بهبود مدیریت بهینه آب که در سال‌های اخیر اتفاق افتاده است کشاورزان راحت‌تر فعالیت می‌کنند اما وقتی گاز قطع می‌شود، حرارت گلخانه و در واقع سیستم بهم می‌ریزد محصول دچار سرمازدگی می‌شود و کافی است که فقط یک روز گاز قطع شود چون محصول گلخانه‌ای سریع‌الفساد است، زود از بین می‌رود.
وی در پاسخ به این پرسش که سهم کدام دولت در ناترازی انرژی و به طور خاص اثرات مخرب آن بر بخش کشاورزی بیشتر است، گفت: باید قبول کنیم این سوء مدیریت به اشتباهات «حکمرانی آب» برمی‌گردد که از ابتدای انقلاب گریبان ما ا گرفته است در این زمینه دولت‌ها با یکدیگر فرقی ندارند و ارتباطی به یک جریان سیاسی خاص ندارد البته شدت و ضعف دارد اما ممکن است برخی از جریان‌های سیاسی در زمان مسئولیت اجرایی خود بیشتر مقصر باشند اما حکمرانی آب در کشور ما قابل دفاع نبوده و نیست. اگر از ۴۵ سال قبل یعنی از اول انقلاب منابع آب را با دانشی که الان داریم و با این حساسیت مدیریت می‌کردیم حتما این چالش آبی را نداشتیم اما بحث بر سر این است که همین الان هم می‌توانیم مدیریت کنیم.
آزادی‌خواه با اشاره به روابط حسنه ایران و چین گفت: در زمینه حکمرانی آب می‌توانیم در چارچوب یک قرارداد از تجربیات چینی‌ها استفاده کنیم. علاوه بر این در حال حاضر واحدهای صنعتی داریم که از ۵ مگاوات تا ۳۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کنند، یکی از راهکارها این است که هر وادی که هر واحد صنعتی بخشی از برق مورد نیاز خود را با استفاده از پنل خورشیدی تامین کند. ۱۷ هزار مگاوات ناترازی داریم ولی اگر وزیر نیروی این دولت از واحدهای صنعتی تعهد بگیرد ۷۰۰۰ را آن‌ها تولید کنند بار سنگینی از تعهدات دولت کم می‌شود و بخش انرژی ما نیز از این وضعیت ناترازی خارج می‌شود.
ریشه ترک فعل در حوزه انرژی به دهه ۹۰ برمی‌گردد
علیرضا عباسی، عضو کمیسیون‌های کشاورزی، آب و منابع طبیعی و کشاورزی در پاسخ به پرسشی درباره میزان خسارت قطعی برق به صنایع بخش کشاورزی به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: در حوزه صنعت، چه کشاورزی و چه سایر موارد به پاره‌ای زیرساخت‌ها نیاز داریم که یکی از آن‌ها مسئله انرژی است. وابستگی بخش کشاورزی به انرژی متفاوت‌تر و بیشتر از بخش انرژی است زیرا اگر بخش صنعت با تعطیلی چند ساعته روبرو شود نهایتا تا روز بعد می‌تواند فعالیتش را از سر گیرد اما فعالیت بخش کشاورزی اگر به روز انجام نشود ممکن است دستاورد یک سال کشاورز را تحت تاثیر قرار دهد. مثلا محصولی کاشته شده و نزدیک گل‌دهی و رشد حداکثری محصول است که برق چاه کشاورزی قطع می‌شود و امکان آب رساندن به محصول وجود ندارد ممکن است کشاورز در حد چهل تا پنجاه درصد و حتی بیشتر محصول را از دست بدهد. بنابراین این خسارات در حوزه کشاورزی متغیر است و این گونه نیست که به راحتی عددی را اعلام کنیم.
وی با بیان این که باید به سمتی برویم که ناترازی در حوزه برق برای حمایت از تولید داخلی و صنایع را به حداقل برسانیم، گفت: در دهه ۹۰ شاهد ترک فعل‌ها و کوتاهی‌هایی از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط بودیم که اگر کسی بخواهد ریشه‌یابی و برخورد کند باید به آن موقع برگردد. در برنامه ششم توسعه حدود ۲۵ هزار مگاوات تولید مازاد برق مصوب شد اما دولت یازدهم و دوازدهم ۵ هزار مگاوات بیشتر برق را اضافه نکرد.
عباسی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت‌های یازدهم و دوازدهم بر اساس برنامه مصوب ششم عمل نکردند، گفت: برخی مسئولان آن دوره معتقد بودند که نیاز ما به حجم بالای برق برای یک پیک یک ماهه است و برای نیاز یک ماهه نباید چند میلیارد دلار هزینه کنیم و نیروگاه بسازیم در حالی که این تصمیم راهبرد درستی نبود زیرا مازاد تولید را در ماه‌های دیگر سال می‌توانستند صادر کنند. بسیای از کشورهای منطقه با ناترازی انرژی روبرو هستند و می توانستند از برق مازاد ایران استفاده کنند و برق مازاد وارد حوزه ارزی‌آوری برای کشور می‌شد. متاسفانه آن دولت‌ها به این مسائل توجهی نداشتند و به همین دلیل امروز با خسارت چند میلیارد دلاری بخش کشاوزی و سایر صنایع روبرو هستیم.
واردات انرژی راه‌حل پایدار برای جبران ناترازی در زمان پیک مصرف نیست
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در ادامه تصریح کرد: مسئله ناترازی در بخش گاز نیز مانند ناترازی بخش برق است و باید ازقبل برنامه‌ریزی می‌شد زیرا به هر حال در یک روزهایی از سال پیک مصرف گاز را داریم و باید برای آن برنامه‌ریزی شود. ممکن است برخی در پاسخ بگویند زمان پیک مصرف واردات انجام می‌دهیم اما این هم راه‌حل پایدار و درستی نیست زیا ممکن است مانند شرایط فعلی با کشوری مانند ترکمنستان به هر دلیلی با مشکل مواجه شویم، آیا باید کل کشور را با مشکل مواجه کنیم؟ برای این که با شرایط فعلی روبرو نشویم باید زیرساخت‌ها را تقویت کنیم و تولید داخل را افزایش دهیم.
عباسی با انتقاد از رویه دولت چهاردهم در زمینه تولید انرژی گفت: متاسفانه دولت فعلی نیز مانند دولت یازدهم و دوازدهم نسبت به این موضوع بی‌تفاوتی به خرج داده است. دولت باید در ماه‌های شهریور و مهر ذخیره سوخت گازوئیل انجام می‌دادند الان با کسری سوخت مواجه نبودیم. البته ممکن است این غفلت مقطعی و ناشی از عدم دور اندیشی به علت تغییر و تحولات روزهای اولیه دولت و سرگرمی به علت انتصابات بوده یا دلایلی از این دست بوده اما با بهره‌گیری از تجربه فعلی نباید ادامه پیدا کند.
مردم نمی‌پذیرند که ایران دومین دارنده ذخایر گازی دنیا است اما ناترازی دارد!
وی تصریح کرد: مردم نمی‌پذیرند که ایران دومین دارنده ذخایر گازی دنیا است اما ناترازی دارد! برای پیشگیری از عدم تداوم مشکل باید دولت افراد مختلف را به کار بگیرد، اما اگر بخواهد به صورت روزمرگی بیش برود ه روز مشکلات بیشتر و مردم ناراضی تر می‌شوند. ایران این توان را دارد که هم در حوزه داخلی نیاز خود را برطرف کند و هم نیاز منطقه را برطرف کند، دارد ولی به شرط این که دولت بخواهد و اراده کند. رهبر انقلاب سال ۱۴۰۳ را سال جهش تولید با مشارکت مردم نام‌گذاری کردند در حالی که از مردم غفلت کرده‌ایم. باید مردم را در پروژه‌های مختلف شریک کنیم تا اتفاقات خوب رقم بخورد.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در تشریح راه‌های کوتاه مدت و بلندمدت رفع ناترازی انرژی گفت: دولت برای بلندمدت در راستای تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها باید برنامه‌ریزی کارشناسی داشته باشد اما در کوتاه مدت صادقانه از مردم بخواهد که صرفه جویی کنند. در حال حاضر ۸۰ الی ۸۵ درصد گاز کشور در بخش خانگی مصرف می‌شود و می‌توانیم ۱۰ درصد در این بخش صرفه‌جویی کنیم و آن را به نیروگاه برسانیم تا مشکل امسال برطرف شود. حتی اکر کسی صرفه‌جویی کرد باید برای وی مشوق قرار دهیم تا ترغیب شود. دولت گذشته طرحی را تحت عنوان ۱ مساوی ۴ ارائه کرد که اگر کسی صرفه‌جویی کند چهار برابر آن دولت جبران می‌کند مثلا اگر مصرف برق یک واحد مسکونی ۱۰۰ هزار تومان بود به ۸۰ هزار تومان برساند، همان ۸۰ هزار تومان از وی گرفته نمی‌شود اما همه این‌ها راه‌حل‌های کوتاه مدت است و برای پیک های مصرف تابستان و زمستان باید با تدبیر برنامه‌یزی شود.
انتهای پیام/
نظر شما