به گزارش گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز، جشنواره فیلم شهر، یکی از رویدادهایی است که طی سال‌های اخیر با هدف تمرکز بر موضوع «شهر»، «زندگی شهری» و «چالش‌های کلان‌شهرها» توسط شهرداری تهران برگزار شده است. این جشنواره بر روی کاغذ می‌تواند تبدیل به یک رخداد مهم و اثرگذار در تقویم سینمایی کشور شود؛ چرا که زندگی شهری امروز بستر بسیاری از مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی هویتی مردم ایران است. با این حال، پرسش مهمی که پیش رو قرار دارد این است که آیا جشنواره فیلم شهر واقعاً توانسته نقشی جدی در سینمای ایران ایفا کند؟ و مهم‌تر اینکه در مقایسه با دیگر جشنواره‌های سینمایی کشور چه جایگاهی دارد؟

برای یافتن پاسخ این سؤال، باید جشنواره فیلم شهر را در کنار جشنواره‌های تثبیت‌شده‌تری مانند جشنواره فیلم فجر، جشنواره سینماحقیقت، جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان، جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشنواره فیلم عمار قرار داد. هر یک از این جشنواره‌ها با وجود نقدها و ضعف‌های ساختاری، پس از سال‌ها فعالیت، توانسته‌اند برای خود مخاطب، اعتبار، استاندارد و نقش مشخصی در سینمای ایران تعریف کنند. اما جشنواره فیلم شهر هنوز درگیر این پرسش بنیادین است که چرا باید برگزار شود و چه چیزی آن را از سایر رویدادها متمایز می‌کند؟

از منظر موضوعی، جشنواره فیلم شهر پتانسیلی بی‌تکرار دارد. شهر و شهرنشینی موضوعی است که تقریباً تمام مردم با آن درگیر هستند و درصد قابل‌توجهی از تولیدات سینمایی و مستند ایران نیز به شکلی مستقیم یا غیرمستقیم به مسائل شهری می‌پردازد. تراکم، ترافیک، آلودگی هوا، معماری، هویت فرهنگی محلات، حاشیه‌نشینی، مهاجرت، روابط اجتماعی، سبک زندگی، اقتصاد شهری، امنیت و حتی فراغت و... موضوعاتی‌اند که می‌توانند محور داستان‌ها و روایت‌های جذابی شوند.

اما برگزاری این جشنواره بیشتر شبیه یک «مسئولیت اداری» برای شهرداری به نظر می‌رسد تا یک جشن واقعی سینمایی. بسیاری از دوره‌های گذشته نتوانسته‌اند آن تأثیرگذاری و هیجان لازم را ایجاد کنند. مهم‌ترین دلیل نیز آن است که جشنواره هنوز نتوانسته «هویت» خود را تعریف کند.

در مقایسه با جشنواره فیلم فجر، که همچنان مهم‌ترین ویترین سالانه سینمای ایران محسوب می‌شود، جشنواره فیلم شهر به‌رغم حمایت کامل شهرداری، نتوانسته برای خودش برند بسازد. فجر یک رویداد ملی است و هر سال موضوعات مختلفی پیرامون آن شکل می‌گیرد. جشنواره سینماحقیقت نیز عملاً به خانه جدی مستندسازی ایران تبدیل شده است و برای مستندسازان ارزش رقابتی دارد. جشنواره فیلم کوتاه تهران نیز به اعتبار سال‌ها کار تخصصی، در منطقه خاورمیانه و حتی در میان جشنواره‌های معتبر جهانی شناخته شده است. اما جشنواره فیلم شهر هنوز نتوانسته خود را در هیچ حوزه‌ای به‌عنوان «مرجع» یا «میدان اصلی رقابت» تثبیت کند.

اگر جشنواره فیلم شهر می‌خواهد مهم شود، باید چند سؤال کلیدی را دوباره تعریف کند. چرا این جشنواره برگزار می‌شود؟ مخاطبش کیست؟ ویژگی منحصربه‌فردش چیست؟ آیا خروجی مشخص دارد؟
و مهم‌تر از همه شفافیت در انتخاب و داوری. اگر این رویداد بتواند در پاسخ به این پرسش‌ها ساختاری هویت‌مند ارائه دهد، و اگر فیلم‌سازان احساس کنند حضور در این جشنواره یک فرصت واقعی برای مطرح‌شدن و دیده‌شدن است، آنگاه جشنواره فیلم شهر می‌تواند در تقویم سینمایی کشور به رویدادی اثرگذار تبدیل شود.

جشنواره‌ای که «خود خبرساز نیست» با تبلیغات سفارشی و راه اندازی لشگر مجازی هم تبدیل به رویداد مهم نمی‌شود. مخاطب، رسانه و جامعه سینمایی زمانی به چنین رویدادی توجه می‌کنند که اتفاق واقعی، رقابت جدی، فیلم مهم، داور معتبر و بحث‌های سینمایی قابل‌تأمل در آن رخ دهد.

تبلیغات سفارشی می‌تواند توجه لحظه‌ای ایجاد کند، اما اعتبار نمی‌سازد. اعتبار فقط با محتوا شکل می‌گیرد؛ با کیفیت انتخاب‌ها، با شفافیت داوری، با مشارکت جدی فیلم‌سازان، با ایجاد فرصت‌های واقعی برای نمایش آثار و حتی با تبدیل شدن به محفلی که «بحث‌های مهم» در آن شکل می‌گیرد.

حالا در نهمین دوره جشنواره فیلم شهر، مریم پیرکاری مدیرعامل موسسه تصویر شهر به‌ عنوان دبیر این دوره جشنواره منصوب شده و با نگاهی به فضای مجازی خصوصا شبکه اجتماعی ایکس میتوان دریافت پیرکاری سعی دارد با تبلیغات سفارشی لشگر سایبری در فضای مجازی این جشنواره را مهم جلوه دهد. با نگاهی به برخی از توییت هایی که در شبکه ایکس منتشر شده، شباهت متن توییت‌ها و انتشار بازه زمانی همه آنها که در یک روز منتشر شده می‌توان دریافت که در تنظیم توییت ها از چیزی غیر از انگیزه‌های شخصی کاربران استفاده شده است حال آنکه به نظر می‌رسد این نوع تبلیغات و هزینه احتمالی برای آن نتیجه منفی در بر خواهد داشت که در ذیل تعدادی از آنها آمده است.

کاربر حسین ایرانی در صفحه ایکس خود نوشت:

جشنواره فیلم شهر در برابر تصویر سیاه و تک بعدی از زندگی شهری می‌ایستد.

شهر فقط بحران نیست؛ آینه ای است از انسان، امید و امکان

مینو حیدری از دیگر کاربران اسنپ چنین نوشت:

اگر سینما قراره آینه باشه، جشنواره فیلم شهر دقیقا اون لحظه‌ست که شهر خودش رو توی پرده سینما می‌بینه

کاربر سعیده درباره جشنواره فیلم شهر چنین توییتی منتشر کرد:

شهری که با فیلم جون می‌گیره

جایی که تصویر، ضربان زندگی رو نشون می‌ده «بار دیگه شهری که دوست دارم» فقط یه شعار نیست، یه دعوته برای دیدن، فهمیدن و عاشقانه زندگی کردن تو دل شهر

نورا براتی نیز چنین توییتی در صفحه اش نوشت:

ایران، سرزمین شهرهای زیباست با هزاران فرهنگ رنگارنگ و دل نشین

جشنواره فیلم شهر میتونه این تفاوت‌های زیبا رو با فیلم‌های پرمعنا و متنوع نشون بده.

همتا فرهمند از دیگر کاربران شبکه ایکس چنین نوشت:

زیست شهری، محور امسال جشنواره بین المللی فیلم شهر است.

هدف نمایش پیوند انسان و شهر، و گسترش رنگ های تازه در سینمای ایران است.

کاربر بهنیا در صفحه خود نوشت:

زیست شهری فقط برج‌ها و ترافیک نیست؛ شهر یعنی همون پیرمرد دم مغازه، همون بوی نون تازه از نونوایی سر کوچه...

جشنواره «فیلم شهر» قراره همین زندگی واقعی رو به تصویر بکشه

کاربر زهرا نیز چنین توییتی منتشر کرد:

هر فیلم شهری یه روایت از زندگیه؛

قصه‌ای که از دل خیابون ها، از دل مردم درمیاد.

امسال تو جشنواره فیلم شهر می‌خوایم ببینیم شهر خودش به یک شخصیت نمایشی تبدیل می‌شه.

کاربر خانم یاس در خصوص این جشنواره توییت خود را چنین نوشت:

هر شهری مجموعه‌ای از تضادهاست؛ زشتی و زیبایی، صدا و سکوت، ویرانی و زندگی.

جشنواره فیلم شهر به جای پاک کردن یک سوی واقعیت می‌خواهد توازن را روایت کند.

سمانه کاظمی از دیگر کاربران توییتر نوشت:

هر خیابون، هر کوچه، هر سکوت و هیاهوی شهر، داستان ماست.

نهمین جشنواره فیلم شهر، روایتگر زندگی در دل شهری‌ست که دوستش داریم.

ماهک ملک پور توییت خود را اینگونه منتشر کرد:

در روزگاری که بسیاری از فیلم‌ها تنها تاریکی شهر را به نمایش می‌گذارند و چهره‌ای به شدت تیره از ایران بازتاب می‌دهند، جشنواره فیلم شهر می‌کوشد تمامیت آن را بازنمایی کند؛ شهری که در آن زشتی و زیبایی، تضاد و تداوم در کنار هم معنا می‌یابند

کاربر رها نیز چنین نوشت:

مریم پیرکاری دبیر نهمین جشنواره بین المللی فیلم شهر گفته محور جشنواره فیلم شهر «زیست شهری و انسان» هستش،

یعنی قراره سینما یه بار دیگه آینه خیابون و زندگی واقعی ما باشه.

در نهایت، وجود جشنواره فیلم شهر می‌تواند مهم باشد؛ نه فقط برای سینما، بلکه برای خود شهر تهران و مدیریت شهری. اما اهمیت واقعی زمانی ساخته می‌شود که کیفیت و محتوا در مرکز توجه قرار گیرد، نه «نمایش رسانه‌ای» برای جشنواره‌ای که خروجی مورد توجهی ندارد. جشنواره باید از فضای تصنعی فاصله بگیرد و به جشنواره‌ای تبدیل شود که خودِ آثارش خبرساز باشد. این تنها راهی است که جشنواره فیلم شهر را از یک رویداد اداری به یک نهاد فرهنگی پایدار و اثرگذار تبدیل می‌کند.

انتهای پیام/