به گزارش خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، استیو ویتکاف -فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا- به همراه کوشنر- داماد ترامپ- روز یکشنبه وارد برلین شدند تا با نمایندگان اوکراین و کشورهای اروپایی درباره چشمانداز پایان جنگ روسیه و اوکراین گفتوگو کنند.
این درحالی است که قبل از شروع دیدار زلنسکی -رئیس جمهور اوکراین- اعلام کرد که اوکراین برای دستیابی به صلح، ناگزیر به پذیرش «برخی سازشها» خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
استعفای نزدیکان زلنسکی یکی پس از دیگری / رئیس جمهور اوکراین دست راست خود را از دست داد
او در گفتوگویی با خبرنگاران که از طریق واتساپ انجام شد، توضیح داد که دریافت تضمینهای امنیتی از آمریکا، شرکای اروپایی و دیگر کشورها میتواند جایگزینی برای عضویت در ناتو باشد؛ تصمیمی که از نگاه کییف یک «مصالحه» تلقی میشود.
زلنسکی همچنین تأکید کرد که برقراری آتشبس در امتداد خطوط مقدم فعلی «گزینهای منصفانه» است؛ گزینهای که بهزعم او میتواند مبنای توقف درگیریها قرار گیرد.
واقعیتی تلخ برای اوکراین: ناتو دور از دسترس است
کییف بهخوبی آگاه است که عضویت در ناتو بیش از هر زمان دیگری دستنیافتنی شده است. دونالد ترامپ -رئیسجمهور آمریکا- پیشتر بهصراحت گفته بود: «میتوانید عضویت در ناتو را فراموش کنید». به نظر همین موضعگیریها، محاسبات راهبردی اوکراین را دستخوش تغییر کرده است.
پیامدهای چرخش راهبردی زلنسکی
تغییر موضع اوکراین و اعلام عقب نشینی از عضویت در ناتو نقطه عطفی برای اوکراین محسوب میشود؛ کشوری که سالها عضویت در ناتو را تنها تضمین واقعی امنیت خود در برابر روسیه میدانست و حتی این هدف را در قانون اساسیاش گنجانده بود. در مقابل، مسکو همواره گسترش ناتو به شرق را تهدیدی مستقیم علیه امنیت خود تلقی کرده است.
از این منظر، عقبنشینی کییف از مطالبه عضویت در ناتو با یکی از اهداف اعلامشده روسیه برای پایان جنگ همسو است. رئیسجمهور روسیه بارها تلاش اوکراین برای پیوستن به ناتو را دلیل اصلی آغاز حمله گسترده در فوریه ۲۰۲۲ عنوان کرده و کرملین شرط هرگونه توافق صلح را صرفنظر کردن اوکراین از این درخواست دانسته است.
چالشها همچنان پابرجاست
با وجود اعلام امکان انصراف اوکراین از عضویت در ناتو، اختلافات اساسی باقی است. زلنسکی پیش از آعاز مذاکرات در برلین به این نکته نیز اشاره کرد که خواسته روسیه برای عقبنشینی نیروهای اوکراینی از بخشهایی از مناطق شرقی دونتسک و لوهانسک «ناعادلانه» است. او تصریح کرد که مسکو به دنبال خروج کامل نیروهای اوکراین از این مناطق است؛ مطالبهای که کییف آن را غیرقابل قبول میداند.
زلنسکی همچنین اعلام کرده بود که ایالات متحده ایدهای را مطرح کرده که اوکراین از دونتسک عقبنشینی کند و یک منطقه آزاد اقتصادی غیرنظامی در آنجا ایجاد کند، پیشنهادی که او آن را به دلیل غیرقابل اجرا بودن رد کرد.
او در این رابطه چندین سؤال اساسی را مطرح کرد، از جمله اینکه «چه کسی قرار است این منطقه اقتصادی را اداره کند؟» و این طرح را به دلیل ابهامهای امنیتی و اجرایی رد کرد. زلنسکی این موضوع را «بسیار حساس» توصیف کرد و بار دیگر بر توقف درگیریها در امتداد خط تماس فعلی تأکید نمود.
در همین حال، یوری اوشاکوف -مشاور سیاست خارجی پوتین- به روزنامه کامرسانت گفت که حتی در صورت غیرنظامی شدن دونتسک، نیروهای پلیس و گارد ملی روسیه در بخشهایی از این منطقه باقی خواهند ماند؛ موضعی که تحقق یافتن هرگونه توافق را با تردید مواجه میکند.
مخالفت افکار عمومی اوکراین از انصراف از عضویت ناتو
بر اساس نظرسنجی مؤسسه بینالمللی جامعهشناسی کییف به سفارش روزنامه «کییف ایندیپندنت»، ۴۷.۱ درصد از شهروندان اوکراینی، واگذاری امتیازات ارضی و انصراف از عضویت در ناتو را بهعنوان پیششرط پایان جنگ «کاملا غیرقابل قبول» میدانند.
تنها ۸.۲ درصد گفتهاند که «بهراحتی» با این سناریو موافقت میکنند، در حالی که ۳۸.۱ درصد آن را دشوار اما «در مجموع قابل قبول» ارزیابی کردهاند. این نظرسنجی بین ۵ فوریه تا ۱۰ مارس و با مشارکت ۲۰۲۹ نفر انجام شده است.
نگرانیهای فزاینده اروپا
رهبران اروپایی اکنون بیش از هر زمان دیگری نگران آینده جنگ روسیه و اوکراین هستند. در همین رابطه فریدریش مرتس -صدراعظم آلمان- در دیداری که در برلین با دبیر کل ناتو داشت، تأکید کرد که هرگونه آتشبس پایدار باید با تضمینهای امنیتی محکم همراه باشد و هشدار داد که صلح نباید به قیمت امنیت اتحادیه اروپا یا ناتو تمام شود.
مارک روته -دبیرکل ناتو- نیز از اعضای این ائتلاف خواست هزینههای دفاعی و تولید نظامی خود را افزایش دهند و هشدار داد که روسیه ممکن است ظرف پنج سال آینده آماده استفاده از نیروی نظامی علیه ناتو شود. او در سخنرانیاش در برلین گفت ناتو باید «برای مقیاسی از جنگ آماده شود که نسلهای پیشین اروپا آن را تجربه کردهاند» و مدعی شد کشورهای عضو میتوانند هدف بعدی روسیه باشند.
این در حالی است که دیمیتری پسکوف -سخنگوی ریاستجمهوری روسیه- در واکنش به این سخنان در گفتوگو با تلویزیون دولتی کشورش گفت: روته «اصلا نمیداند درباره چه چیزی صحبت میکند» و این سخنان را غیر مسئولانه خواند. او افزود: «به نظر میرسد این سخنان از سوی نماینده نسلی بیان شده که واقعیت جنگ جهانی دوم را فراموش کرده است».
انتهای پیام/
نظر شما