به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز، در روزهایی که فشارهای اقتصادی بیش از هر زمان دیگری معیشت مردم را تحت‌تأثیر قرار داده است، طرح و برجسته‌سازی موضوعاتی که هیچ نسبتی با اولویت‌های اقتصادی کشور ندارند، نه‌تنها کمکی به حل مشکلات موجود نمی‌کند، بلکه با منحرف‌کردن افکار عمومی از مسئله اصلی، زمینه‌ساز ایجاد شکاف‌های اجتماعی و دامن‌زدن به اختلافات میان احزاب و جناح‌های سیاسی می‌شود.

در همین چارچوب، طی روزهای اخیر نمونه‌های متعددی از این رویکرد در فضای مجازی به چشم می‌خورد؛ از حاشیه‌سازی پیرامون برگزاری ماراتن کیش گرفته تا طرح مباحثی درباره خودروی ضدگلوله سعید جلیلی؛ موضوعاتی که هیچ ارتباط مستقیمی با دغدغه‌های اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم ندارند و بیش از آنکه پاسخ‌گوی نیاز جامعه باشند، به ایجاد شکاف اجتماعی در کشور منجر می‌شود.
چه کسانی این‌روزها شکاف اجتماعی را در کشور تشدید می‌کنند؟

در شرایطی که نرخ دلار به حدود ۱۳۰ هزار تومان و قیمت سکه به نزدیک ۱۴۰ میلیون تومان رسیده و فشارهای معیشتی هر روز بیشتر می‌شود، طرح حاشیه‌هایی که ارتباطی با مسائل اقتصادی ندارند، محل انتقاد است. با این حال، در هفته‌های اخیر برخی چهره‌های منتسب به جریان اصلاح‌طلب با برجسته‌سازی موضوعاتی جنجالی، به تشدید شکاف‌های اجتماعی و سیاسی دامن زده‌اند.

از جمله این موارد، حاشیه‌های ایجادشده پیرامون برگزاری ماراتن کیش است؛ رویدادی که با واکنش‌های مختلفی همراه شد. خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، این اتفاق را «نتیجه غفلت مدیران» دانست و امیررضا واعظی آشتیانی نیز از احتمال وجود انگیزه‌های سیاسی در پشت پرده آن سخن گفت. طبق اخبار رسیده قرار است یک ماراتن دیگر در کیش این‌بار با اسپانسری نوبیتکس برگزار شود.

همچنین در روزهای اخیر، موضوع خودروی سعید جلیلی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، مورد توجه و مانور رسانه‌ای قرار گرفت؛ به‌طوری که جلال رشیدی کوچی مدعی شد هزینه تجهیز این خودرو معادل قیمت دو دستگاه بنز S۵۰۰ ضدگلوله بوده است.

این فضاسازی‌ها در حالی صورت می‌گیرد که واکنش قابل توجهی از سوی دولت، وزیر اقتصاد و همین منتقدان نسبت به جهش نرخ ارز، افزایش قیمت سکه و گرانی‌های گسترده مشاهده نمی‌شود؛ مسائلی که به دغدغه اصلی مردم تبدیل شده‌اند.

در ادامه گفتگوی ایسکانیوز با بیژن عبدالکریمی فعال سیاسی را می‌خوانید:

بسیاری از مسائل فرعی نه از سر دغدغه عمومی، بلکه با هدف تأمین منافع سیاسی مطرح می‌شوند

بیژن عبدالکریمی در توضیح به این سوال که چرا در شرایط سخت اقتصادی، برخی جریان‌های سیاسی به‌جای تمرکز بر مسائل معیشتی به حاشیه‌های کم‌اهمیت سیاسی می‌پردازند، گفت: پرداختن به موضوعاتی که ارتباطی با زندگی و معیشت مردم ندارد، محدود به یک جریان خاص نیست و در میان طیف‌های مختلف سیاسی دیده می‌شود. بسیاری از این مسائل فرعی نه از سر دغدغه عمومی، بلکه با هدف تأمین منافع سیاسی و گروهی مطرح می‌شوند.

وی با تأکید بر اینکه حتی برخی مدعیان دفاع از معیشت مردم نیز دچار این آفت می‌شوند، افزود: گاهی موضوعاتی برجسته می‌شود که در ظاهر اجتماعی یا اقتصادی به نظر می‌رسد، اما در عمل هیچ تأثیری بر زندگی روزمره مردم ندارد. این مباحث بارها تکرار می‌شوند، اما نه‌تنها راه‌حلی ارائه نمی‌دهند، بلکه باعث می‌شوند مسائل اصلی اقتصاد و معیشت به حاشیه رانده شود.

عبدالکریمی با اشاره به پیامدهای این رویکرد تصریح کرد: استمرار پرداختن به شبه‌مسائل، جامعه را دچار سردرگمی و فرسایش اعتماد می‌کند و به تعمیق شکاف میان مردم و جریان‌های سیاسی می‌انجامد. یکی از مشکلات جدی فضای سیاسی کشور، ناتوانی بخشی از نخبگان در صورت‌بندی دقیق مسائل واقعی جامعه است؛ موضوعی که موجب می‌شود به جای تمرکز بر مشکلات بنیادین مانند تورم، بیکاری و کاهش قدرت خرید، انرژی سیاسی و رسانه‌ای صرف حاشیه‌هایی شود که دستاورد ملموسی برای مردم ندارد.

دامن‌زدن مداوم به مسائل فرعی می‌تواند به تعمیق شکاف‌های اجتماعی در کشور منجر شود

این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که طرح و برجسته‌سازی مسائل سیاسیِ بی‌ارتباط با معیشت مردم چگونه می‌تواند به شکاف اجتماعی منجر شود، اظهار کرد: درباره برخی موضوعات فرعی مانند ماراتن کیش، اطلاعات شفافی از جمله اینکه چه نهادی یا چه افرادی مسئول برگزاری آن بوده‌اند، در دست نیست؛ اما مسئله اصلی خودِ این رویدادها نیست. بلکه دامن‌زدن مداوم به مسائل فرعی می‌تواند به تعمیق شکاف‌های اجتماعی در کشور منجر شود.

وی افزود: تمرکز بر مسائل فرعی و کم‌اهمیت، جامعه را دچار دوقطبی‌های بی‌حاصل می‌کند و افکار عمومی را از مسائل اصلی منحرف می‌سازد. هر اقدامی که به افزایش شکاف اجتماعی، سیاسی یا قومی منجر شود، اقدامی سنجیده و در راستای منافع ملی نیست. چنین روندی ناخواسته در جهت اهداف دشمنان ایران از جمله آمریکا و رژیم صهیونیستی عمل می‌کند و حتی می‌تواند زمینه را برای فشار یا اقدام علیه کشور فراهم سازد.

این فعال سیاسی با تأکید بر پیامدهای بلندمدت این رویکرد تصریح کرد: تجربه نشان داده است که هر حرکتی که انسجام اجتماعی را تضعیف کند، در نهایت هزینه‌های سنگینی برای کشور به همراه خواهد داشت؛ هزینه‌هایی که گاه در کوتاه‌مدت دیده نمی‌شود اما در بزنگاه‌های حساس خود را نشان می‌دهد. به همین دلیل، پرداختن به حاشیه‌ها به‌جای مسائل واقعی جامعه، به‌ویژه در شرایط اقتصادی دشوار، می‌تواند آسیب‌زا باشد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به ضعف نیروی انسانی در عرصه سیاست اشاره کرد و گفت: امروز با کمبود جدی رجل سیاسی مواجه هستیم؛ چه در میان نیروهای اصلی، چه نیروهای ملی و چه نیروهای انقلابی. این خلأ موجب شده است که به‌جای کنشگران واقعی و مسئولیت‌پذیر، با «شبه‌کنشگران» روبه‌رو باشیم؛ افرادی که بیشتر به حاشیه‌سازی و جنجال رسانه‌ای می‌پردازند تا حل مسائل واقعی کشور. تداوم این وضعیت نه‌تنها به فضای سیاسی، بلکه به کلیت جامعه آسیب می‌زند و به‌عنوان یک خطر جدی برای آینده سیاست و ثبات اجتماعی کشور باید مورد توجه قرار گیرد.

پرداختن به این‌گونه موضوعات اختلافات سیاسی را در کشور افزایش می‌دهد

عبدالکریمی در پاسخ به این پرسش که تمرکز بر مسائل فرعی تا چه اندازه می‌تواند به تشدید اختلافات سیاسی میان احزاب منجر شود، گفت: پرداختن به این‌گونه موضوعات نه‌تنها اختلافات سیاسی را در کشور افزایش می‌دهد، بلکه خودِ این مسائل نیز محصول همین اختلاف‌ها هستند و در عین حال، به بازتولید و تعمیق آن دامن می‌زنند.
وی با تأکید بر وجود شکاف اجتماعی در کشور تصریح کرد: امروز با یک شکاف اجتماعی جدی روبه‌رو هستیم و نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت. چنین رویکردهایی به‌طور مستقیم در شکل‌گیری و گسترش این شکاف‌ها نقش داشته است. مسئله نگران‌کننده آن است که کمتر سیاستمداری به این می‌اندیشد که چگونه می‌توان این شکاف‌ها را کاهش داد و زمینه ترمیم اعتماد اجتماعی را فراهم کرد.

این فعال سیاسی افزود: متأسفانه بخش قابل توجهی از سیاستمداران، چه آگاهانه و چه ناآگاهانه، با رفتارها و مواضع خود در مسیر تشدید شکاف‌های سیاسی و اجتماعی حرکت می‌کنند؛ روندی که در نهایت نه‌تنها به رقابت سالم سیاسی کمکی نمی‌کند، بلکه انسجام ملی و سرمایه اجتماعی کشور را نیز با چالش جدی مواجه می‌سازد.

بیش از هر زمان دیگری نیازمند نیازمند سیاستی هستیم که شکاف‌های اجتماعی را کاهش دهد

این کارشناس سیاسی در واکنش به این پرسش که تداوم پرداختن به چنین مسائل حاشیه‌ای چه پیامدهایی برای جامعه و کشور به همراه خواهد داشت، اظهار کرد: پرداختن به مسائل فرعی شکاف در جامعه را گسترش می‌دهد. امروز با یک بحران اجتماعی روبه‌رو هستیم که متأسفانه بخشی از نخبگان سیاسی به‌جای تلاش برای ترمیم آن، ناخواسته یا آگاهانه در مسیر تعمیق این شکاف‌ها حرکت می‌کنند و حتی هویت و جایگاه سیاسی خود را بر پایه همین گسل‌های اجتماعی تعریف می‌کنند.

وی افزود: جامعه بیش از هر زمان دیگری نیازمند نوعی فلسفه و سیاستی هستیم که به‌جای دامن‌زدن به شکاف‌های اجتماعی، در جهت کاهش آن‌ها حرکت کند؛ مسیری که نه‌تنها به انسجام داخلی کمک می‌کند، بلکه در راستای منافع ملی نیز قرار دارد. به گفته او، در بخشی از جامعه و میان برخی نخبگان این آگاهی شکل گرفته است که ادامه این روند به زیان کشور تمام می‌شود، اما هنوز بخش دیگری این واقعیت را درک نکرده‌اند.

این کارشناس سیاسی تأکید کرد: تداوم شکاف‌های اجتماعی و سیاسی در نهایت به تضعیف سرمایه اجتماعی، کاهش اعتماد عمومی و آسیب‌پذیر شدن کشور در برابر فشارهای بیرونی منجر خواهد شد؛ موضوعی که می‌تواند هم جامعه و هم ساختار حاکمیت را با چالش‌های جدی و بلندمدت مواجه کند.
انتهای‌پیام/
خبرنگار: علیرضا همتی بهار