به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، گروههای حقوق بشری نسبت به قتل دانشمندان هستهای ایرانی توسط رژیم صهیونیستی ابراز نگرانی کردهاند. این رژیم در نخستین حملات خود به ایران ۹ دانشمند هستهای ایرانی را به شهادت رساند.
ارتش رژیم صهونیستی پس از این حملات وحشیانه با صدور بیانیهای ادعا کرد که «همه دانشمندان و کارشناسانی که در حملات کشته شدند، نقشی کلیدی در توسعه سلاحهای هستهای ایران داشتند.» در ادامه بیانیه مدعی شد که «حذف این افراد ضربه مهمی برای دسترسی ایران به تسلیحات کشتار جمعی است»؛ اما ایران این ادعا را رد کرد. مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان در این زمینه گفت ایران به دنبال انرژی هستهای صلحآمیز است و با توجه به منویات رهبر انقلاب ما هرگز به دنبال ساخت سلاح هستهای نبودهایم.
فریدون عباسی متخصص مهندس هستهای، محمدمهدی تهرانچی فیزیکدان، اکبر مطلبیزاده متخصص مهندسی شیمی، سعید برجی متخصص مهندس مواد، امیرحسن فقهی فیزیکدان، عبدالحمید مینوچهر فیزیکدان رآکتور، منصور عسگری فیزیکدان، احمدرضا ذوالفقاری داریانی متخصص مهندس هستهای و علی باکویی کتریمی متخصص مهندس مکانیک دانشمندانی هستند که توسط رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند.
ترور دانشمندان ایرانی توسط اسرائیل فقط محدود به حملات ۱۰ روز اخیر نیست. این رژیم غاصب در ۲۰ سال گذشته به روشهای مختلف مانند بمبگذاری خودرویی برخی دیگر از دانشمندان ایران به شهادت رسانده است. با وجود این که این اقدام به وضوح تروریستی بوده و نقض آشکار قوانین بینالمللی است؛ اغلب مجامع بینالمللی در این زمینه سکوت کردهاند.
حمله به دانشمندان هستهای به بهانه مشارکت در برنامه هستهای توجیهناپذیر است
کمیسیون بینالمللی قضات (ICJ) از معدود مجامعی است که ۱۰ روز پیش با صدور بیانیهای حملات شبانه رژیم صهیونیستی به ایران و شهادت دانشمندان هستهای را نقض قوانین بشردوستانه بینالمللی دانست. متن این بیانیه به شرح زیر است؛ «حملات نظامی اسرائیل در شبهای ۱۲ و ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ با هدف قرار دادن دهها هدف، از جمله تأسیسات هستهای ایران در نطنز، صورت گرفت و منجر به کشتن رهبران کلیدی نظامی ایران و دانشمندان هستهای شد. قانون بشردوستانه بینالمللی، هدفگیری عمدی غیرنظامیان، همچون دانشمندان هستهای کشتهشده در این حمله، را ممنوع میداند. هیچ چیز در چارچوب حقوق بینالملل نمیتواند این حملات نظامی و هدفگیری عمدی افراد تحت حفاظت را توجیه کند.»
مشارکت دانشمندان حتی در برنامه تسلیحاتی هستهای مجوزی برای ترور نیست
مارکو میلانویچ (Marco Milanovic) استاد حقوق بینالملل، دانشگاه ریدینگ بریتانیا دیگر مخالف حملات وحشیانه اسرائیل به دانشمندان ایرانی در این زمینه تصریح کرد که «درگیری هدفمند علیه دانشمندانی که غیرنظامی محسوب میشوند، قابل توجیه قانونی نیست. فعالیت آنها در برنامه تسلیحاتی، حمایت حقوق بشری را از آنها سلب نمیکند.»
متن کامل سخنان میلانویچ به شرح زیر است؛ «نکتهای که برایم بسیار نگرانکننده بود، جهتگیری آشکار حملات علیه دانشمندان ایرانی شاغل در برنامه هستهای است. اگر این دانشمندان عضو نیروهای مسلح ایران باشند، آنگاه آنان رزمنده تلقی میشوند و تحت قوانین بشردوستانه بینالمللی میتوان به طور قانونی مورد هدف قرار گیرند. اما دانشمندانی که غیرنظامی هستند، به عنوان افراد عادی، نمیتوانند به طور قانونی هدف حمله قرار گیرند. صرف کار کردن در یک برنامه تسلیحاتی بهعنوان پژوهشگر، مشارکت مستقیم در جنگ را برایشان ایجاد نمیکند تا مصونیت غیرنظامیان را از بین ببرد.»
اگر کشتن غیرنظامیان مشروع جلوه داده شود، هیچ کس در امان نیست
ارشین ادیبمقدّم استاد فلسفه در SOAS لندن هم در واکنش به شهادت دانشمندان هستهای ایرانی تاکید کرد که «بیتردید هدف قرار دادن پژوهشگران، حتی اگر در تحقیقاتی «حساس» مشارکت داشته باشند، رفتاری غیرانسانی و از نظر اخلاقی محکوم است.» «این یک قتل غیرقانونیِ غیرنظامیان است. این افراد عضو نیروهای مسلح ایران نبودند. اگر کشتن غیرنظامیان مشروع جلوه داده شود، یعنی هیچکس در امان نخواهد بود. آنها غیرنظامیاند و تحت حمایت حقوق بینالملل قرار دارند.» «برای محافظت از جان دانشمندان، باید قوانین موجود بهدرستی اجرا شود و ناقضان این قوانین به عدالت سپرده شوند.»
اقدام رژیم صهیونیستی در ترور دانشمندان هستهای ایران به وضوح خلاف قوانین بینالمللی است و به هیچ وجه قابل توجیه نیست. به عقیده کارشناسان حتی اگر این دانشمندان در برنامه هستهای مرتبط با تولید سلاح اتمی هم مشارکت داشته باشند، هیچ مجوزی برای ترور آنها وجود ندارد. در حالی که ایران بارها اعلام کرده است که خواهان فعالیت هستهای صلح است و بر اساس منویات رهبر انقلاب اصلا به دنبال سلاح هستهای نیست.
میلانویچ و ادیبمقدّم استادان دو دانشگاه برجسته انگلیسی هستند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم. دانشگاه ریدینگ (University of Reading) یکی از دانشگاههای تحقیقمحور انگلستان است که در سال ۱۸۹۲ تأسیس شد و در سال ۱۹۲۶ منشور سلطنتی دریافت کرد. این دانشگاه در شهر ریدینگ، واقع در جنوب شرقی انگلستان، قرار دارد و بهواسطه دانشکده حقوق، مدرسه سیاست عمومی، و مرکز مطالعات تغییرات اقلیمی شناخته میشود. ریدینگ عضو گروه تحقیقاتی "Universities UK" است و در بسیاری از رتبهبندیهای جهانی در رده دانشگاههای پیشرو متوسط قرار دارد. مارکو میلانویچ، استاد برجسته حقوق بینالملل، از اعضای شناختهشده هیئت علمی آن است که در حوزه حقوق مخاصمات مسلحانه و عدالت انتقالی فعالیت دارد.
همچنین دانشگاه SOAS، لندن (School of Oriental and African Studies) وابسته به دانشگاه لندن، در سال ۱۹۱۶ بنیانگذاری شد و یکی از تخصصیترین مراکز آموزش و پژوهش در زمینه خاورمیانه، آفریقا و آسیا بهشمار میرود. این دانشگاه شهرت جهانی در رشتههایی مانند روابط بینالملل، زبانشناسی، مردمشناسی و فلسفه تطبیقی دارد. محیط بینالمللی، تمرکز بر مسائل جنوب جهانی و رویکرد انتقادی در تحلیل سیاست جهانی، از ویژگیهای بارز SOAS است. آرشین ادیبمقدم، استاد فلسفه و سیاست تطبیقی در این دانشگاه، یکی از تحلیلگران مطرح مسائل ایران و خاورمیانه بهشمار میرود و در موارد مختلف حقوق بشر و درگیریهای منطقهای اظهار نظر کرده است.
در پی حملات اسرائیل به مراکز علمی ایران و شهادت دانشمندان هستهای، واکنشهایی از سوی برخی نهادهای حقوق بشری و دانشگاهیان بینالمللی صورت گرفت. کمیسیون بینالمللی قضات این حملات را نقض آشکار حقوق بینالملل دانست. مارکو میلانویچ، استاد حقوق بینالملل از دانشگاه ریدینگ، و آرشین ادیبمقدّم، استاد SOAS لندن، هر دو تأکید کردند که حتی مشارکت در برنامه تسلیحاتی مجوزی برای ترور غیرنظامیان محسوب نمیشود. با وجود ادعاهای اسرائیل درباره نقش این دانشمندان در توسعه سلاح هستهای، حقوقدانان غربی نیز مشروعیت این ترورها را به چالش کشیدهاند.
انتظار میرود مجامع علمی جهان واکنشهای بیشتری نسبت به این تجاوز آشکار و کشتار بیرحمانه داشته باشند؛ اما به دلیل سانسور خبری، ترس از برخورد قهری دولتهای غربی یا نداشتن حقطلبی اغلب مراکز علمی جهان در مقابل اقدامات خلاف قانون و ظالمانه رژیم صهیونیستی سکوت کردهاند.
انتهای پیام/
نظر شما