به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، چندی پیش زلزله‌ای بسیار مهیب در در سواحل شرقی روسیه و در نزدیکی شبه‌جزیره کامچاتکا رخ داد. این زلزله ۸.۷ ریشتر بود و یکی از بزرگترین زلزله‌های ثبت شده در دنیا در ۱۵ سال اخیربود. پس از این زلزله هشدار وسیعی برای وقوع سونامی داده شد. این زلزله حتی آتشفشان خفته 600 ساله را بیدار کرد.

وقوع این زلزله مهیب خاطره زلزله بزرگ ژاپن را زنده کرد که در منطقه توهوکو در سال ۲۰۱۱ رخ داد و بیش از ۱۸ هزار نفر جان باختند اما نکته جالب توجه در زلزله روسیه نبود هیچ تلفات جانی بود.

از فریبرز ناطق‌الهی پژوهشگر حوزه زلزله و استاد مهندسی سازه در این خصوص پرسیدیم و در پاسخ گفت: منطقه‌ای که در آن زلزله رخ داده در شرق روسیه واقع شده است. طبیعت آن منطقه به صورتی است که در زمان‌های مختلف همیشه زلزله‌های بزرگی داشته است. بنابراین زلزله‌ای که اخیرا در آن رخ داد، چندان غیرطبیعی نیست.

وی افزود: وقوع زلزله‌های مهیب باعث شده تا این منطقه چندان سکونتگاه انسانی نداشته باشد. البته به دلیل طبیعتی که دارد، مراکز تجاری و گردشگری هم در این منطقه وجود دارد اما تجمع انسانی چندان زیاد نیست؛ یکی از علت‌هایی که تلفاتی نداشت، همین موضوع بود.

استاد دانشگاه توضیح داد: از طرفی زلزله‌خیز بودن منطقه باعث شده تا سازه‌های ساخته شده، بسیار مقاوم باشند. سازه‌های بلند چندانی هم ندارند و بیشتر ساختمان‌ها هم سبک هستند. البته ساختمان‌های معمولی هم دارند ولی با تمهیدات ویژه‌ای آن‌ها را مقاوم کرده‌اند.

وی ادامه داد: درست است که زلزله‌های مهیبی در این منطقه رخ می‌دهد اما عموما این اتفاق در دریا می‌افتد و بیشتر نگرانی که دارند، برای وقوع سونامی است. برای سونامی هم تمهیداتی اندیشیده‌اند و فاصله از ساحل هم دارند.

پژوهشگر بیان کرد: زلزله‌هایی که در این منطقه رخ می‌دهد، فرکانس خاصی دارند که به دلیل ویژگی‌های متفاوت طبیعت منطقه، پدیده تشدید و بزرگنمایی در آن‌ها رخ نمی‌دهد. در حالی که اگر همین زلزله در هر نقطه دیگری از زمین رخ می‌داد، همه چیز تخریب می‌شد. البته منطقه‌ای در شیلی هم وجود دارد که ویژگی‌های این چنینی دارد و زلزله‌های مهیب در آن رخ می‌دهد. زلزله بیشتر از هشت خانمان‌سوز است و عموما در دریا رخ می‌دهد.

کشور ما چقدر مقاوم است؟

ناطق‌الهی در پاسخ به این سوال که با توجه به زلزله‌خیزی کشور ما چطور باید تمهیدات لازم را بیاندیشیم، گفت: ما تمام آنچه باید برای ایمنی در برابر زلزله بدانیم را می‌دانیم و در آئین‌نامه‌های ساخت و ساز هم همه چیز ذکر شده است اما اینکه چرا در عمل شاهد اجرای کامل آئین‌نامه‌ها نیستیم، دلایل متعددی دارد. تخلف‌های صورت گرفته ممکن است در مرحله طراحی و ساخت‌و ساز باشد که عمده آن در مرحله ساخت و ساز رخ می‌دهد.

وی ادامه داد: زلزله‌ها تابع ویژگی‌های زمین‌شناسی هر منطقه هستند و ما هم به خوبی با ویژگی‌های زمین‌شناسی کشور آشنایی داریم. مشکل در نظارت بر ساخت‌و ساز و استفاده از مصالح است. هزینه کارگر، مصالح و ساخت و ساز گران است و کارفرما قانون را دور می‌زند تا هزینه کاهش پیدا کند. ایران در میان کشورهای اول دنیا در حوزه مهندسی زلزله است اما در اجرا ضعیف است.

استاد دانشگاه درخصوص اینکه یک ساختمان مقاوم، زلزله‌ای چند ریشتری را تحمل می‌کند، توضیح داد: ریشتر کمیتی فیزیکی است و تخریب یا نیرو تابع قانون نیوتن است که به شتاب مربوط می‌شود. ریشتر شاخص کلی است و شاخصی برای مهندسی نیست که بر مبنای آن طراحی انجام دهیم. بیشینه، طول مدت و شتاب هر زلزله متفاوت است. در هر حال اگر بخواهیم با این شاخص بگوییم، یک ساختمان مقاوم باید زلزله‌ای ۶ تا ۶.۸ ریشتر را تحمل کند، به شرطی که فرکانس و طول موج بسیار متفاوتی از دیگر زلزله‌ها نداشته باشد. در آئین‌نامه عنوان شده که در زلزله بزرگ باید ساختمان ترک بخورد اما فرونریزد.

انتهای پیام /